به گزارش روابط عمومی رادیو سلامت، درجه حرارت طبیعی بدن، بین 5/36 تا 5/37 درجه سانتی‌گراد است. اگر درجه حرارت محیط از 24، 28 یا 30 سانتی‌گراد بیشتر شود، بدن نسبت به آن واكنش نشان می‌دهد. در حقیقت هیپوتالاموس تنظیم‌كننده درجه حرارت بدن است كه وقتی درجه حرارت از 35-36 درجه بالاتر رود، بتدریج عروق سطحی بدن گشاد می‌شود و تبادل حرارت بین محیط و داخل بدن انجام می‌شود و با عرق كردن مایعات، بدن خنك‌تر شده، سپس كل بدن خنك می‌شود.
اما هیپو تالاموس تا مدتی این كار تنظیم را انجام می‌دهد و اگر درجه حرارت از 40 سانتی‌گراد بالاتر برود، هیپوتالاموس كارآیی خود را از دست می‌دهد‌. در شروع گرما‌زدگی فرد عرق می‌كند و آب و مایعات و املاحی مانند سدیم، پتاسیم و... را از دست می‌دهد. بعد از آن سیاهی رفتنِ چشم‌ها، زبان خشك، اشك خشك و افتِ فشار خون اتفاق می‌افتد.
دكتر ایرج خسرو‌نیا، متخصص داخلی در گفتگو با برنامه «فراسو» به سوالات شنوندگان صدای دانش، نشاط و آرامش در خصوص گرما زدگی پاسخ داد كه در ادامه می خوانید.
رادیو سلامت: نشانه‌های گرما‌زدگی كدام است؟
اگر به فرد گرمازده آب و مایعات و آبمیوه برسانیم و قبل از آن او را به جای خنك منتقل كنیم، بهبود می‌یابد. اگر این فرد اصرار داشته باشد در گرما فعالیت كند، ممكن است دچار تهوع، اسهال، استفراغ، ضعف و بی‌حالی، سرگیجه و تاری دید شود. كم‌كم عرق نمی‌كند، بی‌جان می‌شود، تكان نمی‌خورد و ضربان قلبش تند می‌شود. خونرسانی به قلب نیز كاهش می‌یابد و حتی می‌تواند منجر به مرگ شود. البته مسمومیت، گزش مار، مسمومیت دارویی، گزش حشرات و بسیاری موارد دیگر در تشخیص افتراقی با گرما‌زدگی قرار می‌گیرند.
رادیو سلامت: كمك‌های اولیه گرما‌زدگی كدام است؟
پزشك با انجام آزمایش‌هایی كه میزان سدیم و پتاسیم خون را می‌سنجد و كاهش سدیم و پتاسیم و افزایش غلظت هموگلوبین را مشاهده می‌كند، به تشخیص می‌رسد و با سرم درمانی و رساندنِ مایعات به بیمار كمك می‌كند‌. البته قرار دادن بیمار در وانِ آب سرد هم از روش‌های پیشنهادی است.
رادیو سلامت: كدام دسته از افراد بیشتر در معرض گرمازدگی هستند؟
نوازدان و شیرخواران به علت تكامل نیافتن سیستم‌های خنك‌كننده بدن مستعد گرما‌زدگی هستند. افراد سالمند هم به علت سختی رگ‌ها، آترواسكلروز و تنگی عروق كه در آنها وجود دارد، تبادل حرارتی كمتری انجام می‌دهند. این افراد احساس تشنگی كمتری هم دارند. در نتیجه این گروه افراد هم مستعد ابتلا به گرما‌زدگی هستند.
به‌طور كلی، افرادی كه مجبورند مدت زیادی در مقابل نور آفتاب كار كنند، مانند كارگران ساختمانی، افراد پلیس و راننده‌های تاكسی، بیش از سایرین به‌گرما زدگی دچار می‌شوند.
رادیو سلامت: برای پیشگیری از گرما‌زدگی چه توصیه‌ای می‌كنید؟
برای پیشگیری از گرما‌زدگی توصیه می‌شود، افراد هنگام تردد در خیابان در هوای گرم از لباس رنگ روشن استفاده كنند و كلاه لبه‌دار داشته باشند. افراد سالمند و كودكان و شیر‌خواران در ساعت بسیار گرم در منزل بمانند و همه افراد هنگام خروج از منزل چه در فصول گرم و چه در سایر فصول سال مقدار مناسبی آب همراه داشته باشند.
رادیو سلامت: آیا سیستم بدنی افرادی كه در مناطق بسیار گرم زندگی می‌كنند، با افزایش دما سازگاری می‌یابد؟
بله، بدن افرادی كه در مناطق بسیار گرم زندگی می‌كنند، بتدریج با این شرایط سازگار می‌شود، چرا كه بدن در مقابل عوامل خارجی بتدریج مقاوم می‌شود و دفاع می‌كند و به آن عادت می‌كند.
رادیو سلامت: چه توصیه‌ای برای افرادی كه نسبت به سایرین بیشتر عرق می‌كنند، دارید؟
بهتر است این افراد به پزشك مراجعه كنند و از نظر غدد داخلی مثل تیروئید بررسی شوند. اگر عملكرد تیروئید‌شان طبیعی است، تعریق مشكلی ایجاد نمی‌كند.