یكی از آرزوهای والدین داشتن كودك شاد و پرنشاط است. برای داشتن كودك شاد نیازمند احساس شاد بودن در خود و خانواده خود هستیم. اگرچه مشكلات مختلفی به صورت روزانه روان ما را میآزارد اما میتوانیم با كسب مهارتهای لازم مسیر زندگی را آسانتر طی كن
یكی از آرزوهای والدین داشتن كودك شاد و پر نشاط است. شاید شما نیز دیده باشید كه برخی از كودكان در هر شرایطی شاد بوده و لبخند از لبهایشان محو نمیشود؛ اما كودكانی هم هستند كه به لحاظ خلق و خو متفاوت هستند و با كوچكترین بهانه دچار غم و اندوه میشوند. این نكته مهم را همیشه در نظر داشته باشید كه داشتن كودك شاد مستلزم داشتن شرایطی برای پرورش روحیه شادكامی در كودك است.
نقش بازی در پرورش كودك شاد
بر طبق نظر روانشناسان برای تربیت كودك شاد باید خود شما نیز فردی سرزنده و شاداب باشید. برای این كه كودك شما احساس شادی داشته باشد و این حس به یك عادت در وجود او تبدیل شود باید كمی از شیطنتهای كودكانه خود را زنده نگه دارید.
پدر و مادر مهم ترین اركان زندگی هستند كه میتوانند شادی و نشاط را در فضای زندگی جاری سازند. شما به عنوان والدین كودك باید بدانید كه كودك شما تنها همین چند سال را برای شادی و بازی كردنهای كودكانه در اختیار دارد.
بنابراین بهتر است كه سخت گیریهای بیش از حد در زمینههای مختلف درسی و انضباطی را كنار بگذارید تا بتوانید انسانی خوشبخت و موفق برای آینده بسازید.
ارتباط بهتری با بچهها داشته باشیم
ارتباط درست با بچهها كلید شادی آنهاست. رابطهای كه احساس عشق و محبت را به كودك منتقل كند باعث شادی و خوشحالی كودك میشود؛ مثل یك برنامه دلنشین داشتن قبل از خواب كودك. به جای رابطهای كه به فرزندمان استرس وارد كند؛ مثل این جملات «برو بخواب مگر نه فردا خواب میمونی و معلم دعوات میكنه» میتوانیم با ایجاد رابطهای سرشار از عشق و محبت كودكمان را شاداب و سرحال نگهداریم.
ما والدین با این واقعیت رو بپذیریم كه نمیتوانیم شادی دائمی را در زندگی بچههایمان ایجاد كنیم اما میتوانیم مهارتهایی به بچهها یاد دهیم كه زمانهایی كه شاد هستند بتوانند این احساس خوب را در خود حفظ كنند؛ مثل ایجاد باورهای مثبت نسبت به تواناییهای كودك.
یادمان باشد یكی از چیزهایی كه به كودكان كمك میكند احساس خوبی را در زندگی داشته باشند و شاد زندگی كنند، داشتن اعتماد به نفس بالاست. قدم به قدم به فرزندتان كمك كنید تا اعتماد به نفس بالاتری داشته باشد و احساسهای خوشایندی را در زندگیاش تجربه كند.
یكی از مهمترین نكات این است كه والدین شادی باشیم. اگر ما مدام نگران و غمگین باشیم فرزندمان از ما در زندگیاش الگوبرداری میكند؛ در نتیجه سعی كنید والدین شاد و پرانرژی باشید.
برای ایجاد شادی در خود با توجه بیشتر به خودتان، زمانی را صرف خودتان كنید؛ مثلا ورزش مورد علاقهتان، هنری كه دوست دارید و … این كارها روحیه شما را بهتر میكند و تبدیل به والدین شادی خواهید شد.
با فرزندان وقت گذرانده و با آنها بازی كنید
شرایط بازی كردن را برای فرزندان خود حفظ كنید و در بازی با آنها مشاركت كرده و شاد بودن را به آنها بیاموزید. به یاد داشته باشید كه بچهها با آزاد كردن انرژی درونشان، احساس شادی و نشاط میكنند؛ بنابراین تا آنجا كه میتوانید با كودكان خود بازیهای كودكانه انجام دهید.
