گاهی بوی بد دهان مربوط به بهداشت دهان و دندان نیست و میتواند ناشی از مشكلات گوارشی مانند ریفلاكس معده باشد.
رفلاكس مزمن اسید، همچنین به عنوان بیماری ریفلاكس معده به مری (GERD) شناخته می شود، یك وضعیت پزشكی است. رفلاكس اسید جریان معكوس محتویات معده مانند غذای هضم نشده، صفرای برگشت شده و اسیدهای معده به مری است. این می تواند منجر به بوی بد دهان شود.
علت اصلی رفلاكس اسید در بیشتر افراد، آسیب دیدگی یا شل شدن اسفنكتر تحتانی مری (LES) است. LES یك عضله دریچه مانند (مانند یك نوار لاستیكی ضخیم) است كه مانعی بین مری و معده شما ایجاد می كند. هنگامی كه LES به درستی كار می كند، هنگام قورت دادن باز می شود تا غذا وارد معده شود و سپس محكم بسته می شود. یك LES معیوب باز می ماند و به اسیدها اجازه می دهد به گلوی شما برگردند.
برگشت محتویات معده می تواند باعث سوزش سر دل و طعم تلخ یا ترش در دهان شود. علاوه بر این، احتمالاً در نتیجه علائم خود بوی بد دهان را نیز تجربه خواهید كرد. بوی بد دهان را نه تنها می توان با مدیریت GERD، بلكه با ایجاد چند تغییر كنترل كرد.
تغییر شیوه زندگی برای درمان بوی بد ناشی از رفلاكس معده به مری
تغییرات سبك زندگی می تواند به جلوگیری از رفلاكس كمك كند، كه می تواند تنفس شما را نیز بهبود ببخشد.
ابتدا، اگر در حال حاضر سیگاری هستید، باید سیگار را ترك كنید. سیگار به خودی خود باعث بوی بد دهان می شود. بعلاوه، محصولات نیكوتینی باعث شل شدن LES شما می شود و اجازه می دهد تا اسید معده به مری شما رفلاكس كند. سیگار همچنین خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، مری، معده، پانكراس، كبد و روده بزرگ را افزایش می دهد.
روش هایی برای مقابله با علائم GERD عبارتند از:
حداقل 2 تا 3 ساعت صبر كنید تا بعد از غذا دراز بكشید
قرار دادن یك تخته یا بالش گوه ای شش اینچی زیر سر تخت خود برای بالا بردن بالاتنه و كاهش فشار بر روی LES
خوردن وعده های غذایی كوچكتر در طول روز به جای سه وعده غذایی بزرگ
رسیدن و حفظ وزن سالم برای كمك به كاهش فشار روی LES
استفاده از آدامس برای تازه كردن نفس و كاهش رفلاكس
اصلاح رژیم غذایی برای درمان رفلاكس معده به مری
اصلاح نحوه و آنچه می خورید می تواند به تسكین علائم GERD و بوی بد دهان كمك كند. بسیاری از غذاها می توانند با شل كردن LES یا افزایش اسیدیته در معده، رفلاكس اسید را تشدید كنند. برخی نیز می توانند باعث بوی بد دهان شوند.
بهتر است از این غذاها اجتناب كرده یا مصرف آن را محدود كنید:
الكل
قهوه و چای حاوی كافئین
پیازها
سیر
مركبات و آب میوه ها
گوجه فرنگی
نعناع تند
غذاهای ادویه دار
شكلات
غذاهای سرخ شده یا چرب
برای مبارزه با بوی بد دهان از غذاهای غنی از فیبر استفاده كنید. فیبر به هضم كمك می كند تا به آرامی عمل كند، بنابراین احتمال بروز رفلاكس كمتر است.
غذاهای فیبردار همچنین باعث می شود مدت بیشتری احساس سیری كنید و ممكن است به شما در حفظ وزن كمك كنند. GERD با اضافه وزن مرتبط است، بنابراین با پزشك خود در مورد كاهش وزن برای تسكین رفلاكس اسید و سوزش سر دل صحبت كنید. كاهش وزن اضافی خطر فتق هیاتال را نیز كاهش می دهد كه می تواند علائم GERD را نیز افزایش دهد.
در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید تا نفس خود را تازه كنید. آب كمتر از سایر نوشیدنی ها باعث ناراحتی معده یا تضعیف LES شما می شود. همچنین به شستشوی باكتری هایی كه می توانند منجر به بوی بد دهان شوند كمك می كند. مطمئن شوید كه به جای گازدار، آب آشامیدنی را انتخاب كنید، زیرا كربناته می تواند علائم سوزش سر دل را در برخی افراد افزایش دهد.
درمان های دارویی برای رفلاكس معده به مری
انواع مختلفی از داروهای بدون نسخه و داروهای قوی می توانند GERD را درمان كنند، از جمله:
مسدود كننده های هیستامین
مهار كننده های پروتون
آنتی اسیدها مانند كربنات كلسیم (TUMS) یا هیدروكسید آلومینیوم و منیزیم (Mylanta)
برخی از آنتی اسیدهای جویدنی حاوی تركیبات شاداب كننده هستند و هر دو علامت را به یكباره تسكین می دهند.
