اگر روابط شما و فرزندتان آنطور كه دوست دارید پیش نمیرود و دائما دچار تعارضها و اختلافات مختلف میشوید، این فرض را در نظر بگیرید كه شاید در سبكهای تربیتی خود دچار اشكالاتی هستند كه با اصلاح آنها می توانید رضایت بیشتری را تجربه كنید.
پدر و مادرها خود انسانند و مانند اغلب انسان های دیگر دارای محرومیت ها، كمبودها، شكست ها و ناكامی های خود بوده اند و اگر عشق و اعتماد و توجه بین والد و فرزند وجود داشته باشد، فرزندان می توانند بدون اینكه آسیبی جدی ببینند، با رفتارهای ناخوشایند و گاه به گاه والدین كنار بیایند.
اما چه بسیار والدینی كه رفتارهای غلط و خشونت بار آنها با فرزندانشان دائمی و پیوسته است؛ به طوری كه روح و روان كودك را به شكلی جدی دچار آسیب های ماندگار می كنند. ما این دسته از پدر و مادرها را والدین بدرفتار یا سمی می نامیم.
والدین سمی چه كسانی هستند؟
والدین سمی در اصطلاح به والدینی گفته میشود كه خواسته یا ناخواسته با اتخاذ سبكهای نادرست تربیتی به فرزندان خود آسیب میرسانند و در دراز مدت موجب تجربه مشكلات هیجانی و روانی مختلفی در آنها میشوند.
افرادی كه توسط این پدر و مادرها پرورش مییابند اغلب در برقراری روابط صمیمانه خود در آینده دچار مشكل میشوند و در هر مرحله از رشد بحرانهای مختلفی را تجربه میكنند.
برخی از والدین در احساسات و رفتار عاطفی فرزندان خود دخالت می كنند، كه در واقع روش سالمی برای برقراری ارتباط نیست.
این موضوع نشان می دهد كه والدین از نظر عاطفی ناپایدار هستند و فقط سعی می كنند خود را به هر طریقی به فرزندانشان تحمیل كنند.
8 نشانه والدین سمی كه باید از آنها آگاه بود
والدین سمی عذرخواهی نمی كنند، در مورد موقعیت ها با فرزندان خود بحث نمی كنند، خانواده بر اساس قوانین ناكارآمد عمل می كند و حتی ممكن است طبیعتی توهین آمیز و كنترل كننده داشته باشد.
همه اینها از ویژگی های والدین سمی است كه باید از آنها آگاه بود. این خصوصیات در بیشتر موارد، ناآگاهانه انجام میشود، اما میتواند ناشی از مشكلات عاطفی یا روانی بالای والدین باشد.
نشانه های والدین سمی
والدین باید مراقب فرزندان خود باشند و عامل مقاومت عاطفی آنها نباشند. علائم و نشانه های والدین سمی عبارتند از:
1. خودمدار هستند
بسیاری از والدین وجود دارند كه به قدری خودپسند هستند كه از لحاظ ماهیت بسیار خودخواه می شوند. در نتیجه این ویژگی، والدین برای فرزندان خود از دسترس خارج می شوند و گاهی اوقات از نظر عاطفی بی اعتنا می شوند.
این موضوع باعث می شود كه والدین طبیعتی بی توجه و رفتار عاطفی بی اعتنایی داشته باشند. این والدین دیگر درك نمی كنند كه فرزندانشان در رفتار عاطفی و فیزیكی چه می خواهند و بیش از حد خود محور هستند كه نمی توانند به فرزندان خود اهمیت دهند.
2. از نظر احساسی واكنشی هستند
یكی دیگر از نشانه های فرزندپروری سمی این است كه والدین در هنگام ابراز احساسات بسیار پرخاشگر یا واكنشی می شوند. بیان وضعیت عاطفی خود خوب است، اما به عنوان والدین باید شرایط را درك كرد و سپس بر اساس آن واكنش نشان داد.
اما در فرزندپروری سمی اینگونه نمی شود و والدین بسیار نمایشی می شوند، احساسات خود را اغراق می كنند و ماهیت بسیار غیرقابل پیش بینی دارند. به دلیل این خلق و خوی، كودكان چیزهایی را از آنها پنهان می كنند و در اكثر موارد اعتماد به نفس ندارند.
3. رفتار كنترل گر
این ویژگی یكی از علامت های بسیار رایج والدین سمی است. میان رفتار سختگیرانه و رفتار كنترل گر تفاوت وجود دارد. والدین در رفتارهای سخت گیرانه نیازهای فرزندان خود را درك می كنند و سعی می كنند همه چیز را بسیار منظم و محدود در نظر بگیرند.
اما در وضعیت كنترل رفتار، والدین سعی می كنند جاسوسی كنند یا همیشه در مورد چیزهای مختلف به فرزندان خود دستور دهند. این باعث می شود بچه ها هویت خود را از دست بدهند و تبدیل به ربات هایی شوند كه دستورالعمل ها را دنبال كنند.
این نوع رفتار به ویژه بسیار اشتباه است و نشانه اصلی فرزندپروری سمی است.
4. سوء استفاده عاطفی
یكی از بدترین بخش های فرزندپروری سمی، سوء استفاده عاطفی است، در این مورد شوخی های نژادپرستانه یا بی رحمانه وجود دارد كه سایر اعضای خانواده را مسخره می كند.ایجاد جملاتی كه شنیدن و درك آنها برای كودكان بسیار شرم آور است.
این جملات بسیار شبیه به چیزی است كه در یك رابطه آزار دهنده عاطفی مشاهده می كنید. والدین سمی با جُك ساختن از هر اشتباه فرزندشان آنها را در هم می شكنند. این رفتار اعتماد به نفس كودك و خود دوست داری او را از بین می برد.
از این رو سوء استفاده عاطفی یكی از علائم جدی رابطه سمی است.
5- سرزنش گر هستند
ناهماهنگی، اختلاف نظر، خصومت و فروپاشی خانواده ناشی از والدین سمی همیشه تقصیر شخص دیگری است. این والدین نمی توانند مسئولیت هیچ مشكلی را بر عهده بگیرند، اما بقیه اعضای خانواده را سرزنش می كنند و نحوه نگرش آنها به این رویدادها را تغییر می دهند یا دستكاری می كنند.
6- بسیار انتقادی
والدین سمی نمی توانند یا نمی خواهند دستاوردهای فرزندان خود را ببینند، صرف نظر از اینكه كودك در بزرگسالی چقدر موفق است یا می شود. آنها دائماً افراد اطراف خود را پایین می آورند و در عین حال خود را استثنایی یا با استعداد می دانند.
7- به شدت واكنش منفی دارند
والدین سمی از نظر عاطفی خارج از كنترل هستند. آنها حتی مسائل جزئی را دراماتیك می كنند و هر مسئله جزئی احتمالی را دلیلی برای خصومت، عصبانیت و توهین كلامی می دانند.
8- هرگز از دستاوردهای فرزندان خود راضی نیستند
یكی از نشانه های بسیار مهم والدین سمی این است كه هرگز از دستاوردهای فرزندان خود راضی نیستند یا احساس شادی را برای فرزندان خود نشان دهند. والدینی كه همیشه در هر فعالیتی تمایل به عیب یابی و اشاره به نكات منفی دارند را می توان والدین سمی دانست. اكنون والدین باید اینگونه باشند، شما باید دستاوردهای فرزندانتان را تشویق و به آنها كمك كنید تا اهمیت آنچه را كه به دست آورده اند درك كنند. این كار باعث می شود كه فرزندان برای این دستاورد ارزش قائل شوند و دفعه بعد بیشتر تلاش كنند.