شما میتوانید در هر سنی برای كودك خود بازیهای مناسب را در نظر بگیرید و در انجام این بازیها وی را همراهی كنید.
داستانهای طنز و خنده دار و شعرهای شاد بخوانید
برای خندیدن میتوانید لطیفه بگویید، داستانهای طنز و خنده دار و شعرهای شاد بخوانید و یا به دنبال سرگرمیهای شاد كننده باشید. هر طور كه شده كاری كنید تا صدای خنده فرزندتان بلند شود. آن وقت خواهید دید كه با خنده او شما هم خواهید خندید.
برای فرزندتان داستانهای طنز بگوید، صدای خود را تغییر دهید و آنها را هم وادار كنید همین كار را تكرار كنند و در جمع دوستانشان این بازی را انجام دهند. توجه داشته باشید كه در مجموع، خندیدن تأثیر فراوانی بر جسم و جان انسان میگذارد و بسیاری از فشارهای روانی وی را كاهش میدهد. اكسیژن بیشتری به بدن میرسد و فرد میتواند با روحیه بهتری به حل مشكلات بپردازد. همچنین فراموش نكنید كه كودكان موفق، كودكان شادند.
لذت بازی كردن را از كودكان نگیرید
بازی كردن كودكان یكی از ضروری ترین نیازهای كودك شاد است. زیرا در فرایند بازیهای مختلف كودك به تواناییهای زیادی در زمینه كشف احساسات و عواطف خود میرسد. یكی از اشتباهات والدین در زمینه تربیت كودك این است كه از سنین خیلی پایین فرزند خود را به یادگیری مهارتهای گوناگون و زبانهای خارجی مجبور میكنند.
در واقع زمانی را كه كودك باید برای تفریح و تحرك خود صرف كند در كلاسهای مختلف سپری میكند. یا دورانی را كه كودك نیاز به زمان برای خط خطی كردنهای كودكانه و نقاشیهای ابتدایی دارد، وقت خود را در كلاسهای خواندن و نوشتن الفبا میگذراند. به این ترتیب سالهای طلایی شكل گیری رشد روانی طبیعی و سالم را از دست میدهد.
بازی و سرگرمی كوكان در منزل به هر نحوی كه باشد باعث رشد و شكوفایی كودك میشود. در واقع كودك شاد كودكی است كه انرژیهای كودكانه خود را در بازی تخلیه میكند. استعداد و خلاقیت و مهارتهای شناختی او در جریان بازی تقویت میشود. البته اگر بازی هدفمند و برنامه ریزی شده باشد نتایج بهتر و مطلوب تری نیز در پی خواهد داشت.
از ویژگیهای بازی خوب، محیط امن و آرام برای بازی است. در یك محیط امن و سرشار از آرامش بازیهای كودكانه سرشار از شادمانی میشوند كه این شادمانی زمینه ساز شكوفایی و رشد شخصیتی كودك خواهد شد. بنابراین وظیفه والدین این است كه محیط امن منزل را با مشاجرات و جر و بحثهای تنش زا ناآرام و ناامن نسازند.
داشتن كودك شاد مستلزم رعایت نكات مهمی است كه باعث میشود كودك شما مستقل و شاد پرورش پیدا كند. یكی از مواردی كه به صورت جدی باید به آن توجه داشته باشید، این است كه همیشه سعی نكنید با انواع شادیهای كوچك و بزرگ كودك خود را خوشحال و راضی نگه دارید.
در واقع برای اینكه كودك شما همیشه شاد باشد و مدام از زندگی راضی باشد نباید خوشحالیاش به شما و شادیهایی كه شما برای او فراهم میكنید وابسته باشد.
در كنار تمام امكانات و تفریحاتی كه برای كودك خود فراهم میكنید رعایت كردن این نكات نیز میتواند كمك كند كودكی قوی و شاد داشته باشید.
سعی نكنید به هر قیمتی كودك خود را شاد نگه دارید
اولین موردی كه در مورد تربیت كودك شاد به آن اشاره میشود این است كه سعی نكنید به هر قیمتی كودك خود را شاد نگه دارید.بسیاری از والدین هستند كودك خود را به طور كامل در برابر ترس و ناراحتی و احساسات این چنینی محافظت میكنند.
