دكتر امیر بقایی، مشاور مركز ملی اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو در گفتگو با برنامه «فراسو» شبكه رادیویی سلامت علت مسمومیت های دارویی را ناخواسته و سهوی دانست و افزود: ممكن است خطای پزشكی باشد یعنی دوز صحیح رعایت نشود یا خطای داروخانه و خطای بیمار باشد كه دارو را به اشتباه بخواند و مصرف كند و چهارمین علت نیز تداخلات دارویی است.
وی با بیان اینكه مصرف دارو تا زمان تاریخ انقضاء قابل مصرف است، ادامه داد: حتی اگر یك روز از تاریخ انقضای دارو گذشته باشد، نباید مصرف شود. اگر تاریخ انقضاء دارو سپری شود، به احتمال بسیار زیاد تاثیر زیادی بر بیماری ندارد و همچنین ماده تجزیه و تبدیل به ماده ای كه اثر درمانی ندارد و می تواند مشكل مسمومیت ایجاد كن، می شود.
بقایی در ادامه با بیان اینكه مركز ملی اطلاع رسانی داروها و سموم با شماره تلفن 1490 پاسخگوی سوالات شهروندان در رابطه با عوارض و نحوه مصرف آنها است، گفت: همچنین این سامانه جوابگوی موارد مسمومیت دارویی هم می باشد.
وی در پاسخ به این پرسش كه به نظر شما داروهای گیاهی و مكمل ها، عوارض دارویی یا تداخلات دارویی ایجاد می كنند؟، افزود: بله، در این مورد افراد با داروساز یا سامانه 1490 مطرح كنند. البته اگر در كسی مصرف دارو مشكل ایجاد نمی كند، می تواند مصرف كند.
مشاور مركز ملی اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو با بیان اینكه بعضی از داروها را می توان با هم مصرف كرد و برخی داروها را نمی توان همزمان با هم مصرف كرد، ادامه داد: به علت ایجاد تداخلات دارویی، نباید برخی داروها را همزمان با هم مصرف كرد؛ چون برخی داروها بر سطح جذب داروی دیگر اثرگذاشته و باعث افزایش و یا كاهش جذب می شوند. دوم اینكه بعضی داروها بر متابولیسم كبدی داروی دیگر اثر می گذارند. چون كبد، داروها را دفع می كند و ممكن است دارویی تجویز شود كه بر داروهای قبلی، اثر تقویت كننده داشته باشد.
وی با تاكید بر اینكه اگر دارو در شرایط استاندارد مخصوص خودش نگهداری شود تا تاریخ انقضاء قابل مصرف است، تصریح كرد: به طور معمول روی جلد یا جعبه دارو تاریخ انقضا درج می شود. كه یا بر اساس روز- ماه و سال عنوان شده است و یا بر اساس ماه و سال درج می شود كه البته این دارو تا آخرین روز آن ماه قابل مصرف است.
بقائی در خصوص بروز تهوع بعد از مصرف دارو بیان كرد: در اثر مصرف بعضی از داروها ممكن است تهوع ایجاد شود. دارویی كه تهوع ایجاد می كند را فرد باید بعد از وعده ناهار یا شام استفاده كند؛ اما اگر تهوع بعد از گذشت چند هفته از مصرف دارو ایجاد شود، با پزشك مشورت كند شاید به مسمومیت ربط داشته باشد.
وی با اشاره به اینكه از لحاظ سنی در قشرهای خاص مثل كودكان و سالمندان مسمومیت دارویی بیشتر روی می دهد، گفت: كودكان به علت كنجكاو بودن، دارو را به دهان می برند و بنابراین نباید دارو در دسترس آنها باشد. در سالمندان مسمومیت دارویی زیاد است به علت اینكه تداخلات دارویی در این قشر زیاد است. گاهی هم این مساله مربوط می شود به فراموشی كه یادش نیست دارو را مصرف كرده و دوباره مصرف می كند و دچار مسمومیت می شود كه اطرافیان سالمند هم باید توجه كنند.
مشاور مركز ملی اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو در پایان اظهارداشت: در صورت بروز هر نوع مسمومیت افراد با شماره 1490 تماس بگیرند و یا با اورژانس تماس بگیرند و خودسرانه اقدام نكنند.