دبیر كمیته اپیدمیولوژی و پژوهش كمیته علمی كشوری مقابله با كووید19 با اشاره به ضرورت توجه به واكسیناسیون نوبت سوم در دانشآموزان و سایر افراد جامعه، گفت:
بر اساس آنچه در روند بیماری مشاهده میكنیم، موج هفتم كووید 19 را در كشور پشت سر گذاشتهایم و بر همین اساس هم تعداد مرگهای ناشی از بیماری باید طی این هفته كاهش یابد.
دكتر مسعود یونسیان - اپیدمیولوژیست ، درباره وضعیت كرونا در كشور، گفت: بر اساس آنچه در روند بیماری میبینیم، موج هفتم كووید 19 را در كشور پشت سر گذاشتهایم و بر همین اساس هم تعداد مرگهای ناشی از بیماری انشاءالله باید طی این هفته كاهش یابد. اكنون بیش از دو هفته است كه تعداد موارد جدید ابتلا و بستریمان كاهشی شده و انشاءالله مرگها هم به زودی كاهش مییابند. در سایر نقاط دنیا هم به جز كشورهایی كه در منطقه غرب اقیانوس آرام هستند كه شرایطشان با كل دنیا متفاوت است چراكه دیرتر وارد پاندمی شدند، كرونا در مابقی كشورهای دنیا و مناطق و از جمله كشور ما رو به كاهش است.
تزریق 2 دز واكسن كرونا در 80 درصد جمعیت دانشآموزی
وی با اشاره به نزدیكی بازگشایی مدارس و دانشگاهها، افزود: نكتهای كه در پیش داریم، بحث بازگشایی مدارس و دانشگاهها است كه طی هفتههای آینده انجام میشود. خبر خوب این است كه گفته میشود، بیش از 80 درصد از دانشآموزان دو دز واكسن كرونا را تزریق كردهاند و بنابراین قسمت اعظم جمعیت دانشآموزی ما دو نوبت واكسنشان را دریافت كردهاند. حال اگر سه واقعیت را كنار هم بگذاریم؛ یكی اینكه اصولا بیماری در كودكان و نوجوانان بسیار بسیار خفیفتر از بزرگسالان است، دوم اینكه قسمت اعظم جمعیت دانشآموزی و سایر افراد كشور دو نوبت واكسن دریافت كردهاند و سوم اینكه ما در حال حاضر با واریانت اُمیكرون مواجهیم كه كشندگی بسیار پایینتری دارد؛ اگر این سه واقعیت را كنار هم قرار دهیم، میتوانیم بگوییم كه نگرانی بابت اكثریت جمعیت كودك و نوجوانمان نداریم.
فرصت طلایی واكسیناسیون نوبت سوم در دانشآموزان
مدارس، پایگاه واكسیناسیون علیه كرونا شوند
یونسیان ادامه داد: البته سه موضوع دیگر هم وجود دارد كه باید آنها را مورد توجه قرار دهیم؛ اول كودكان و نوجوانانی كه ممكن است بیماریهای سیستم ایمنی داشته و در نتیجه خیلی نتوانند از واكسن استفاده ببرند. نكته دوم اینكه به طور كلی در كودكان، واكسن از شدت بیماری و مرگ ناشی از كرونا جلوگیری میكند، اما تاثیر واكسن در پیشگیری از ابتلا به ویروس كمتر از قدرتش در پیشگیری از فرمهای شدید و كشنده است و در نتیجه كودكان میتوانند برای سالمندان و افراد پرخطر، حامل ویروس باشند. موضوع سوم هم این است كه طبیعتا انتظار داریم كه نوبت سوم واكسیناسیون علیه كرونا بتواند دو نوبت قبلی را تقویت كند.
