در مورد سردی پاها و دست ها چه كاری می توانم انجام دهم؟
بدن ما برای تنظیم دمای بدن ما طراحی شده است. وقتی هوا سرد است، بدن شما مطمئن می شود كه جریان خون را به سمت مركز بدن و اندام های حیاتی شما حفظ می كند تا آنها را گرم نگه دارد. این می تواند میزان جریان خون در دست ها و پاهای شما را تغییر دهد و باعث شود آنها احساس سرما كنند. این طبیعی است. رگ‌های خونی در دست‌ها و پاهای شما وقتی سرد است منقبض می‌شوند (اسپاسم) تا از اتلاف گرما از بدنتان جلوگیری شود.

برخی از افراد به طور طبیعی، بدون بیماری زمینه ای، پاها و دست های سردتری دارند. هنگامی كه دست ها و پاهای شما به طور طبیعی تمایل به سرد شدن دارند، ممكن است فقط لازم باشد در هوای سرد اقدامات احتیاطی بیشتری برای محافظت از آنها انجام دهید.

اما اگر سردی پاها و دست‌های شما دائماً آزاردهنده است، یا اگر متوجه علائم اضافی مانند تغییر رنگ در انگشتانتان می‌شوید، كارهای بیشتری می‌توانید انجام دهید.

در اینجا آنچه باید در مورد پاها و دست های سرد بدانید و كارهایی كه می توانید در مورد آن انجام دهید آورده شده است.

اگر اغلب در دمای سرد هستید
برخی افراد در محیط های بسیار سرد كار، زندگی یا بازی می كنند. بسته‌بندی‌كنندگان گوشت یا سایر افرادی كه زمان خود را در فریزرها، پرسنل نظامی، كوه‌نوردان، شكارچیان، خط‌نوردان خدمات شهری و امدادگران می‌گذرانند، از جمله افرادی هستند كه برای گرم نگه داشتن هرچه بیشتر به لباس‌های مناسب نیاز دارند.

قرار گرفتن در محیط بسیار سرد خطر سرمازدگی و آسیب دائمی به دست و پا را به همراه دارد. علاوه بر این، این خطر وجود دارد كه توانایی كار با تجهیزات اضطراری در اثر سرمای شدید مختل شود.

تحقیقات در حال انجام به بررسی این موضوع می پردازد كه آیا كار در یك محیط دائما سرد به شما كمك می كند تا بیشتر به آن عادت كنید و از آسیب جلوگیری كنید. با توجه به مركز بهداشت و ایمنی شغلی كانادا (CCOHS)، برخی افراد می توانند تحمل سرما را ایجاد كنند. به عنوان مثال، ماهیگیران می توانند با دست خالی در هوای بسیار سرد كار كنند.

CCOHS اشاره می‌كند كه زنان بیشتر در معرض آسیب سرما هستند زیرا دست‌ها و پاهایشان سریع‌تر سرد می‌شوند.

راه های گرم كردن پا و دست
مهم نیست كه چه چیزی باعث سردی پاها و دستان شما می شود، گرم كردن آنها برای راحتی شما مهم است. در اینجا چند راه حل وجود دارد:

انتخاب لباس را در نظر بگیرید: در هوای سرد كلاه، دستكش، جوراب گرم و كت گرم بپوشید. لایه های لایه بپوشید تا قسمت مركزی بدنتان گرم بماند و لباس های تنگ نپوشید. برخی افراد روسری یا یقه یقه را برای گرم ماندن مفید می دانند.
به بچه ها كمك كنید: بدانند چه كاری انجام دهند. برای بچه‌ها، مطمئن شوید كه لباس گرم به تن دارند و اگر احساس سرما كردند یا دست‌ها یا پاهایشان سرد شد، باید به جای گرم برگردند.
جوراب یا دمپایی بپوشید: یك ژاكت و جوراب گرم بپوشید.
هر روز ورزش كنید: برای بهبود گردش خون، روزانه ورزش كنید، از جمله پیاده روی.
به طور منظم در اطراف حركت كنید: حداقل هر نیم ساعت یكبار برای انجام حركات كششی یا پیاده روی زمانی را برای بلند شدن اختصاص دهید.
برای پاها، از یك كیسه آب گرم در قسمت پایین كمر خود استفاده كنید: هنگام استراحت در شب، در مكان‌های كلیدی مانند كمر و روی پاهای خود از یك كیسه آب گرم استفاده كنید. این می‌تواند به باز شدن رگ‌های خونی شما كمك كند و جریان خون بیشتری به پاهای شما برسد.
نوشیدنی گرم را فراموش نكنید: یك نوشیدنی گرم در دستان خود نگه دارید.
ماساژ سریع: دست ها یا پاهای خود را سریع ماساژ دهید.
چه چیز دیگری باعث سردی دست و پا می شود؟
عوامل زیادی می توانند دست ها و پاهای شما را سرد كنند. بدن خود شما یك خط پایه و پاسخ طبیعی خود به دمای سرد دارد.شایع ترین شرایط مرتبط با سلامتی كه می تواند باعث سردی اندام شما شود، مربوط به گردش خون ضعیف یا آسیب عصبی در دست یا پا است.

