به گزارش روابط عمومی رادیو سلامت، سید محسن خوش‌نیت، فوق‌تخصص غدد و متابولیسم با حضور در برنامه «فراسو» شبكه رادیویی سلامت به پرسش مخاطبان صدای دانش، نشاط و آرامش دریاره «اختلالات چربی خون» پاسخ داد كه در ادامه می خوانید.

رادیو سلامت: اهمیت اختلالات چربی خون چیست؟
اختلالات چربی خون كه 25 ـ 20 درصد افراد جامعه را درگیر می‌كند از نظر ایجاد بیماری‌های قلبی ـ عروقی، تصلب شرائین، افزایش خطر سكته قلبی و مغزی و... اهمیت دارد؛ به عنوان مثال اگر تری‌گلیسیرید خون بالای هزار باشد ریسك پانكراتیت را افزایش می‌دهد. پانكراتیت یا التهاب لوزالمعده با درد‌های شدید شكمی و مرگ و میر بالا همراه است.

رادیو سلامت: انواع چربی‌های خون چگونه طبقه‌بندی می‌شوند؟
مهم‌ترین چربی‌های خون كلسترول و تری‌گلیسیرید است كه فرمول شیمیایی این دو با هم فرق می‌كند. دو نوع كلسترول داریم؛ كلسترول خوب یا HDL و كلسترول بد یا LDL. ممكن است فردی كلسترول كلی خونش بالا باشد، پس باید نگاه كنیم كلسترول خوب خون بالاست یا كلسترول بد خون. چه‌بسا ممكن است HDL خون بالا باشد البته نسبت LDL بر HDL هم مهم است. هر چه این نسبت بالاتر باشد بد است و هر چه این نسبت پایین‌تر باشد بهتر است، اما تری‌گلیسیرید میزان طبیعی‌اش زیر 150 است. البته در مواردی كه بیمار سوءتغذیه یا سوءجذب داشته باشد، میزان چربی‌های خون بخصوص تری‌گلیسیرید خون پایین می‌آید. تری‌گلیسیرید بین 200 ـ 150 در حد مرز است و اگر بین 500 ـ 200 باشد، بالا تلقی می‌شود. اگر میزان تری‌گلیسیرید بالای 500 باشد خیلی بالا طبقه بندی می‌شود.
اگر تری‌گلیسیرید خون از 150 بالاتر رود می‌تواند نشان‌دهنده وجود یك علامت شروع بیماری كرونر قلب باشد بخصوص اگر همراه با پایین بودن HDL خون باشد.

رادیو سلامت: علل اختلالات چربی خون چیست؟
علت آن اولیه (ژنتیك) یا ثانویه است. اگر علت، زمینه ژنتیك باشد فرد هر اقدامی كند مثلا در صورت داشتن اضافه وزن، وزن كم كند، ورزش كند یا رژیم غذایی را رعایت كند باز هم چربی خونش بالاست. برخی افراد سابقه یا زمینه فامیلی دارند یعنی سوخت و ساز یا متابولیسم چربی در بدنشان با مشكل انجام می‌شود. این افراد به مصرف دارو نیاز دارند و مستعد ابتلا به بیماری‌های قلبی ـ عروقی هستند. داروهای چربی خون، هم چربی خون را اصلاح می‌كنند و هم خطرتصلب شرائین، بیماری‌های قلبی ـ عروقی و سكته‌های قلبی را كاهش می‌دهند.
علل ثانویه افزایش چربی خون برخی بیماری‌هاست؛ به عنوان مثال كم‌كاری تیروئید درمان نشده و دیابت كنترل نشده سردسته این بیماری‌ها هستند. برخی بیماری‌های كبدی و كلیوی باعث افزایش چربی خون می‌شوند. مصرف برخی داروها، تركیبات استروژنی مانند قرص‌های جلوگیری از بارداری و داروهای كورتونی موجب افزایش چربی‌های خون می‌شوند. برای درمان فشارهای خون بالا، داروهای مُدر مصرف می‌شود. برخی داروهای مدر، باعث افزایش چربی‌های خون می‌شوند. مصرف الكل، چاقی، بی‌تحركی، سیگار بین انواع دخانیات در اختلالات چربی خون نقش دارند.

رادیو سلامت: علت افزایش چربی خون در كودكان چیست؟
افزایش چربی خون در كودكان می‌تواند زمینه ژنتیك داشته باشد. البته اگر كودك چاقی باشد، پرخوری كند، فست فود، شیرینی و بخصوص شكلات زیاد بخورد یا لبنیات پرچرب بخورد ممكن است دچار افزایش چربی‌های خون شود. اگر كلسترول كل خون در كودك بالای 190 باشد و با پرهیز غذایی پایین نیاید، ممكن است مصرف دارو لازم باشد.

رادیو سلامت: در مورد اندازه LDL و HDL در خانم‌ها توضیح دهید.
اندازه HDL در خانم‌ها باید بالای 50 و در آقایان بالای 40 باشد. اگر HDL بالاتر از 120 ـ 100 باشد هم خوب است. اگر LDL بالای 190 باشد در هر فردی نیاز به درمان وجود دارد؛ اما اگر LDL پایین‌تر از 190 باشد باید توجه كنیم آیا فرد دیابتی زمینه‌های بیماری قلبی ـ عروقی دارد؟ اگر فرد مبتلا به دیابت است باید LDL خون را به زیر صد برساند. اگر كسی سابقه سكته قلبی دارد، LDL خونش باید به زیر صد برسد. اگر كسی دیابت و تنگی عروق قلب دارد، LDL باید به زیر 70 برسد.