وی با بیان اینكه آماری از تزریق نوبت سوم واكسن كرونا در مدارس نداریم، گفت: فرصت طلایی كه اكنون تا پایان شهریور ماه در اختیار داریم، بسیار مهم است و اگر در این مدت كودكان نوبت سوم واكسن كرونا را دریافت كنند، بسیار مناسب خواهد بود. زیرا در مدت یك هفته بعد از تزریق نوبت سوم واكسن، سیستم ایمنی تقویت میشود و اثرات مثبتتری را خواهیم دید. حتی یكی از پیشنهاداتم این است كه مدارس در روزهای آغازین، خودشان به پایگاههای واكسیناسیون برای كودكانی كه واكسن تزریق نكردند، تبدیل شوند. شاید اعلام این پیش شرط كه كودكان واكسن كرونا زده باشند تا بتوانند در سر كلاس حاضر شوند، پیش شرط معقول و منطقی باشد.
یونسیان درباره احتمال مواجهه با موج جدید كرونا در كشور، گفت: پاسخ به این سوال بستگی به شرایط بازگشایی مدارس و دانشگاهها دارد. تكرار میكنم كه در زمینه ابتلای كودكان به كووید 19 بنابه دلایلی كه ذكر كردم، نگران نیستیم، اما از آنجایی كه كودكان میتوانند ویروس را منتقل كنند و تماسشان با هم در مدارس زیاد است، ممكن است منجر به تاثیری در كل جامعه باشد. بر همین اساس تزریق نوبت سوم واكسن كرونا در جمعیت عادی كشور هم حائز اهمیت است كه متاسفانه در جامعه بزرگسال هم پوشش نوبت سوم واكسیناسیون علیه كرونا، به خوبی نوبتهای اول و دوم نیست.
لزوم تمهیداتی برای رعایت پروتكلهای ضدكرونایی در مدارس
وی با بیان اینكه آموزش و پرورش هم بیان نكرده كه آیا تمهیدی برای رعایت و افزایش تهویه و فراهم كردن ماسك در مدارس اندیشیده است یا خیر، گفت: بالاخره با اطلاعاتی كه از وضعیت مدارس غیر دولتیمان داریم كه بسیاری از آنها حتی در یك منزل مسكونی كلاس تشكیل میدهند، طبیعتا نمیتوانیم انتظار فضاهای استانداردی را داشته باشیم.
یونسیان ادامه داد: مولفه دیگری كه میتواند تعیین كند كه آیا خیز جدیدی از كرونا خواهیم داشت یا خیر، جهشهایی است كه ممكن است در سایر نقاط دنیا رخ دهد و طبیعتا به كل دنیا منتشر شده و میتواند كشور ما را هم درگیر كند، اما همه این موارد مانع و نافی از ضرورت بازگشایی مدارس و دانشگاهها نیست. آسیب شدیدی از تعطیلی مدارس دیدیم و برخلاف آسیبهای كرونا كه سریع ظاهر میشوند، بسیاری از آسیبهای ناشی از تعطیلی مدارس و دانشگاهها، ممكن است دههها طول بكشد تا خودش را نشان دهد و نسل بعدی كه قرار است جامعه را اداره كنند، آسیب جدی خوردند. جدای بحثهای آموزشی و فنی كه تعطیلی مدارس به همراه داشته است، مسائل اجتماعی مانند ترویج فرهنگ تقلب، عادیانگاری تقلب و... معضلاتی هستند كه اثرات درازمدتی خواهند داشت.
وی تاكید كرد: بنابراین تردیدی نیست كه مدارس و دانشگاهها باید بازگشایی شوند. نگرانی چندانی هم برای این بازگشایی نداریم. با این حال نباید هم بیكار نشست، بلكه باید واكسیناسیون علیه كرونا را در دانشآموزان و كل جامعه پیش بُرد و در نهایت هم تمهیدات حداقلی كه شامل رعایت فاصله، تهویه و استفاده از ماسك در مدارس است، در نظر بگیریم تا مشكل جدی نداشته باشیم. در عین حال تصمیم بازگشایی یا بستن مدارس باید یك تصمیم پویا باشد و به محض اینكه سیگنال جدی از بروز یك خیز جدید را مشاهده كردیم، قطعا باید تمام نهادها از جمله آموزش و پرورش و وزارت علوم بر اساس پیشنهادات كارشناسان مربوطه و تصمیماتی كه در ستاد ملی اتخاذ میشود، تمكین كنند تا خدایی نكرده معضل جدی نداشته باشیم.
