دكتر احمد تارا، فوق تخصص نفرولوژی ریاست بخش كلیه بیمار ستان مدرس در گفتگو با برنامه فراسو شبكه رادیویی سلامت شایعترین علت مرگ و میر زود رس مصدومین ناشی از زلزله یعنی فردی كه از زیرآوار بیرون كشیده می شود را نارسایی حاد كلیه دانست و افزود: حدود 10درصد مصدومینی كه بستری می شوند، دچار نارسایی كلیوی می شوند و این یك بحران بزرگ در یك جمعیت بزر گ است .اگر پیشگیری در ساعات اولیه انجام شود، مداخلات ساده ی اولیه بسیار كمك كننده است تا با حجم زیادی از بیماران دیالیزی مواجه نشویم .
وی در خصوص علت این كه مصدومان درمعرض نارسایی كلیه هستند، ادامه داد: درهنگام وقوع حادثه عضلات آسیب می بینند.هرحادثه ای شامل تصادف و اوار وغیره. دربدن ماعضلات وجود دارد پروتئین رشته مانندی در عضلات ما وجود دارد به نام میوگلوبین .هرجایی كه عضلات آسیب ببینند،میوگلوبین با حجم زیاد درخون آزاد می شود.
این فوق تخصص نفرولوژی تاكید كرد: میوگلوبین به دوعلت اسیب زاست .یكی اینكه وارد كلیه می شود و كلیه را مسدود می كند و دیگراینكه خود سلول میوگلوبین حاوی املا ح معدنی است.پتاسیم موجود هم آزاد می شود و وارد گردش خون می شود.این پتاسیم داخل سلولی حجمی حدود 40 برابر پتاسیم موجود در گردش خون دارد .این اتفاق مثل این است كه به یك فرد آمپول پتاسیم تزریق شده باشد.آمپول پتاسیم باعث توقف قلب می شود.حجم زیاد پتاسیم باعث مرگ زودرس می شود.
وی تصریح كرد: وقتی این بیمار دربیمارستان بستری می شود ،ورم شدید عضله اتفاق می افتد وبه دنبال ان عضله كم خون می شود .وله شدن ادامه می یابد و مسئله ی مربوط به پتاسیم در روزهای اینده نیز ادامه دارد .اگر از نارسایی كلیه پیشگیری نشود،تاهفته ها شاید نیاز به دیالیز وجود داشته باشد تاكلیه ها بتوانند خودشان را احیا كنند و عملكردشان را بدست بیاورند.
تارا درباره نقش مرد م تارسیدن نیروهای امدادی درپیشگیری ازصدمات ناشی از زلزله ، گفت: آموزش های فعلی می تواند موثر باشد چراكه مردم بعد ا ز وقوع حادثه حساس هستند.به محض اینكه مریض درحال خروج از آوار است ،یك رگ گرفته شود ویك لیتر سرم عادی نمكی به مصدوم رسانده شود.البته اگرمصدوم قادر به بلع باشد می توان خوراكی به اوداد .اما اینجا یك علامت سوال است. آیا مصدوم ما در فاصله ی نزدیك نیاز به عمل جراحی داردیا خیر؟ چون اگر نیاز به عمل داشته باشد معده او نباید پر باشد .
وی ادامه داد: درهرحال بهترین خوراكی درا ین شرایط دادن مایعات و ریختن یكی دو قاشق چای خوری جوش شیرین در یكی دو لیوان آب است.مصرف جوش شیرین در پیشگیری بسیار موثر است .اگر ادرار فرد به صفر برسد ،بیش از یك لیتر سرم نمی دهیم .یعنی همان یك لیتر كافی است .بیش از یك لیترسرم بیمار را خفه می كند.اما زمانی كه مطمئن شدیم مریض درساعت بیش از 50 سی سی ادرار دارد یعنی معادل نصف استكان ادرار درساعت ،ساعتی نیم لیتر سرم را ادامه می دهیم تا كلیه ها از میوگلوبین شسته شوند.
این فوق تخصص نفرولوژی در ادامه افزود: درضمن ظرفیت دیالیز ما درهراستان محدود است و ما اگر این ظرفیت را به حادثه دیدگان اختصاص بدهیم ،بیمارا ن ما كه زندگی شا ن وابسته به دیالیز است این خدمت را از دست می دهند و با مرگ روبرومی شوند.بنابراین پیشگیری از حادثه كلیوی بسیار اهمیت پیدا می كند.
وی با بیان اینكه علت 40 تا 50 درصد موارد نارسایی پیشرفته كلیه ناشی از دیابت است، گفت: بنابراین باید ازدیابت و از عوارض آن با كنترل قند خون پیشگیری كنیم .در هفته دیابت شعار و بحث اصلی ما بانوان هستند .نقش بانوان در پیشگیری از بیماری های كلیه این است كه این نكات را رعایت كنند. تغذیه مناسب ،كم مصرف كردن نمك ،مصرف كم پروتئین به ویژه گوشت قرمز،فعالیت فیزیكی ،و كاهش استرس كه همه ی این ها نقش مادر را نشان می دهد .مادران می توانند ذائقه كودك را به سمت غذاهای كم نمك و سالم سوق دهند.مصرف میوه و سبزی را دركودكان افزایش دهند.
این فوق تخصص نفرولوژی علل نارسایی مزمن كلیه را دیابت وفشارخون دانست و افزود: اما سیگار هم یكی از علل نارسایی كلیه است به علت مشكلات عروقی و غیره كه ایجاد می كند.یك موضوع مهم افزایش سن است ومابیماران سن بالایی را در كلینیك داریم كه به هرعلت و بیماری ،كلیه شان نیز آسیب دیده است .به ویژه به علت مصرف مسكن ها .اگرنابجا و خودسرانه باشد ،ممكن است نارسایی كلیه ایجادشود.بنابراین هنگام مراجعه به پزشك بپرسیم آیا این مسكن برای كلیه ضرر دارد یا خیر.
وی تاكید كرد: هم چنین انژ یوگرافی ازقلب به دلیل استفاده از مواد رنگی وحاجب می تواند برای كلیه ضررداشته باشد.من تاكید می كنم مردم برای آینده خود سرمایه گذاری كنند و از بیماری كلیه پیشگیری كنند .افراد بالای 60سال ،مبتلایان به دیابت وفشارخون بالا معاینه از نظر كلیه داشته باشند و فشارخون خود را كنترل كنند.وتست های ارزان قیمتی كه عملكرد كلیه را می سنجد انجام دهند؛ چراكه بعد از 40سالگی هرسال یك درصد از كاركرد كلیه كم می شود.یعنی فر د 60ساله ،20درصد كاركرد كلیه اش از دست رفته است .
یادآور می شود، علاقه مندان برای شركت در نخستین جشنواره كشوری «پیشگیری از سوانح و حوادث » می توانند آثار خود را تا یكم آذر ماه به دبیرخانه جشنواره به نشانی info@jpsh.ir یا سایت جشنواره به نشانی www.jpsh.ir ارسال كنند.