انسانها از مجموعه علل مادی و معنوی مختلفی تشكیل می یابند و خصوصیات روحی و روانی متنوعی دارند. البته علل محیطی و خانوادگی، والدین و مدرسه و...در شكل گیری شخصیت هر فرد موثر است و كودكان به دلیل شخصیت حساستر و شكنندگی بیشتر از عومال یاد شده متاثر تر هستند.كودك سالم كودكی است كه ضمن اینكه كودكی و دوران حساس ان را خوب گذرانده، تحت تربیت صحیح والدین خود قرار گرفته و با تاثیر پذیری از جاذبه و دافعه های پدر و مادر خود در خانواده شخصست او شكل و شمایل لازم را پذیرفته است.

یك كودك سالم از نظر رفتاری كودكی است كه بر پایه تربیت صحیح همراه با منطق و درایت در سایه عشق و محبت والدین و پرهیز از افراط و تفریط‌های تربیتی رشد پیدا كرده باشد. یكی از ویژگی‌های مهم شخصیتی در زندگی هر فردی داشتن عزت نفس است؛ همان موضوعی كه شخص بر پایه آن فردی است كه شخصیت خود را با همه شرایط و ویژگی مثبت و منفی و توانایی‌ها و كوتاهی‌ها می‌پذیرد و خود را دوست داشته و برای شخصیت خود ارزش قائل است.

حس مثبت یكی از بزرگترین هدیه‌هایی است كه شما می‌توانید به فرزندتان بدهید؛ بچه‌ها با عزت نفس بالا احساس مهر، محبت، شایستگی و خوشحالی بیش تری دارند.

هر كودك لحظاتی دارد كه در آن با چالش‌ها، فشار همسالان یا تجربه چیزهای جدید روبرو می‌شود و ممكن است اعتماد به نفس خود را از دست بدهد یا ارزش خود را زیر سوال ببرد. در زندگی كودك، فراز و نشیب‌هایی وجود خواهد داشت كه برای عبور از آنها به عزت نفس بالا احتیاج دارد.

یكی از بهترین چیزها در مورد عزت نفس كودكان، آزادی در شكست خوردن است. هیچ موفقیت واقعی در زندگی بدون شكست نیست؛ بنابراین به كودك خود بیاموزید كه ببیند چه چیزی می‌تواند از اشتباهات و چالش‌ها به دست بیاورد.

روش‌های افزایش عزت نفس در كودكان و نوجوانان
در طول رشد، عزت نفس كودك تكامل می‌یابد، آنها به مرور متوجه خواهند شد كه ذاتاً در هر كاری كه تلاش می‌كنند استعداد ندارند. برای كمك به ساختن احساس مثبت فرزندانتان (مثل اینكه او بزرگ شده است) می‌توانید از راه‌های زیر كمك بگیرید:

1.به فرزندانتان قدرت انتخاب دهید
قدرت انتخاب دادن به بچه‌ها بدون مسؤولیت كاری می‌كند كه آنها احساس صاحب اختیاری بكنند؛ برای مثال: در صبحانه شما به فرزندانتان قدرت انتخاب بین تخم مرغ یا نان و پنیر را پیشنهاد بدهید. یاد گرفتن انتخاب برای افزایش عزت نفس كودكان مهم است؛ انتخاب‌های ساده در زمانی كه فرزند شما كوچك است كمك خواهد كرد تا برای انتخاب‌های سخت بیشتری كه در آینده با آنها روبرو خواهد شد، آماده شوند.

2. همه كارها را برای او انجام ندهید
صبور باشید و اجازه بدهید كارهایش را خودش انجام بدهد؛ برای مثال با وجود اینكه اگر لباس او را بپوشانید ممكن است سریع تر و راحت تر باشد، اجازه دهید كار را خودش انجام دهد و كمك كنید كه مهارت‌های زندگی را یاد بگیرد. هرچقدر با چالش‌های تازه روبرو شود كفایت و اعتمادبه نفس بیشتری را احساس می‌كند.

3. به او اجازه دهید بداند كه هیچكس عالی نیست
توضیح دهید كه هیچكس انتظار ندارد كه كامل باشد. روشی كه شما به اشتباهات كودكتان عكس‌العمل نشان می‌دهید، به او نشان می‌دهد كه چگونه باید عمل كند.

4. كارهای روزمره خانواده را مناسب با سنش به او واگذار كنید
به بچه‌ها برای وظایفی مانند: چیدن میز، شستن ظرف‌ها یا تمیز كردن خانه بدهید. این كار احساس رقابت و كنترل مهارت حل مسئله آنها را افزایش می‌دهند.

5.مقایسه نكنید
هرگز احساسات فرزندانتان را تحقیر نكرده و او را دیگران مقایسه نكنید. وقتی عصبانی می‌شوید یك استراحت كوتاه بكنید و چیزی نگویید كه بعدا پشیما ن شوید.

6. با آنها وقت بگذرانید
وقت گذاشتن برای بچه‌ها باعث می‌شود احساس كنند برای شما مهم هستند. تفریح كنید و با هم فعالیت‌هایی مانند تماشای فیلم یا بازی با توپ انجام دهید كه آنها از آن لذت می‌برند.

برای تماشای و لذت بردن از دستاوردهای فرزندتان وقت بگذارید. این نشان می دهد كه شما برای علایق او ارزش قائل هستید و اعتماد به نفس او را افزایش می دهد زیرا او خود را باهوش و توانا می بیند.

7. از برچسب زدن بپرهیزید
هنگام تنبیه فرزندان خود از به كار بردن كلماتی مانند تنبل، شیطون یا احمق خودداری كنید. برچسب‌ها به كودك شما كمك نمی‌كنند تا بفهمد رفتار قابل قبول چیست و ممكن است او را به این باور برساند كه هرگز نمی‌تواند به اندازه كافی خوب باشد. در عوض، رفتارهای منفی فرزندان خود را با توضیح ناشایست بودن رفتار آنها اصلاح كنید. گفتن اینكه آنها را دوست دارید اما رفتار نادرست آنها را تایید نمی‌كنید، می‌تواند آنها را نسبت به اعمال خود آگاه تر كند.

8. انتظارات واقع بینانه داشته باشید
از مقایسه بپرهیزید و كاری نكنید كه فرزندانتان وقتی خوب عمل نمی‌كنند؛ مثلاً وقتی نمره خوبی در مدرسه نمی‌گیرند، احساس شكست كنند. این امر باعث كاهش روحیه و عزت نفس آنها می‌شود.

9. بگذارید فرزندتان ببیند كه شما هم گاهی به كمك نیاز دارید
در صورت نیاز از دیگران كمك بخواهید، وقتی كمك می‌خواهید فرزندتان درك می‌كند كه كمك گرفتن نشانه ضعف نیست.

10. تشویق به روابط دوستی
پیدا كردن و حفظ دوستان باعث رشد اعتماد به نفس و عزت نفس كودك نوپا می‌شود. فرصت‌های زیادی برای ملاقات و بازی با كودكان هم سن و سال او ایجاد كنید.

خوش بینی مسری است. اگر این فعالیت عزت نفس را به طور منظم انجام دهید، متوجه خواهید شد كه همه اعضای خانواده نسبت به هر گونه الگوی تفكر منفی غیرمفید آگاهی بیشتری پیدا می‌كنند. بنابراین به مرور عزت نفس كودكان افزایش می‌یابد و متوجه خواهید شد كه او به طور طبیعی شروع به تغییر شرایط یا نتایج دشوار می‌كند.