توصیههایی برای اربعین
یونسیان با اشاره به در پیش بودن ایام اربعین نیز گفت: به طور كلی مهمترین نكته فاصله فیزیكی و حضور در فضای باز است. وقتی در فضای باز قرار داشته باشیم، امكان انتقال ویروس كمتر میشود. در فضاهای بسته طبیعتا نمیشود فاصله فیزیكی را رعایت كرد و ترجیحا باید به گونهای برنامهریزی شود كه حضور افراد در مراسمها در فضای بسته به حداقل برسد. استفاده از ماسك و تزریق واكسن هم دو نكته مهمی است كه باید مد نظر باشد. در محرم مشكل جدی نداشتیم و امیدواریم در راهپیمایی اربعین هم مشكلی نداشته باشیم.
فعلا واریانت نگرانكنندهای در دنیا نداریم
وی درباره واریانتهای جدید كرونا در دنیا كه مورد توجه قرار گرفتهاند، گفت: در هند یك زیرگونهای از اُمیكرون داشتیم كه سرعت انتقالش بیش از BA5 بوده است، كه BA2.75 نامگذاری شده است، اما به دلایلی كه هنوز مشخص نیست، از هند خارج نشده است. هنوز هم دنیا آن را به عنوان واریانت نگرانكننده نمیشناسد، بلكه به عنوان واریانتی مورد توجه به آن نگاه میكنند. بنابراین فعلا در حال حاضر واریانت نگرانكنندهای در دنیا نداریم.
از داروهای مولنیپیراویر و پكسلووید چه خبر؟
یونسیان در ادامه درباره آخرین بحثها درباره دو داروی پكسلووید و مولنیپیراویر در كمیته علمی كشوری مقابله با كرونا، گفت: درباره این داروها بحثهای زیادی در گرفت و در این مباحث موضوع اصلی كه اقتصاد دارو و اقتصاد سلامت است، باید مد نظر قرار گیرد. اساتید مختلفی درباره این داروها مطالعه كرده و نتایج مطالعاتشان را نشان دادند. این داروها بسیار گران قیمت بوده اما فوایدی كه دارند در برابر هزینهای كه به جامعه تحمیل میكنند، اصلا قابل مقایسه نیست. به طوری كه اگر این هزینه را صرف اقدامات پیشگیرانه چه برای بیماری كووید و چه برای سایر بیماریها و یا هزینه اقدامات درمانی برای سایر جنبهها كنیم، به مراتب ارزش بیشتری خواهد داشت. اگرچه البته تولیدكنندگان و واردكنندگان این دارو شروع به تبلیغات میكنند، اما غاطبه دانشمندانی كه در كمیته علمی حضوری داشتند و با استناد به منابع علمی و مطالعاتی كه ارائه شد، دال بر این بود كه ورود این داروها چه به فرم وارداتی و چه به فرم تولید داخلی تا زمانیكه هزینههایش به مقدار قابل توجهی كاهش نیابد، به صلاح سلامت جامعه نیست. اگر قیمت تمام شده این دارو حدودا 20 برابر شرایط فعلی كاهش یابد، در آن زمان قابل طرح و ورود به چرخه دارویی كشور باشند. در حال حاضر به هیچ عنوان مقرون به صرفه نیست. اگر این داروها در كشورهای دیگر مصرف میشود، باید توجه كرد كه شرایط هر كشور و جامعه را باید با خودش مقایسه كرد.