اگر افراد در سنین پایین به دندانپزشك مراجعه كنند و در صورت تشخیص مشكل به درمان آن بپردازند، می توانند از درمانهای پیچیده و پر هزینه در بزرگسالی جلوگیری می كند.
حوریه میرمحمد صادقی، متخصص ارتودنسی در برنامه «فراسو» شبكه رادیویی سلامت با بیان اینكه در تخصص ارتودنسی هم ردیف كردن دندانها و روابط فكی (دو تا فك) انجام می شود، افزود: ارتودنسی، از نظر زیبایی و درمانی اهمیت دارد؛ به این علت كه در این تخصص عملكرد فك ها و دندانها اصلاح می شود، به طور مثال فردی كه فك پایینش جلو است باید ضمن ارتودنسی، اصلاح فك نیز انجام دهد.
وی ادامه داد: اگر فرد فقط ارتودنسی انجام دهد، این امر منجر می شود دندانها تماس درستی با هم نداشته باشند و در نهایت باعث پوسیدگی دندان ها شود. همچنین به دلیل اینكه جویدن خوب صورت نمی گیرد، بر روی گوارش او اثر می گذارد و هر با بار جویدن، ضربه به فك می خورد و بر روی مفصل فكر پائینی نیز تاثیر می گذارد.
این متخصص ارتودنسی، ارتودنسی را یك رشته تخصصی دانست و گفت: در طی 6 سال اول دندانپزشكی به دانشجویان ارتودنسی ثابت آموزش داده نمی شود، بنابراین در حوزه ی ثابت حتما به متخصص ارتودنسی باید مراجعه شود؛ البته دندانپزشكان معمولی می توانند با گذراندن دوره های 4 الی 5 روزه نهایت 2 ماهه در زمینه چسباندن براكت آموزش ببینند.
وی با بیان اینكه در سالهای اخیر در زمینه مراقبت های بهداشت دهان و دندان كشور پیشرفت های زیادی داشته است، ادامه داد: با مراقبت صحیح از دندانها و مراجعه به دندانپزشك می توانیم دندانهای سالمی را دوره سالمندی داشته باشیم. از بین رفتن یك دندان طبیعی عوارضی دارد كه اگر بهترین دندانپزشك با مناسب ترین تجهیزات و صرف هزینه سنگین، دندان جایگزین دندان خراب كند، باز هم نمی تواند شبیه دندان طبیعی شود؛ بنابراین بهتر است مراقبت های بهداشت دهان و دندان را انجام دهیم.
میرمحمد صادقی بهترین زمان ارتودنسی را قبل از بلوغ و زمانی دانست كه آخرین دندانهای دائمی در حال رویش هستند یعنی تا سن 15 الی 16 سالگی، و ادامه داد: برخی درمانهای اردتودنسی از سن افتادن دندانهای شیری و بیرون آمدن دندان دائمی (تقزیباً 4 سالگی) باید انجام شود. بنابراین بهتر است كودك را نزد دندانپزشك ببریم تا اگر مشكلی در این زمینه وجود دارد، شناخته و برطرف شود؛ البته محدودیت سنی برای ارتودنسی وجود ندارد. حتی فرد 50 یا 70 ساله ممكن است قبل از ایمپلنت نیاز به ارتودنسی داشته باشد.
وی در ادامه بیان كرد: اگر فرد پس از مراجعه متخصص و انام صیحیح كارها بهداشت را رعایت كند، امكان پوسیدگی دندان برایش وجود ندارد. این فرد باید اطراف براكت را به درستی و با دقت تمیز كند. لكه های سفید و قهوه ای رنگ اطراف براكت نشان دهنده رعایت نكردن بهداشت می باشد.
این متخصص ارتودنسی، تنها راه ردیف كردن دندان ها را ارتو دنسی عنوان و بیان كرد: گاهی اوقات برای تغییر ظاهر دندان می توان با تراشیدن دندان و قرار دادن موادی خاص روی آن، به این هدف رسید؛ اما این كار در شرایط خاص انجام می شود مثلا بیمار ارتودنسی را نمی پسندد.
وی در خصوص اقدامات پس از درمان ارتودنسی گفت: اول اینكه باید دو فك روابط مناسبی با هم داشته باشند تا فرد بتواند خوب غذا را بجود. معمولا آنچه در سنین پایین تر شایع تر است و نیاز به درمان دارد، تنگی فك بالاست كه با استفاده از یك پلاك ساده در كوتاه مدت درمان می شود. افزایش عرض فك بالا، هم فضای كافی برای رویش دندان ایجاد می كند هم رابطه دندانهای فك بالا و پایین را مناسب می كند. مورد دیگری كه اهمیت دارد، ممكن است فك پایین عقب تر باشد (كه در ایران شایع تر است)؛ كه این مورد اگر در زمان مناسب، یعنی قبل از بلوغ با یك پلاك ساده یك فكی یا دو فكی درمان شود، فرد تا آخر عمر شرایط خوبی خواهد داشت.
میر محمد صادقی با بیان اینكه درمان های ارتودنسی با نقشی كه دارند، در محدوده خاص باعث رشد فك جلو می شوند كه البته این مسئله در شرایط و بیمار و مهارت خاص امكان پذیر است؛ ادامه داد: افراد برای درمان ارتودنسی می توانند به مراكز دانشگاهی كه دانشجوی دندانپزشكی یا دستیاران دندانپزشكی تربیت می كنند مراجعه كنند؛ چرا كه فعالیت این دانشجویان توسط اساتید هدایت می شود و كار آنها مطمئن است. در غیر این صورت می توانند به مطب هایی كه متخصص ارتودنسی آن را اداره می كند، مراجعه نمایند.
وی در پایان اظهارداشت: اگر افراد در سنین پایین به دندانپزشك مراجعه كنند و در صورت تشخیص مشكل به درمان آن بپردازند، این درمان در حقیقت پیشگیرانه است و از درمانهای پیچیده جلوگیری می كند. ممكن است مشكلی كه با قراردادن پلاك متحرك در 7 سالگی درمان می شود در صورت عدم مراجعه فرد در سن 18 سالگی نیاز به دو مرحله اصلاح و جراحی با هزینه سنگین داشته باشد. بنابراین بهتر است از كودكی به فكر سلامت دهان و دندان خود باشیم.