سایر داروها و داروهای GERD می توانند منجر به خشكی دهان شوند.
خشكی دهان زمانی اتفاق می افتد كه غدد بزاقی شما بزاق كافی تولید نمی كنند. این اتفاق می تواند ناراحت كننده باشد و همچنین می تواند باعث بوی بد دهان شود. از پزشك خود در مورد راه حل های خشكی دهان و عوارض جانبی احتمالی همه داروهایی كه مصرف می كنید، سوال كنید.
بوی بد دهان و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
این عارضه میتواند توسط غذاهایی كه فرد میخورد، بهداشت ضعیف دهان و دندان، دهان خشك، مصرف محصولات مرتبط با تنباكو، یا برخی از بیماریها مانند دیابت، رفلاكس معدی، عدم تحمل به لاكتوز، بیماری لثهها و بسیاری از عوامل دیگر ایجاد شود.
گرچه حفظ بهداشت دهان و دندان میتواند در برخی موارد موثر باشد ولی درمان قطعی بوی بد دهان بسته به علت ایجاد آن متفاوت است.
اغلب افراد دورههایی از بوی بد دهان را تجربه میكنند كه از وجود برخی از باكتریها در دهان ناشی میشود.
این باكتریها كه در باقیمانده مواد غذایی چسبیده به دندانها، لثه، سطح زبان و... زندگی میكنند، وقتی بهداشت دهان و دندان رعایت نشود میتوانند با تولید مواد سولفور دار، بویی مشابه سیر ایجاد كرده و منجر به بوی بد دهان شوند.
ولی بر خلاف تصور همگانی, بوی بد دهان همیشه علامت مشكلات دهان و دندان نیست و میتواند زنگ خطری برای وجود ناراحتیهای گوارشی در افراد باشد.
گوارش نامتعادل و رفلاكس اسید معده به مری
بنابراین باید ریشهای با این مسئله برخورد كرد. ریفلاكس اسیدی خود نشان دهنده این است كه سیستم گوارشی ما از تعادل طبیعی خود خارج شده است. گوارش نامتعادل زمانی رخ میدهد كه 3 عملكرد عمده دستگاه گوارش شامل هضم، جذب و دفع مواد زاید مختل گردد.
این بیماری نیز همچون بسیاری بیماریهای دستگاه گوارش ناشی از خوردن غذاهای غلط در مقادیر زیاد است.
به این ترتیب، درمان بوی بد دهان نیازمند دوباره متعادل كردن دستگاه گوارش با تنظیم نوع و مقدار غذای خورده شده است.
غذاهای فراوری شده كه معمولا پر چرب و پر نمك، پر قند و پر از افزودنیهای مختلف هستند، معمولا هضم دشواری دارند و منجر به تولید اسید فراوان میشوند كه حتی میتواند به التهاب و عفونت روده نیز بیانجامد.
چون این مواد غذایی به دشواری هضم میشوند, مدت بیشتری در روده باقی میمانند و این تاخیر منجر به تخمیر آنها و تولید مواد سمی در نتیجهی این فرایند میشود.
این فرایند منجر به افزایش رشد جمعیت باكتریهای بیماری زا شده و جلوی رشد و تكثیر باكتریهای مفید دستگاه گوارش را میگیرد.
در صورتی كه از رفلاكس اسیدی رنج میبرید احتمال زیادی دارد كه بخش عمده باكتریهای مفید دستگاه گوارش شما از بین رفته باشند.
خوشبختانه امكان اینكه با مصرف غذاهای مفید، جمعیت باكتریهای مفید را نسبت به باكتریهای مضر افزایش دهیم وجود دارد.
در این راستا، فیبرهای طبیعی میتوانند موجب بهبود بوی تنفس شما شوند چرا كه همراه با بهبود جمعیت باكتریهای دستگاه گوارش بوی بد تنفس نیز كم كم از بین خواهد رفت.
باكتریهای مفید برای رشد خود نیاز به غذا و محیط مناسب روده ای دارند و این چیزی است كه مواد غذایی پره بیوتیك برای آنها فراهم میكنند.
غذاهای پره بیوتیك موثرترین موادی هستند كه به طور طبیعی موجب تعادل دوبارهی دستگاه گوارش شما شده و ریفلاكس اسیدی را نیز بهبود میبخشند.
پره بیوتیكها در میوهجات، سبزیجات، غلات كامل، مغزها و دانهها وجود دارند.
پره بیوتیكها در روده بزرگ، تخمیر شده و به این ترتیب مواد غذایی مورد نیاز باكتریهای خوب فراهم میشود.
علاوه بر این فیبرهای موجود در پره بیوتیكها، با كمك به حمل مواد هضم نشدهی باقی مانده در روده، موجب پاك شدن محیط روده نیز میشوند.
تمام این عوامل به بهبود سیستم گوارشی شما و كاهش بوی بد دهان ناشی از عدم تعادل آن میانجامد.