وقتی فرد با مفصل دردناك كار انجام میدهد، درد باعث محدودیت حركت میشود و به خشك شدن آرام آرام مفصل میانجامد و فرد نمیتواند مفصل را حركت دهد. در نتیجه فرد به بیماری شانه منجمد یا یخ زده مبتلا میشود.
به گزارش روابط عمومی رادیو سلامت، دكتر علی پناهی، متخصص طب فیزیكی و توانبخشی با حضور در برنامه «فراسو» شبكه رادیویی سلامت در پاسخ به سوالات شنوندگان در خصوص مفصل شانه پاسخ داد كه در ادامه می خوانید.
علت اهمیت مفصل شانه چیست؟
مفصل شانه، مفصل خاصی است. چون این مفصل به جهتهای مختلفی حركت میكند. حركت دست به بالا، پایین، چپ و راست همچنین حركات چرخشی دستها به كمك این مفصل انجام میشود. علت استحكام این مفصل، وجود عضلات متعدد و تاندونهای متصل به آن است. اگر یكی از عضلات یا تاندونها آسیب ببیند، شما در چند محدوده حركتی احساس درد و محدودیت حركتی دارید.
چرا بعضی افراد بدون احساس ناراحتی در مفصل شانه، در قفسه سینه احساس درد میكنند؟
علت این مساله، وجود دردهای ارجاعی در انسان است كه علت آن، سیستم عصبدهی و منشا جنینی است. مثلا اگر عضله شما در ناحیه بازو آسیب ببیند ممكن است درد را در ناحیه گردن حس كنید. درد مفصل شانه و اطراف آن را براساس سن فرد، بررسی میكنیم. به طور مثال در افراد مسن این دردها، ممكن است از مشكلات قلبی ناشی شود. در قدم بعدی به مشكلات اسكلتی عضلانی توجه میكنیم. مفصل اگر مشكل داشته باشد، علائمش دورتر حس میشود. این دردهای اَحشایی مثل كیسه صفرا در ناحیه شانه حس میشود.
تستهای تشخیصی در این خصوص چیست؟
ما با تستهای امآرآی و تستهای عصب عضله، مشكل را بررسی میكنیم. در آزمایش امآرآی، پارگی تاندون مشخص میشود.
بیماری شانه یخ زده چگونه ایجاد میشود؟ آیا این بیماری یكباره ایجاد میشود یا باگذر زمان؟
داخل و اطراف مفصل شانه چند تاندون پراهمیت وجود دارد. با افزایش سن، غلاف تاندون ضعیف میشود و ساییدگی پیدا میكند. وقتی فرد با مفصل دردناك كار انجام میدهد، درد باعث محدودیت حركت میشود و به خشك شدن آرام آرام مفصل میانجامد و فرد نمیتواند مفصل را حركت دهد. در نتیجه فرد به بیماری شانه منجمد یا یخ زده مبتلا میشود.
آیا بیماریهای زمینهای در آسیب مفصل شانه نقش دارد؟
بله. مثلا بیماری دیابت كه علت آن مشخص نیست. افراد دیابتی چون روند ترمیمی مناسبی ندارند، آسیب آنها را به سمت تخریب میبرد.
چگونه میتوان از روند تخریب مفصل شانه پیشگیری كرد؟
اصل ماجرا، تغییر روند زندگی است یعنی فرد نباید بار سنگینی بلند كند، خرید خانه بیش از چند كیلوگرم نباشد، عضلات اطراف شانه را تقویت كند و ورزش مناسب داشته باشد. عضلهای است كه هم روی قفسه سینه است هم روی مفصل قرار دارد؛ تقویت این عضله با شنا رفتن انجام میشود. به این ترتیب كه فرد روی دیوار در سه كنج دیوار بایستد؛ دستها باز شده به سمت دیوار پایین برود و نزدیك گوشه قرار گیرد و سپس بالا بیاید.
برای این كه مفصل شانه را در تمام دامنه حركتی، حركت بدهیم چه ورزشی را پیشنهاد میكنید؟
برای این كار لازم است روی میز خم شویم، شانه دستی كه روی لبه میز قرار نگرفته را به طرفین حركت دهیم. به شكل پاندول به طرفین، بالا، پایین و در آخر، دایرهوار به سمت داخل و به سمت خارج انجام دهیم. همچنین صبحها كه از خواب بیدار میشویم، نهتنها شانه، بلكه كل بدن را یعنی تمام مفاصل را در محدوده حركتیاش، حركت دهیم. البته این كار به گرم كردن نیاز دارد. گرم كردن باعث حركت مایع مفصلی میشود. بعد از گرم كردن، ورزشهای ذكر شده را انجام دهیم.