دكتر مهران كوچك، متخصص بیهوشی و فلوشیپ درد در گفتگو با برنامه «فراسو» شبكه رادیویی سلامت در تعریفی از درد گفت: درد پدیده ای است كه قابل اندازه گیری نیست و یك تجربه حسی و ناخوشایندی است كه به دنبال صدمه یك یا چند بافت ایجاد می شود. به منظور كمی كردن شدت درد، یك روان شناس كانادایی از یك خط كش استفاده كرد. بعد از آن مردم توانستند بگویند چقدر درد دارند. مثلا برای درد دندان عدد 3-2، برای درد شكستگی ران عدد 10 قرار می گیرد.
وی با بیان اینكه دردی كه بیش از 3 تا 6 ماه طول بكشد، درد مزمن می گویند، افزود: درد مزمن می تواند در هر قسمتی از بدن چه در سطح بافت چه در سطح مفاصل چه در سطح عضلات یا در محل انتشار اعصاب روی دهد.
این متخصص بیهوشی در ادامه به كلینیك های درد اشاره و بیان كرد: توصیه می شود افرادی كه درد دارند به این كلینیك ها مراجعه نمایند. در این كلینیك ها افراد با تخصص های مختلف حضور دارند و برای بیمار پرونده تشكیل داده می شود. تخصصهایی مانند فلوشیپ درد، متخصص جراح اعصاب، متخصص داخلی اعصاب، روانشناس، روانپزشك، فیزیوتراپیست، پزشك فیزیاتریست، متخصص رادیولوژی همه و همه كمك می كنند تا ما به نتیجه كلی و صحیح برسیم. این كلینیك ها از چند سال قبل در دانشگاه های علوم پزشكی تشكیل شده است البته در بخش های تامین اجتماعی و بخش خصوصی هم این كلینیك ها راه اندازی شده است.
وی با بیان اینكه درد وقتی ایجاد می شود در ابتدای امر یك علامت تلقی می شود، ادامه داد: وقتی درد طول بكشد، با وجودی كه درمان می شود ممكن است دردهایی باقی بماند. درد باقی مانده بعد از 6 ماه دیگر علامت نیست، تبدیل به بیماری شده و ما اینجا با بیماری سروكار داریم. مثلا سردرد، كمردرد و غیره.
كوچك زاده در پاسخ به این پرسش كه چگونه مثلا درد از حوزه پزشكی به حوزه اجتماعی ورود می كند؟، گفت: بیماری كمردرد كه فشار اقتصادی در جامعه ایجاد می كند، در كشورهای بزرگ آنقدر هزینه ایجاد می كند كه این هزینه می تواند به اندازه بودجه سال یك كشور كوچك باشد. به عنوان مثال، فردی كه كمردرد دارد سر كار نمی رود، یا سر كار می رود خوب كار نمی كند كه این موضوع یك ضایعه اقتصادی است. در محیط خانواده و كار، افسرده و پرخاشگر و گوشه گیری می كند كه همین قضیه یك رنجی را روی درد اضافه می كند. سال ها كمردرد دارد و تحمل می كند و سپس كلافه می شود كه اینجا به روان شناس باید مراجعه كند.
***** سردرد، كمردرد و درد زانو ، شایع ترین دردهای مزمن در جامعه
وی با تاكید بر اینكه درمان نباید بر اساس علامت باشد؛ چون اگر علامتی درمان شود، فقط علامت كنترل می شود و نه بیماری؛ افزود: لذا این افراد باید به كلینیك درد مراجعه كنند، پرونده تشكیل دهند. انتظار نداشته باشند درد سه ساله آنها با یك نسخه در عرض یك هفته بهبود یابد. ما مدیریت درد را انجام می دهیم و 50 درصد بقیه با بیمار است و او باید با چگونگی سبك زندگی، درد را مدیریت كند. وقتی ما به علت قابل تحمل بودن درد، آن را رها می كنیم ممكن است ضایعات بیشتری ایجاد كند.
این متخصص بیهوشی سردرد، كمردرد و درد زانو را شایع ترین دردهای مزمن در جامعه دانست و به افرادی كه درد دارند توصیه كرد: به كلینیك های درد مراجعه كنند. اگر دردهای شانه، كمر، زانو دارند در كلینیك های درد بررسی می شود و با تصاویر نحوه صحیح نشستن، صحیح خوابیدن، نحوه بلند شدن درست آموزش داده می شود. به افرادی كه اختلال شنوایی دارند، شیوه زندگی صحیح آموزش داده می شود. در این كلینیك ها قدم به قدم با درد برخورد می شود.
كوچك زاده در پایان این برنامه رادیویی با بیان اینكه بسیاری از بیمارانی كه به این كلینیك ها مراجعه نمی كنند، با تعداد زیادی ام آر ای، سی تی اسكن و كیسه دارو روبرو می شوند كه همه این ها به بیمار صدمه می زند، اظهارداشت: افراد باید درد خود را پنهان نكنند و حتما آن را بازگو كنند و مراجعه به فلوشیپ های درد داشته باشند.