اما در شرایطی كه خطری كودك را تهدید نمیكند اجازه دهید كودكتان با احساسات منفی مواجه شود. در واقع باید اجازه دهید كودك شما كم كم یاد بگیرد كه چگونه احساسات منفی را از خود دور كند. به این ترتیب كودك میآموزد كه هر چیزی ارزش اندوه و ناراحتی را ندارد و اگر با ناراحتی مواجه شد راهی برای خوشبختی و كامیابی پیدا كند.
نقش تشویق و تحسین در داشتن كودك شاد
تمام روانشناسان كودك عقیده دارند كه برای داشتن كودك شاد و با اعتماد به نفس، باید كودك را فقط برای كارهای درست تشویق كرد. در واقع وقتی شما بیش از اندازه كودك خود را غرق تشویق و تحسین میكنید فرصت رشد و شكوفایی و در نهایت شادی واقعی را از او میگیرید.
نقطه مقابل تشویق بی اندازه كودك این است كه والدین از كودك خود انتظار كارهای فوقالعاده داشته باشند. در چنین مواردی والدین تنها زمانی كودك را تشویق میكنند كه تواناییهایی خاصی مانند زیبایی و هوش او نمود پیدا میكند.
در این صورت زمانی كه كودك به سنین بزرگسالی میرسد فردی خجالتی و ترسو خواهد بود.
شاید برای شما این سوال مطرح شده باشد كه در ارتباط با كودك چه كاری باید انجام داد؟ پاسخ این است كه كودك خود را به خاطر كارهای پیش پا افتاده و یا ویژگیهای ذاتی تشویق نكنید، اما این موضوع به این معنی نیست كه دست از تشویق كردن كودك خود بردارید.
بلكه كودك نه به خاطر نتیجه كار، بلكه برای تلاشی كه برای آن كار انجام داده است تشویق و تحسین شود. در واقع خلاقیت و نوآوری های كودك و پشتكاری كه كودك برای انجام كارهای خود نشان می دهد باید مورد تشویق قرار گیرد تا نتیجه هر آنچه كه باشد رضایت قلبی كودك را به دنبال داشته باشد.
نقش موفقیت و شكست در احساس رضایت مندی و شادی كودك
یكی از مهم ترین چالشها برای تقویت اعتماد به نفس و ایجاد حس شادی دائمی در كودك این است كه اجازه دهیم كودك به تنهایی به موفقیتهای مختلفی دست پیدا كند.
والدین میتوانند با قرار دادن كودك در موقعیتهای مختلف شرایطی را فراهم كنند كه كودك مهارت های جدیدی را یاد بگیرد و در آن احساس موفقیت داشته باشد. تمام مهارتهایی كه در دوران كودكی به دست میآیند مانند چهار دست و پا راه رفتن، لباس پوشیدن،غذا خوردن و تمام كارهایی كه برای كودك تازگی دارد، زمینههایی برای كسب موفقیت هستند. كافی است برای مدتی اجازه دهید كودك برخی از كارهای خود را به تنهایی انجام دهد.
باید این واقعیت را بپذیریم كه اگر كودك طعم تلاش و شكست را نچشد هیچ گاه لذت موفقیت را نیز درك نخواهد كرد.در واقع ایجاد اعتماد به نفس و احساس كسب موفقیت در سالهای ابتدایی چالشهای آسان تری برای كودك هستند كه میتوانند كودك را برای داشتن یك زندگی شاد و پر بار آماده سازند.
ما دوست داریم فرزندان شادی داشته باشیم؛ شاد و پرانرژی. به خصوص صبحهایی كه برای مدرسه بیدار میشوند؛ اما واقعیت این است كه بعضی از بچهها خیلی با بدخلقی از خواب بیدار میشوند و هر صبح با غرغرهایشان ما را كلافه میكنند و اول صبح ما را هم خراب میكنند.
