استاد تمام بیماریهای گوارش و كبد بالغان دانشگاه علوم پزشكی تهران به بیان توضیحاتی در خصوص بیماری كبدچرب پرداخت و علائم، نحوه تشخیص و راههای كنترل این بیماری را معرفی كرد.
اكرم پور شمس درباره بیماری كبد چرب گفت: كبد چرب یك بیماری فراگیر است و اینگونه نیست كه این بیماری تنها به كبد مربوط شود، معمولا بیماریهای متابولیك با اثراتی در سایر ارگانهای بدن نیز همراه هستند. در گذشته برای این بیماری از عنوان كبد چرب غیر الكلی یا استفاده میشد اما در سالهای اخیر توصیه شده برای این بیماری از عنوان بیماری كبد چرب مرتبط با متابولیك استفاده شود؛ به طور كلی كبد چرب نشانههایی از طیف بیماریهای متابولیك است كه همزمان دیده میشود.
وی ادامه داد: قبل از آنكه رسوب چربی در كبد به این عضو آسیب برساند، رگهای قلب زودتر این چربی مضر را دریافت میكنند؛ بنابراین بیشتر دلیل فوت ناشی از كبد چرب به سبب نارسایی كبد نیست و بیشتر به علت سكتههای قلبی و بیماریهای عروق قلبی رخ میدهد.
استاد تمام بیماریهای گوارش و كبد بالغان ضمن اشاره به اینكه كبد چرب ذاتا با بیماری قلبی، دیابت، چاقی و فشار خون ارتباط دارد، افزود: این بیماری به تنهایی علائم چندانی ندارد اما هنگامی كه كبد چرب باشد پزشك، بیمار و سیستم بهداشت و درمان باید به كل طیف بیماریهای متابولیك فكر كنند و بیمار باید بلافاصله از نظر فشار خون، وزن، نحوه تغذیه، فعالیت فیزیكی و چربی خون مورد بررسی قرار گیرد.
وی با بیان اینكه 4 نوع چربی خون داریم كه یكی از آنها تریگلیسرید و دیگری كلسترول است گفت: معیارمان برای اینكه متوجه شویم فرد چه مقدار در خطر بیماریهای قلبی و عروقی قرار دارد، LDL یا كلسترول بد است كه داخل كبد ساخته میشود و تا حدی ساختار ژنتیكی دارد و كمتر به میزان دریافت چربی غذایی مرتبط است، HDL یا كلسترول خوب هم بسیار كمتر به مواد غذایی كه استفاده میكنیم مربوط میشود و عمدتا با ورزش كردن افزایش پیدا میكند و هر چه مقدارش بیشتر شود، سرنوشت قلبی و عروقی فرد و طول عمرش بالا میرود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران با اشاره به اینكه باید چربی خون، فشار خون، قند و وزن بیمار كنترل شود و بیمار آزمایشهای دورهای انجام دهد متذكر شد: توصیه میشود بیمار به طور متوسط در طول هفته 150 دقیقه فعالیت فیزكی نظیر پیادهروی تند، دویدن، شنا كردن و یا تركیبی از این موارد را داشته باشد.
این پزشك در رابطه با این موضوع كه چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به كبد چرب قرار دارند، عنوان كرد: هر فردی كه دچار اضافه وزن، دیابت، بیماریهای قلبی و عروقی و فشار خون است بیشتر در معرض ابتلا به كبد چرب قرار دارد؛ كبد چرب از طریق انجام سونوگرافی و آزمایشهای AlT و AST كه به راحتی در سرم خون قابل اندازه گیری است، تشخیص داده میشود.
این فوق تخصص بیماریهای گوارش و كبد بالغان در رابطه با این موضوع كه در برخی موارد آزمایش كبد چرب نشان نمیدهد، ولی سونوگرافی آن را نشان میدهد و در مواردی عكس این ماجرا رخ میدهد نیز توضیح داد: در سونوگرافی كه پیكسلهای سیاه و سفید نمایان است و ما آنها را با چشم غیر مسلح میبینیم چربی باید تا حدی زیاد باشد كه سفید شدن كبد را در سونوگرافی ببینیم. ممكن است كبد چرب در مراحل اولیهاش قرار داشته باشد و هنوز چربی آنقدر كبد را فرا نگرفته باشد كه در سونوگرافی مشخص باشد، به طور كلی سونوگرافی در خصوص افراد چاق دقت پایینتری دارد و هنگامی كه یك انسان تصاویر و پیكسلها را میخواند، تفسیرها از انسانی به انسان دیگر بر اساس تجربه و دقت دستگاه متفاوت است و از این رو قابل انتظار است كه در مواردی آزمایش كبد چرب نشان ندهد ولی سونوگرافی آن را نشان دهد و یا سونوگرافی آن را نشان ندهد و آزمایش این بیماری را تایید كند.
وی افزود: ما به عنوان پزشك همواره بیماریهای داخلی را پیگیری میكنیم چراكه قصه بیماریهای داخلی كنترل شدن است و نه با علم فعلی بهبود یافتن؛ هر بیماری كه در بدن فردی وجود دارد با ژنتیك، سیستم ایمنی و یكسری عوامل محیطی و سبك زندگی ارتباط دارد و در این نوع بیماریها درمان هدف نیست و آنچه باید انجام شود، كنترل بیماری است چراكه بیمار همیشه استعداد ابتلا را دارد و با كنترل و تشخیص زودهنگام میتوان فرد را به سمت زندگی عادی برد.
این پزشك فوق تخصص ادامه داد: در صورت بروز این اتفاق موضوع را پیگیری میكنیم و 6 ماه بعد مجددا آزمایش و سونوگرافی را تكرار میكنیم و دستورات و توصیههای لازم برای كنترل وزن، تغذیه و فعالیت فیزیكی را به بیمار ارائه و بررسیهای فشار خون، دیابت، وضعیت كلیههای و بیماریهای قلبی را به صورت دورهای برای بیمار انجام میدهیم.