یك دندانپزشك اجتماعی گفت: مصرف زیاد مواد قندی، تعادل بین تخریب و ترمیم دندان را به هم می زند و موجب پوسیدگی و سایر مشكلات دندانی می شود.
دكتر رضا یزدانی، دندانپزشك اجتماعی در برنامه «فراسو» شبكه رادیویی سلامت درباره پوسیدگی و نقش فلوراید در پیشگیری از آن افزود: داخل دهان و دندان ما میكروب هایی وجود دارد ، كه این باكتریها برای تامین انرژی مورد نیاز خود، از تجزیه مواد قندی مورد استفاده ما، اسید تولید می كنند؛ این اسید باعث پوسیدگی دندان می شود.
وی در پاسخ به این پرسش كه استفاده از فلوراید به چند طریق انجام می شود؟، گفت: دو راه؛ اولین راه سیستمیك است. مثلا در برخی كشورها فلوراید به آب اضافه می كنند. در برخی كشورها فلوراید را به نمك اضافه می كنند در برخی كشورها آن را به شیر اضافه می كنند در مطب دندانپزشكی فلوراید به صورت قرص و قطره تجویز می شود.
این دندانپزشك اجتماعی ادامه داد: راه دوم، موضعی است یعنی شخص فلوراید را نمی خورد و موضعی استفاده می كند كه شایعترین، ساده ترین و معمولی ترین و شاید موثرترین روش موضعی، به روش استفاده از خمیردندان های حاوی فلوراید است در كشو ما اكثر خمیردندانها فلوراید دارند.
وی در ادامه تاكید كرد: اگر كسی زیاد از خمیردندان استفاده كند و مواد قندی زیادی هم مصرف كند، طبیعی است كه در او پوسیدگی دندان بیشتر می شود و از جای غیر معتبر خریداری شده باشد و فلوراید نداشته باشد و مواد مضر داشته باشد.
یزدانی در پاسخ به این سوال كه از چه زمانی استفاده از فلوراید به عنوان بخشی از مراقبت های بهداشتی دندان باید شروع شود؟، اظهارداشت: غالب نظرها این است كه از زمان رویش اولین دندان از تركیبات حاوی فلوراید به صورت خمیر دندان استفاده شود البته در كودكان میزان فلوراید بسیار بسیار كم تر است و باید میزان آن به اندازه دانه برنج باشد بخصوص در جاهایی كه فلوراید آب آشامیدنی بسیار كم است و میزان شیوع و پوسیدگی زیاد است.
وی در ادامه تصریح كرد: بعضی از مراجع شروع فلوراید را به بالای سه سال توصیه می كنند؛ اما تمیز كردن دندان ها بعد از اولین رویش دندان(6 ماهگی) باید انجام شود. از سه سالگی به بعد خمیردندان حاوی فلوراید به مقدار كم،استفاده می شودو كودك نباید آن را قورت بدهد. از شش سالگی به بعد با یه خمیردندان حاوی فلوراید استفاده شود.
این دندانپزشك اجتماعی با بیان اینكه سن حساس، به جهت استفاده از فلوراید؛ زیر شش سالگی است، افزود: اگر خمیردندان حاوی فلوراید، زیاد استفاده شود، باعث تغییر رنگ دندان كودك می شود كه به آن فلوروزیس می گویند. البته بعد از شش سالگی تغییرات فلوروزیس را نداریم . علت آن تكامل ساختمان دندان است.
وی ادامه داد: برای كسی كه مرتب بهداشت دهان و دندان را رعایت می كند و پوسیدگی های دندان او كنترل شده است دیگر نیازی به تركیبات حاوی فلوراید ندارد؛ اما كسی كه احتمال پوسیدگی دندان او بالاست با نظر دندانپزشك می تواند از ژل یا وارینش فلوراید استفاده كند. وارینش فلوراید را باید بعد از خشك كردن دندان، مثل لاك روی دندان قرار داد البته با استفاده از یك برس كوچك برخی مربیان مدرسه یا برخی والدین برای این كار آموزش می گیرند و آن را انجام می دهند.
یزدانی تاكید كرد: كودك بعد از یك الی دو ساعت نباید خوراكی بخورد. برای استفاده از ژل، حتما باید به مطب دندانپزشكی مراجعه نمود. البته مسئولیت مسواك زدن كودكان تا هفت تا هشت سالگی باید به عهده والدین آنها باشد.
این دندانپزشك اجتماعی در پایان در پاسخ به این سوال كه دهان شویه های حاوی فلوراید با چه غلظت هایی در بازار وجود دارد و چگونه از آنها استفاده می شود؟ ، خاطرنشان كرد: دو جور دهان شویه داریم - یكی از آنها هفتگی و نوع دیگر روزانه استفاده می شود. دهان شویه هفتگی غلظت 2 درصد دارد كه 5 سی سی را داخل هان می ریزیم و یك دقیقه كودك آن را در دهان می چرخاند. و تا نیم ساعت هم نباید خوراكی خورد شود. ما یك دهان شویه روزانه داریم كه غلظت آن 5 درصد است و روزانه آن استفاده می شود. نكته مهم این است كه دهان شویه حاوی فلوراید نباید قورت داده شود چه در كودك و چه در بزرگسالان.