اهمیت شادی و نشاط در كودكان
پدر و مادر بودن میتواند یكی از لذت بخش ترین تجارب هر فرد باشد. پرورش كودك، تنها توجه به نیازهای اولیه جسمی همچون غذا، پوشاك و سرپناهی امن و حتی نیاز به محبت و بهرهمندی از آموزش مناسب محدود نمیشود، بلكه كودكان ما نیاز مهم دیگری هم دارند كه شاید كمتر مورد توجه قرار گرفته باشد. نیاز به شادی! هیچ چیز زیباتر و لذت بخش تر از داشتن یك كودك شاد و دوست داشتنی نیست.
تمام ما میخواهیم فرزندانمان بزرگ شده عشق بورزند و دوست داشته شوند، رویاهایشان را دنبال كنند و به موفقیت دست یابند؛ اما بیشتر از هر چیز دیگری آرزو داریم آنان خوشحال باشند.
كودكان و نوجوانانی كه شادی، بخشی از زندگی آنها باشد، اعتماد به نفس بالاتری داشته و در مقابله با مشكلات، قدرت انعطاف پذیری و تصمیمگیری قویتری دارند. در صورت فقدان شادی و نشاط، جوانان و نوجوانان افسردگی و استرس را تجربه خواهند كرد. باید به بچهها آموخت كه شادی و شاد بودن را بشناسند و بدانند كه اضطراب، ترس و خشم و افسردگی چه چیزهای هستند.
در مجموع كودكان شاد از سلامت جسمی و روحی بیشتری برخوردارند و در آینده انسانهای موفقتری خواهند بود. همچنین شادی در كودكان موجب تقویت روحیه، انگیزه، عزت نفس و پایداری آنها میشود.
این رفتارهای والدین خوشحالی كودك را تكمیل میكند
1. به آنها زمان بازی كردن بدهید؛ به كودك خود زمانی را اختصاص دهید تا بازی كند؛ بازیهایی كه به آنها علاقه دارد نه اینكه شما به او تحمیل كنید؛ البته میتوانید در انجام نوع بازی او را راهنمایی كنید.
2. آنها را با كس دیگری مقایسه نكنید؛یاد بگیرید و یا بدهید تا هیچ وقت خود و فرزندتان خود را با كسی مقایسه نكند؛ چرا كه هر فردی شرایط و امكانات خاص خود را داراست و این موارد در تعیین شرایط اجتماعی و رفاهی او نقش بسیار مهمی دارند.
3. تواناییهای آنها را قدردانی كنید؛به تلاش و توانایی كودك تان اهمیت بدهید. هر كار اورا كوچك نشمارید و قدردان آن باشید. با این كار اعتماد بنفس كودك خود را تقویت میكنید
4.اجازه دهید شانسشان را امتحان كنند؛از شكست كودك دركارها نهراسید و به او این طور القا نكنید كه شكست خوردن آخر كار است.بگذارید شانس خود را امتحان كند و در مسیر موفقیت آزمون و خطا كند.
5.به آنها مسئولیت بدهید؛مسئولیت پذیری و احساس مسئولیت را به كودك خود آموزش دهید. بعضی اوقات در انجام امور خانه ولو كارهای كوچك و ساده به او مسئولیت دهید تا بتواند خود را محك بزند؛ با انجام این كار حس ارزشمندی و اعتماد بنفس را در كودك تقویت میكنید.
6.قدردانی را به كودك یاد دهید
یكی دیگر از مواردی كه احساس شادی و خوشبختی را در فرد افزایش میدهد، احساس قدردانی است. سعی كنید تا جایی كه میتوانید به كودك خود بیاموزید برای هر چیزی كه دارد قدردان زندگی خود باشد.
توجه داشته باشیم! برای داشتن كودك شاد نیازمند احساس شاد بودن در خود و خانواده خود هستیم. اگرچه مشكلات مختلفی به صورت روزانه روان ما را میآزارد اما میتوانیم با كسب مهارتهای لازم مسیر زندگی را آسانتر طی كنیم؛ضمن اینكه برای داشتن خانواده شاد و به تبع آن كودك شاد داشتن باید محیط خانه را شاد نگهداریم و از هراقدامی، ولو بسیار كوچك كه ما و خانوادهمان را شاد نگه میدارد، استقبال كنیم.