در اینجا برخی از احتمالات بررسی شده است:

كم خونی
كم خونی وضعیتی است كه در آن تعداد گلبول های قرمز سالم و با عملكرد مناسب كمتر از حد طبیعی است. معمولاً ناشی از كمبود آهن است.

هنگامی كه كمبود آهن دارید، گلبول های قرمز خون شما ممكن است هموگلوبین كافی (پروتئین غنی از آهن) برای انتقال اكسیژن از ریه ها به بقیه بدن شما نداشته باشند. نتیجه می تواند سردی انگشتان دست و پا باشد.

آزمایش خون می تواند تعیین كند كه آیا خون شما دارای سطوح پایین آهن است یا خیر. خوردن غذاهای غیرغنی بیشتر (مانند سبزیجات برگ‌دار) و مصرف مكمل‌های آهن می‌تواند به تسكین سردی دست‌ها و پاهای شما كمك كند

بیماری شریانی
هنگامی كه شریان های شما باریك یا ناكارآمد هستند، جریان خون در پاها و پاهای شما را كاهش می دهد. انواع مختلفی از بیماری شریانی وجود دارد.

بیماری شریان پریفرال ( PAD) حدود یك سوم افراد بالای 50 سال مبتلا به دیابت را تحت تاثیر قرار می دهد. PAD به طور معمول باعث آسیب دیواره شریانی در اندام تحتانی می شود كه تجمع پلاك بر روی دیواره رگ های خونی باعث باریك شدن آنها شود.

فشار خون ریوی اولیه ، كه به شریان های ریه آسیب می رساند، اغلب رینود را درگیر می كند.

علائم PAD علاوه بر سردی پا عبارتند از:

درد در پاها هنگام ورزش
بی حسی یا سوزن و سوزن در پاها یا پاهای شما
زخم های روی پاها و پاهای شما كه به آرامی بهبود می یابند
علائم اولیه فشار خون ریوی عبارتند از:

مشكل در تنفس
خستگی
سرگیجه
در صورت داشتن هر یك از این علائم همراه با سردی دست و پا، به پزشك مراجعه كنید. درمان زودهنگام بیماری شریانی می تواند به نتیجه بهتری منجر شود.

دیابت
گردش خون ضعیف. گردش خون ضعیف یكی از علائم دیابت است، به ویژه در اندام های شما، كه می تواند دست ها و پاهای شما را سرد كند.
بیماری قلبی. دیابت همچنین خطر ابتلا به بیماری های قلبی و باریك شدن رگ ها (به دلیل تصلب شرایین ) را افزایش می دهد، كه هر دو ممكن است به سردی دست ها و پاها كمك كنند.
آسیب عصبی آسیب عصبی ( نوروپاتی محیطی )، به ویژه در پاها، از عوارض دیابت است. این به دلیل سطح بالای قند خون در یك دوره زمانی طولانی ایجاد می شود. یكی از علائم اولیه احساس "سوزن و سوزن" در پا یا دست است.
آنچه شما می توانید انجام دهید
مهم است كه سطح قند خون خود را ثابت و تا حد امكان نزدیك به نرمال نگه دارید. همچنین، اگر آسیب عصبی دارید، پاهای خود را به دقت بررسی كنید تا زخم هایی را كه ممكن است احساس نكنید، اما ممكن است عفونی شوند، بررسی كنید.

كم كاری تیروئید
كم كاری تیروئید شرایطی است كه در آن تیروئید شما كم كار است و هورمون های تیروئیدی كافی برای حفظ عملكردهای متابولیك بدن شما تولید نمی كند. زنان را بیشتر از مردان مبتلا می كند و در سنین بالای 60 سال شایع است.

