یك مشاور و رواندرمانگر گفت: افراد اهمالكار از اینكه كارهای خود را به تأخیر میاندازند پشیمان میشوند و خودشان را سرزنش میكنند و در نتیجه احساس بیارزشی میكنند
نابراین فردی كه بیش از اندازه خود را ملامت میكند پس از مدتی دچار اختلالاتی همچون افسردگی، اضطراب، خستگی و سردردهای شدید میشود.
صبا خیاطان با بیان اینكه اهمالكاری یعنی به آینده محول كردن كاری كه تصمیم به انجام آن گرفتهایم، اظهار كرد: این به تعویق انداختن ناراحتكننده است و پیامدهای نامطلوبی را به دنبال دارد. این عادت بسیار رایج است كه در افراد زیادی قابل مشاهده است به این معنا كه ما كارها را به تأخیر میاندازیم و برای این كار خود عذر و بهانه میآوریم و آن را موجه جلوه میدهیم.
وی گفت: افراد اهمالكار از اینكه كارهای خود را به تأخیر میاندازند پشیمان میشوند و خودشان را سرزنش میكنند و در نتیجه احساس بیارزشی میكنند بنابراین فردی كه بیش از اندازه خود را ملامت میكند پس از مدتی دچار اختلالاتی همچون افسردگی، اضطراب، خستگی و سردردهای شدید میشود.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینكه اهمالكاری سه وجه مختلف دارد خاطرنشان كرد: خود شكوفایی، حفظ موقعیت شخصی و احساس بیمسئولیتی نسبت به دیگران؛ از وجوه اهمالكاری است. اولین وجه اهمالكاری به خصوصیات فرد و هدفهایی كه در زندگی به دنبال آن است ارتباط دارد یعنی فرد برای شكوفا شدن اهدافی دارد اما بهاندازه كافی در جهت نیل به آن تلاش نمیكند.
وی در ادامه گفت: وجه دوم اهمالكاری زمانی است كه فرد تكالیف امور روزمره را به تعویق میاندازد مثلاً سر قرارها حاضر نمیشود یا دیر میرسد. وجه سوم زمانی است كه فرد در اموری كه مربوط به دیگران است احساس مسئولیت نمیكند بنابراین بهتدریج منجر به از دست دادن دوستان میشود و بهعنوان فردی كه كارهایش را به تأخیر میاندازد شناخته خواهد شد.
علل اهمالكاری
این مشاور و رواندرمانگر تخصصی نوجوان با بیان علل اهمالكاری تصریح كرد: اهمالكاری میتواند به علل مختلفی صورت گیرد مانند احساس خود كم بینی؛ به این معنی كه وقتی ما احساس خود كم بینی داشته باشیم شخصیت خود را در جایگاهی پایینتر از آنچه هست میبینیم و دچار ناراحتی میشویم و اعتماد به نفس خود را از دست میدهیم و اهمالكاری میكنیم به این معنی كه وقتی كسی به ارزشها و توانمندیهای خود شك میكند طبیعی است كه آمادگی انجام كارها را نداشته باشد چون باورش این است كه نمیتواند.
وی اظهار كرد: از دیگر علل اهمالكاری میتوان به پایین بودن سطح تحمل و تابآوری اشاره كرد این افراد ممكن است به دلیل فشار بالای ناشی از اضطراب دست به رفتارهای اجتنابی مانند افراط در خوردن و یا افراط در مصرف مواد یا مشروبات الكلی كنند بهعبارتدیگر زمانی كه فرد معیارهای سختگیرانه برای ارزیابی موفقیتهای خود در نظر میگیرد این سختگیری نسبت به خود و اضطراب ناشی از آن منجر به بیعملی و در نتیجه سرخوردگی ناشی از عدم فعالیت میشود.
خیاطان ادامه داد: یكی دیگر از علل اهمالكاری را میتوان عدم تناسب انتظارات با سطح تواناییهای دانست یعنی زمانی كه فرد هدفی را انتخاب میكند یا بیش از حد ساده است كه حوصله انجام آن را ندارد یا آنقدر دشوار است كه احساس میكند از پس آن برنمیآید بنابراین اهمالكاری اتفاق میافتد.
وی با بیان تفاوت تنبلی و اهمالكاری افزود: اهمالكاری كلمه تخصصیتری نسبت به تنبلی است زیرا مبین ریشههای روانشناختی مسئله است. نداشتن برنامهریزی هم میتوانند یكی از علل اهمالكاری باشد اما تنها دلیل نیست. اهمالكاری علل ریشهایتر و عمیقتری از نداشتن برنامهریزی دارد اما در مسیر درمان اهمالكاری آموزش برنامهریزی یكی از تكنیكهایی است كه بسیار در شكلگیری نظم شخصی مؤثر است.
راههای غلبه بر اهمالكاری
این مشاور با اشاره به راههای رفع اهمالكاری خاطرنشان كرد: فرد باید سعی كند نسبت به خود آگاهی داشته باشد و افكاری كه در وی احساسات منفی مانند اضطراب و بیارزشی تولید میكند را شناسایی و مدیریت كند زیرا این افكار هستند كه رفتار فرد را ایجاد میكنند. همچنین كارها را به قطعههای بسیار كوچك تقسیم كند و هر روز زمان اندكی را صرف انجام كند.
این مدرس دانشگاه در بیان راههای غلبه بر اهمالكاری، افزود: در این شرایط فرد میتواند از نوشتن كمك بگیرد زیرا نوشتن روزانه كارها التزام بیشتری را در وی برای انجام امور ایجاد میكند. خوب است از یكی از دوستان قابلاعتماد خود بخواهد كه در این مسیر همراه او باشد. اگر موفقیتی در غلبه بر اهمالكاریهای كسب كرد در موردش به دیگران بگوید و خود را تشویق كند.
وی عنوان كرد: در برنامهریزیهای سعی كند كارهای دشوارتر را در ابتدای روز و با برنامه انجام دهد. اگر با این راهكارها در غلبه بر اهمالكاریهای خود شكست خورد بهتر است كه از یك روانشناس جهت بررسی عمیقتر و همراهی در این مسیر دشوار كمك بخواهد.
وی در پایان تصریح كرد: اهمالكاری گریبانگیر افراد بسیار زیادی است ما نمیتوانیم خود اهمالكاری را یك اختلال روانی بدانیم اما اختلالاتی مانند اضطراب افسردگی و وسواس میتواند زمینهساز اهمالكاری شود كه در این شرایط درمان آن اختلال مقدم بر رفع اهمالكاری است به این معنا كه ابتدا باید اختلال مربوطه درمان شود و بعد بتوان اهمالكاری فرد را تعدیل كرد.