دكتر سینا مراد مند- متخصص قلب و عروق در گفتگو با برنامه «فراسو» شبكه رادیویی سلامت با بیان اینكه دردهای كرونری كه ناشی از تنگی عروق كرونر است، به دردهای آنژینی معروف است، افزود: عروق كرونر، عروق خون رسان به عضله قلب است. البته ممكن است درد قلبی منشا دیگری هم داشته باشد مثلا به علت التهاب جدار خارجی قلب باشد یعنی بعلت پریكاردیت. دردهای كرونری اهمیت زیادی دارد.
وی با تاكید بر ایینكه این دردها چند خاصیت دارند كه اگر این خاصیت ها با هم باشند به نفع این دردها هستند، ادامه داد: این دردها موقع فعالیت ایجاد می شود. مثلا هنگام بالارفتن از پله، دویدن، موقع راه رفتن، بار سنگین برداشتن. این دردها در پشت جناغ شایع تر روی می دهند. البته می تواند در جداره طرف چپ سینه یا طرف راست سینه هم انتشار پیدا كند.
با بیان اینكه كیفیت درد گنگ و مبهم است، تاكید كرد: فرد نمی تواند موضعی را برای درد نشان دهد و فرد حالت عدم راحتی و آسایش در سینه را ابراز می كند. بیمار اظهار می دارد سنگی را روی سینه ام گذاشته اند؛ درد 5 دقیقه بعد، 10 دقیقه بعد یا 20 دقیقه بعد به تدریج خوب می شود. با استراحت یا قرص زیر زبانی بهبود می یابد. در این جا محل درد، مدت درد، عوامل ایجاد كننده درد اهمیت دارد.
در پاسخ به این پرسش كه منظور از آنژین پایدار و ناپایدار چیست؟، گفت: وقتی مشخصات درد آنژینی كه قبلا توضیح دادیم، یك ماه، دو ماه تا چند ماه حتی چند سال تكرار شود و موقع استراحت بهبود یابد، آنژین پایدار می گوییم؛ اما دردهایی كه جدیدا اتفاق افتاده، مثلا فرد 15 روز است دچار این دردها شده است، یا دردهایی كه قبلا داشته و ماه ها طول كشیده؛ ولی در حال حاضر شدت دردها افزایش یافته است و مدت دردها نیز افزایش یافته، به این حالت آنژین ناپایدار می گوییم.
در خصوص علت اهمیت دردهای آنژینی افزود: این دردها به علت كاهش خون رسانی به عضله قلب اتفاق می افتد و اهمیت این دردها این است كه اگر خون رسانی كاهش بشتری پیدا كند، ممكن است منجر به سكته قلبی شود. البته تشخیص این كه دردها مربوط به كدام بخش بدن است، فقط به عهده پزشك است. پزشك از روش های پاراكلینیكی مانند آنژیو گرافی، نوار قلب، تست ورزش و اكو استفاده می كند و تشخیص قطعی را اعلام می كند.
ادامه داد: دردهایی كه در استراحت ایجاد می شوند و در هنگام فعالیت وجود ندارند، مدتشان كوتاه حداكثر چند ثانیه تا یك دقیقه است و موضعی هستند، در جلوی سینه به حالت تیر كشیدن و یا سوزن سوزن شدن احساس می شوند، دردهای قلبی نیستند. یعنی دردهای ارگانیك نیستند. اسپاسم های عضلانی- عصبی هستند. البته تشخیص نوع درد فقط به عهده پزشك است.
در پاسخ به این پرسش كه آیا همه دردهای قلبی منشا كرونری دارند؟، گفت: خیر، به عنوان مثال شلی مادرزادی دریچه میترال (پرولاپس میترال) هم دردهای قلبی غیر آنژینی ایجاد می كند. دردهای پرولاپس میترال، آزار دهنده هست ولی خطرناك نیست.
با بیان اینكه دردهای گوارشی ممكن است پشت جناغ احساس شود، افزود: اگر یك نقطه از قلب درد بگیرد و به دست چپ انتشار پیدا كند و با نفس كشیدن تشدید شود از خصوصیات درد قلبی نیست.
وی در پاسخ به این پرسش كه استخوان جناغ در كدام قسمت بدن قرار گرفته است؟، ادامه داد: در ناحیه وسط سینه، از بالا به دو استخوان چنبری (كلاویكول) متصل می شود. دنده ها از دوطرف به استخوان جناغ متصل می شوند. استخوان جناغ تا بالای شكم امتداد دارد. ضعف و تعریق (عرق سرد) – تهوع از علائم همراه دردهای آنژینی است . البته اگر كسی یك دفعه عرق كند بعد از 10 دقیقه تعریق تمام شود ممكن است مربوط به قلب نباشد. در این مورد استثنا هم وجود دارد. ممكن است فرد 80 ساله ای كه مبتلا به دیابت است، درد قلبی را احساس نكند و فقط عرق ریزش داشته باشد و مشكل قلبی هم داشته باشد.
در ادامه بیان كرد: اسپاسم مری درد پشت جناغ ایجاد می كند كه به كتف انتشار می یابد. حتی ممكن است بیمار عرق هم بكند. زخم مری، التهاب مری به علت برگشت اسید معده به مری یا به علت بدخیمی، عارضه ریفلاكس كه به علت كارایی كافی نداشتن اسفنگتر انتهای مری، محتویات اسیدی معده به مری وارد می شود ایجاد می شود. اسپاسم معده (زخم معده) سنگ كیسه صفرا كه در حال حركت است و ناراحتی لوزالمعده ممكن است دردهایی شبیه درد قلبی ایجاد كند.
وی با بیان اینكه درد یك نشانه است و بیماری نیست، گفت: باید فردی كه در ناحیه قلب دچار درد می شود به پزشك مراجعه كند و پزشك با روش های پاراكلینیكی به تشخیص برسد تا طبق نظر او درمان انجام شود. درمان ممكن است دارویی یا آنژیو پلاستی باشد. یعنی پزشك برای برطرف كردن تنگی از استنت (در اصطلاح عامیانه فنر) استفاده می كند. گاه برای برطرف كردن تنگی، پزشك از عمل جراحی قلب باز استفاده می كند. البته پزشك با استفاده از روش های پاراكلینیكی مانند تست ورزش- نوار قلب و اسكن و اكو، ممكن است بیمار را به سایر همكاران راهنمایی كند. یعنی نتیجه بگیرد كه دردها منشا قلبی ندارد.
در پایان با بیان اینكه معتقد نیستم كسی برای درد قلبی دمنوش بخورد چون درد یك علامت است، اظهارداشت: این افراد باید مراجعه به پزشك داشته باشند و بررسی شوند و علت درد باید پیگیری شود. طب سنتی نسبت به داروهای گیاهی می بایست نظر دهد.