احساس سرما یكی از علائم كم كاری تیروئید است. علائم دیگر شامل خستگی، درد و سفتی مفاصل، خشكی پوست، نازك شدن مو و افسردگی است.

آنچه شما می توانید انجام دهید
پزشك با آزمایش خون می تواند تشخیص دهد كه آیا كم كاری تیروئید دارید یا خیر. درمان اصلی مكمل هورمون مصنوعی است كه روزانه مصرف می شود.

سندرم رینود
سندرم رینود كه به عنوان پدیده رینود یا بیماری رینود نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است كه باعث می‌شود انگشتان دست یا گاهی دیگر قسمت‌های بدن شما احساس سردی یا بی‌حسی كنند. این ناشی از باریك شدن شریان‌های دست یا پا است كه مانع از گردش طبیعی خون می‌شود.

رینود ممكن است باعث شود انگشتان دست شما تغییر رنگ دهند، سفید، آبی یا قرمز شوند. هنگامی كه گردش خون شما عادی می شود، دستان شما ممكن است گزگز، ضربان یا ورم كند.

رینود در اثر دمای سرد یا استرس ایجاد می شود. علت دقیق رینود به طور كامل شناخته نشده است. رینود به دو نوع اصلی تقسیم می شود. اكثر مردم رینود اولیه دارند كه به آن بیماری رینود می گویند.

هنگامی كه یك بیماری پزشكی دیگر باعث رینود می شود، آن را رینود ثانویه می نامند كه به آن پدیده رینود نیز می گویند.

آنچه شما می توانید انجام دهید
درمان رینود شامل داروهایی است كه گردش خون را بهبود می بخشد و رگ های خونی شما را گشاد می كند. اما بسیاری از افراد به هیچ درمانی نیاز ندارند.

برای برخی از افرادی كه رینود شدید را تجربه می كنند، صحبت با پزشك در مورد داروهایی مانند داروهای اختلال نعوظ و كرم موضعی نیتروگلیسیرین ممكن است مفید باشد.

سندرم رینود از یك بیماری دیگر
در اینجا برخی از علل رینود ثانویه آورده شده است:

اسكلرودرمی ، یك بیماری خودایمنی كه باعث سفت شدن پوست می شود، اغلب با رینود همراه است.
لوپوس (لوپوس اریتماتوز سیستمیك) یكی دیگر از بیماری های خود ایمنی است كه می تواند باعث رینود شود.
سندرم تونل كارپال كه باعث بی حسی و ضعف در دست شما به دلیل گیر افتادن عصب میانی می شود، اغلب با رینود همراه است.
كمبود ویتامین B-12
كمبود ویتامین B-12 می تواند علائم عصبی مانند احساس سردی دست ها و پاها، بی حسی یا گزگز را برای شما ایجاد كند.
ویتامین B-12 به طور طبیعی در گوشت و لبنیات یافت می شود و برای حفظ سلامت گلبول های قرمز مهم است. بدن شما ویتامین B-12 نمی سازد، بنابراین باید آن را از غذاهایی كه می خورید دریافت كنید.

سایر علائم كمبود ویتامین B-12 عبارتند از:

خستگی
مشكلات حركتی و تعادلی
كم خونی
پوست رنگپریده
تنگی نفس
زخم های دهان
مشكلات شناختی
آنچه شما می توانید انجام دهید
آزمایش خون می تواند كمبود ویتامین B-12 را نشان دهد. درمان‌ها می‌تواند شامل مصرف مكمل خوراكی، تزریق ویتامین B-12 و تغییر در رژیم غذایی باشد.

سیگار كشیدن
سیگار كشیدن باعث آسیب به رگ های خونی در سراسر بدن می شود كه پس از آن باریك می شوند و می توانند باعث سردی انگشتان دست و پا شوند.

با گذشت زمان، سیگار كشیدن می‌تواند به رگ‌های خونی قلب آسیب برساند و پمپاژ خون را برای قلب سخت‌تر كند. این به خصوص پاها و پاهای شما را تحت تأثیر قرار می دهد.

آنچه شما می توانید انجام دهید
برای ترك سیگار كمك بگیرید. متخصصان آموزش دیده، روش های درمانی و حتی برنامه هایی وجود دارند كه می توانند به شما در نظارت بر پیشرفت خود كمك كنند.

