دستگاه گوارش از دهان آغاز می‌شود و تا انتهای روده‌ی بزرگ كه محل خروج مواد دفعی است ادامه می‌یابد این دستگاه، در یك مسیر طولانی كه شامل لوله‌ی مری است به معده كه كار آن خرد و آسیاب كردن غذاست منتهی می‌شود سپس به روده‌ی باریك می‌رود كه محل اصلی جذب غذاست.
دو عضوی كه در جذب به روده بزرگ كمك می‌كند یكی كبد است كه با ترشح آنزیم و صفرا باعث هضم غذا می‌شود و دیگری لوزالمعده كه وظیفه‌اش نرم كردن مواد غذایی است تا مواد غذایی در معرض سلول‌های روده‌ی باریك قرار بگیرد و جذب شود و مازادی كه غیر قابل استفاده است به روده‌ی بزرگ كه كولون نام دارد رفته و دفع می‌شوند.
شایع‌ترین بیماری‌های دستگاه گوارش رفلاكس یا همان ترش كردن بعد از غذاست كه ناشی از برگشت ترشحات اسیدی و مواد غذایی از داخل معده به لوله مری است كه با احساس داغی و سوزش پشت جناغ سینه همراه است و این ترش كردن در حالت طبیعی اتفاق نمی‌افتد، بلكه به علت نوع غذا، حجم غذا و فرم خوردن غذا، مثلاً پرخوری یا خوردن غذاهای پرچرب، ادویه‌دار، غذاهای اسیدی، خوردن قهوه و الكل و كشیدن سیگار و یا دراز كشیدن بلافاصله پس از غذا و افرادی كه با معده پر فعالیت فیزیكی انجام می‌دهند دچار رفلاكس می‌شوند، به این علت كه مخاط مری مانند مخاط معده، حفاظت و ایمنی كافی را در مقابل اسید ندارند باعث التهاب و تورم، قرمزی و حتی زخم در ناحیه‌ی مری می‌شود كه به آن بارت می‌گویند، كه بارت پیش زمینه‌ای برای سرطان مری است.
یكی دیگر از بیماری‌های شایع دستگاه گوارش را سندروم روده‌ی تحریك‌پذیر یا IBS برشمرد و افزود: حدود 10 تا 20 درصد افراد جامعه با این بیماری درگیر هستند و علل آن اختلال عملكردی در حركات روده‌ای است كه این حركات روده می‌تواند افزایش یافته، به شكل اسهال‌هایی گاه گاهی و یا كاهش یافته به شكل یبوست به همراه دردهای شكمی خود را نشان می‌دهد كه این اختلال خطری به همراه ندارد و بیشتر باعث آزار و كاهش كیفیت زندگی می‌شود كه علت اصلی آن هم استرس است.
زخم معده و اثنی‌عشر یا دوازدهه از دیگر بیماری‌های شایع دستگاه گوارش است كه علل گوناگونی دارد. بر روی مخاط و زیر مخاط مری، معده و بخش‌های فوقانی روده‌ی كوچك در نتیجه‌ی فرسایش این بافت‌ها، توسط اسید معده رخ می‌دهند، یعنی زمانی كه تعادل میان اسید معده و سد دفاعی مخاط معده به هم می‌خورد باعث ایجاد این زخم‌ها می‌شود. كه بعلت ورود میكروبی به نام اچ پیلوری و یا مصرف برخی داروهای مسكن آغازكننده‌ی التهاب، خراشیدگی و گاهی اوقات زخم می‌شود استرس هم به تنهایی از عوامل ایجادكننده‌ی زخم مطرح نمی‌شود، بلكه باعث تشدید زخم‌های گوارشی می‌شود چون در حالت استرس، معده اسید بیشتری تولید می‌كند كه این خود باعث تشدید زخم‌ها می‌شود.

به گزارش روابط عمومی رادیو سلامت برنامه "سپهر دانش" كاری از گروه بهداشت وتندرستی 24 تیرماه در ساعت 22:10 با اجرای دكتر علی سلجوقیان به بررسی موضوع بیماری های دستگاه گوارش می پردازد.