یك فوق تخصص غدد و متابولیسم با اشاره به علت افزایش چربی خون در كودكان، گفت: افزایش چربی خون در كودكان میتواند زمینه ژنتیك داشته باشد.
البته اگر كودك چاق باشد، پرخوری كند، فست فود، شیرینی و به خصوص شكلات زیاد بخورد یا لبنیات پرچرب بخورد ممكن است دچار افزایش چربیهای خون شود.
سید محسن خوش نیت، فوق تخصص غدد و متابولیسم در گفتگو با برنامه «فراسو» شبكه رادیویی سلامت با اشاره به اهمیت اختلالات چربی خون، گفت: حدود 20 تا 25 درصد افراد جامعه درگیر این اختلالات هستند. این اختلالات از نظر ایجاد بیماریهای قلبی عروقی، تصلب شرائین، افزایش خطر سكته قلبی و مغزی و غیره اهمیت دارد؛ به عنوان مثال اگر تریگلیسیرید خون بالای هزار باشد ریسك پانكراتیت را افزایش میدهد. پانكراتیت یا التهاب لوزالمعده با دردهای شدید شكمی و مرگ و میر بالا همراه است.
وی در ادامه با طبقهبندی انواع چربیهای خون، افزود: مهمترین چربیهای خون كلسترول و تریگلیسیرید است كه فرمول شیمیایی این دو با هم فرق میكند. دو نوع كلسترول داریم؛ كلسترول خوب یا HDL و كلسترول بد یا LDL. ممكن است فردی كلسترول كلی خونش بالا باشد، پس باید نگاه كنیم كلسترول خوب خون بالاست یا كلسترول بد خون. چهبسا ممكن است HDL خون بالا باشد، البته نسبت LDL بر HDL هم مهم است. هر چه این نسبت بالاتر باشد بد است و هر چه این نسبت پایینتر باشد بهتر است، اما تریگلیسیرید میزان طبیعیاش زیر 150 است.
خوش نیت ادامه داد: در مواردی كه بیمار سو تغذیه یا سو جذب داشته باشد، میزان چربیهای خون به خصوص تریگلیسیرید خون پایین میآید. تریگلیسیرید بین 150 تا 200 در حد مرز است و اگر بین 200 تا 500 باشد، بالا تلقی میشود. اگر میزان تریگلیسیرید بالای 500 باشد خیلی بالا طبقه بندی میشود. اگر تریگلیسیرید خون از 150 بالاتر برود میتواند نشاندهنده وجود یك علامت شروع بیماری كرونر قلب باشد، به خصوص اگر همراه با پایین بودن HDL خون باشد.
این فوق تخصص غدد و متابولیسم با اشاره به علل اختلالات چربی خون، بیان كرد: علت آن اولیه (ژنتیك) یا ثانویه است؛ اگر علت، زمینه ژنتیك باشد فرد هر اقدامی كند مثلا در صورت داشتن اضافه وزن، وزن كم كند، ورزش كند یا رژیم غذایی را رعایت كند باز هم چربی خونش بالاست. برخی افراد سابقه یا زمینه فامیلی دارند یعنی سوخت و ساز یا متابولیسم چربی در بدنشان با مشكل انجام میشود. این افراد به مصرف دارو نیاز دارند و مستعد ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی هستند. داروهای چربی خون، هم چربی خون را اصلاح میكنند و هم خطر تصلب شرائین، بیماریهای قلبی عروقی و سكتههای قلبی را كاهش میدهند.
وی افزود: علل ثانویه افزایش چربی خون برخی بیماریهاست؛ به عنوان مثال كمكاری تیروئید درمان نشده و دیابت كنترل نشده سردسته این بیماریها هستند. برخی بیماریهای كبدی و كلیوی باعث افزایش چربی خون میشوند. مصرف برخی داروها، تركیبات استروژنی مانند قرصهای جلوگیری از بارداری و داروهای كورتونی موجب افزایش چربیهای خون میشوند. برای درمان فشارهای خون بالا، داروهای مُدر مصرف میشود. برخی داروهای مدر، باعث افزایش چربیهای خون میشوند. مصرف الكل، چاقی، بیتحركی، سیگار بین انواع دخانیات در اختلالات چربی خون نقش دارند.
خوش نیت با اشاره به علت افزایش چربی خون در كودكان، اظهار كرد: افزایش چربی خون در كودكان میتواند زمینه ژنتیك داشته باشد. البته اگر كودك چاق باشد، پرخوری كند، فست فود، شیرینی و به خصوص شكلات زیاد بخورد یا لبنیات پرچرب بخورد ممكن است دچار افزایش چربیهای خون شود. اگر كلسترول كل خون در كودك بالای 190 باشد و با پرهیز غذایی پایین نیاید، ممكن است مصرف دارو لازم باشد.
این فوق تخصص غدد با اشاره به اندازه LDL و HDL در خانمها گفت: اندازه HDL در خانمها باید بالای 50 و در آقایان بالای 40 باشد. اگر HDL بالاتر از 100 تا 120 باشد هم خوب است. اگر LDL بالای 190 باشد در هر فردی نیاز به درمان وجود دارد، اما اگر LDL پایینتر از 190 باشد باید توجه كنیم آیا فرد دیابتی زمینههای بیماری قلبی عروقی دارد یا خیر. اگر فرد مبتلا به دیابت است باید LDL خون را به زیر صد برساند. اگر كسی سابقه سكته قلبی دارد، LDL خونش باید به زیر صد برسد. اگر كسی دیابت و تنگی عروق قلب دارد، LDL باید به زیر 70 برسد.