سایر مواردی كه روی دست ها و پاهای سرد تأثیر می گذارد
عوامل دیگری كه ممكن است منجر به سردی دست و پا شود عبارتند از سن، سابقه خانوادگی و برخی داروها. علاوه بر این:

اگر عفونت باكتریایی یا ویروسی و تب دارید، ممكن است دچار لرز نیز باشید .
گاهی اوقات اضطراب باعث سردی دست و پا می شود.
مطالعه 2016 نشان دهنده ارتباط قوی بین سوء هاضمه مزمن و سردی دست و پا است.
رابطه بسیاری از بیماری‌های مزمن و سردی دست‌ها و پاها، از جمله فشار خون بالا و پایین و دوره‌های دردناك ( دیسمنوره ) را بررسی كرد. این مطالعه همچنین تأثیرات فرهنگی را بر نحوه تفكر مردم در مورد دست و پاهای سرد در نظر گرفت.

نوزادان و افراد مسن فاكتورهای خطر بیشتری برای سردی دست ها و پاها دارند.

برای نوزادان
نوزادان در سرما گرمای بدن خود را با سرعت بیشتری از دست می دهند زیرا سطح بدن آنها نسبت به وزنشان بزرگ است. آنها ممكن است چربی زیادی در زیر پوست خود به عنوان عایق نداشته باشند. همچنین تنظیم طبیعی دمای بدن آنها به طور كامل توسعه نیافته است.

برای بزرگسالان مسن
افراد مسن توانایی تنظیم خوب دمای بدن خود را از دست می دهند. رگ‌های خونی در اندام‌های آنها به راحتی منقبض نمی‌شوند تا هسته‌شان گرم بماند.

متابولیسم با افزایش سن كاهش می یابد، و این نیز می تواند نقش داشته باشد. آنها ممكن است به دلیل شرایط مزمن و داروها در معرض خطر ابتلا به سردی اندام باشند.

چه زمانی باید به پزشك مراجعه كرد
اگر مدام دست‌ها و پاهایتان سرد است، مهم نیست كه هوای بیرون یا دمای اطراف شما چیست، به پزشك خود مراجعه كنید. ممكن است یك بیماری یا بیماری زمینه ای وجود داشته باشد كه نیاز به درمان داشته باشد.

اگر علائم دیگری مانند تغییر رنگ انگشتان دست یا پا، مشكل در تنفس یا درد دست یا پا دارید، به پزشك مراجعه كنید.

ESR یكی از آزمایش هایی است كه هنگام التهاب در بدن از حد نرمال بالاتر می‌رود. ESR با عدد 40 برای دختر شما بالاست ولی باید علت بالا بودن آن را بررسی كرد. علل احتمالی آن وجود عفونت‌ها، بیماری‌های روماتیسمی و غیره است.

دخترم حدود دو هفته است كه دست‌ها و پاهایش بشدت سرد و دردناك شده است و دائماً از درد شدید گلایه دارد، به علاوه رغبتی به خوردن غذا هم ندارد و كاملاً كم اشتها شده و سوزش گلو هم آزارش می‌دهد. با توجه به آزمایش‌های خونی كه به دستور پزشك معالج فرزندم انجام داده ایم، متوجه شدیم میزان ای اس آر (ESR) در آزمایش انجام شده عدد 40 است كه پزشك اعتقاد دارد این میزان بالا است، البته خوشبختانه نشانه‌ای از كم خونی هم در آزمایش دیده نشده، حالا پس از مصرف كامل آنتی بیوتیك‌ها هنوز علائم بیماری در بدن دخترم كم نشده است و همچنان سرد شدن و درد در ناحیه دست و پاهایش وجود دارد. لطفاً توضیح دهید ESR بالا دقیقاً نشانه چیست و چرا دخترم هنوز خوب نشده و چكار باید كرد؟

دكتر فریبا فشندكی-متخصص اطفال در پاسخ به این سئوال نوشت:ESR یكی از آزمایش هایی است كه هنگام التهاب در بدن از حد نرمال بالاتر می‌رود. ESR با عدد 40 برای دختر شما بالاست ولی باید علت بالا بودن آن را بررسی كرد. علل احتمالی آن وجود عفونت‌ها، بیماری‌های روماتیسمی و غیره است.


حتی سرماخوردگی و سینوزیت هم می‌تواند به طور موقت این آزمایش را بالا ببرد. توصیه‌ای كه دارم این است كه با توجه به اینكه هنوز نشانه‌های سرما خوردگی در دخترتان ادامه دارد، حتماً توسط پزشك معاینه شود و درمان مناسب بر اساس شرایط ایشان صورت گیرد و پس ازبهبود علائم فعلی، آزمایش ESR مجدداً تكرار شود.