داشتن فرزند چه پسر و چه دختر حلاوت خاصی برای والدین دارد؛ اما دختران و پسران هركدام دارای وجه تمایزات رفتاری و اخلاقی خاص خود هستند.
اگر بخواهیم در جامعه مردان موفق تری داشته باشیم،ابتدا باید از تربیت پسرها شروع كنیم؛ با مؤاخذه كمتر و درك بیشتر آنها. امروزه پسرها نسبت به دخترها بیشتر در زندگی دستخوش حوادث میشوند؛ مانند اخراج از مدرسه، ارتباط برقراركردنهای ناشیانه،استقبال از خشونت،مواد مخدر و هزاران نوع از این دست.
آنچه ما همه خواهان آن هستیم، داشتن مردانی شاد، خلاق، پرانرژی و مهربان است. ما نیازمندیم كه پسرانمان مردانی بشوند كه برای دیگران اهمیت قائل باشند و در سر و سامان دادن به معضلات سهیم باشند؛ در ضمن در خانه كمك حال مادران خود نیز باشند.
زمانی كه فرزندی پا به دنیای پدر و مادر میگذارد علاوه بر ارمغان شادی برای آنها بار مسئولیتی بزرگی به همراه دارد. اگر این نوزاد پسر باشد به احتمال قوی تربیت و مسئولیتش سنگین تر نیز خواهد بود.
در این گزارش میخواهیم شما را با نحوه رشد و تربیت فرزند پسر از بدو تولد تا رسیدن به سن بلوغ آشنا كرده و بیاموزیم كه چطور باید با روحیات و خلقیات آنها خود را وفق دهیم...
بدو تولد
مادر آماده ترین فرد برای برآورده كردن نیازهای كودك است
پسرها چه ویژگی كلی دارند؟
بدو تولد عمدتا دورانی است كه نوزاد بیشتر متعلق به مادر است یا به بیان دیگر، مادر آماده ترین فرد برای برآورده كردن نیازهای كودك است. والدین در این سالها نقش اساسی را در نگهداری و تربیت فرزند خود دارند.
-از همان اوایل خردسالی روحیات و علایق پسرها نسبت به دخترها متفاوت تر است و پسرها در این دوران جنب و جوش بیشتری دارند.
-میل به بازی و خراب كردن اسباب بازیها در آنها بیشتر است و پر سر و صداتر هستند.
در نتیجه اصل مهم در تربیت پسر بچهها درك شخصیت و خلق و خوی آنهاست تا بتوانیم استعدادها و تمایلات آنها را بهتر بشناسیم.
سه سالگی ورود از خردسالی به دوران كودكی است
سه سالهها اوج قوه تخیل را دارند
سه سالگی ورود از خردسالی به دوران كودكی است.
-كنترل و تربیت پسر در این سن نسبت به دختر كمی مشكل تر است.
-پسران در این سن پر انرژی هستند و این بهترین زمان برای تعلیم آنهاست. آنها در این سن شروع به یادگیری مهارتهای بیشتری میكنند.
استفاده از اسباب بازیها و لوازم آموزشی تاثیر بسزایی در یادگیری آنها دارد. تربیت كودك سه ساله پسر نیازمند آگاهی از نكات مهم و آشنایی با تفاوتهای فردی اوست.
-قوه تخیل در سه سالگی در اوج شكوفایی خود هست و والدین میتوانند با شناخت استعدادها و قابلیتهای فرزند خود، آن را در مسیر درست هدایت كنند.
پسر بچهها در این سن از شخصیتهای كارتونی برای خود قهرمان سازی میكنند.
كنترل احساسات و مهار هیجانات را میتوان در این سن به كودك آموزش داد.
-وابستگی كودك در سه سالگی به والدین تا حدودی بیشتر میشود و با وجود آنها احساس امنیت میكند.
كنترل هیجانات همانند سایر مهارتهای اجتماعی لازمه یك زندگی سالم است.عدم وجود والدین در این سن و كمتر دیده شدن آنها، باعث عدم اطمینان و پریشانی در آینده كودكان میشود.
در نتیجه والدین بایددر گفتوگوهای روزمره خود با فرزندتان از كلمات احساسی استفاده كنید. ساختن دایره لغات عاطفی، نحوه استفاده از این كلمات را برای بیان احساسات فرزندتان آسان تر میكند. حواستان باشد كه كودك سه ساله شما به مرور میتواند احساسات شما و دیگران را درك كند؛ پس اگر او كار اشتباهی كرد و شما قصد تنبیه كردن و یا دعوا كردن او را داشتید، سعی كنید متناسب با سن و رشد كودك خود رفتار كنید.
شش سالگی؛دوره شبیه بودن زیاد به پدر
-در حدود شش سالگی تغییرات زیادی در پسرها رخ میدهد. آنها تفاوتهای چشمگیری از نظر مهارتی و فكری پیدا میكنند.
-دقت و تمركز و یادگیری شان بیشتر میشود. پسرها در این سن بیشتر خود را شبیه به پدرانشان یا هر فرد مذكری كه در پیرامونشان باشد میكنند و مایلند یاد بگیرند چگونه مرد شوند.
-خشمگین میشوند، معنی حسادت و نفرت را میفهمند، عواطف آنها غلیظ تر میشود. داشتن رابطه دوستانه و صمیمانه با والدین در این سن بسیار مهم است؛ زیرا این سن در تربیت كودك بخصوص پسرها دوره غلیان احساسات است.
بیشتر تمایل به داشتن دوستان هم سن وسال دارند؛ پسرها معمولا كمتر از دخترها مطیع پدر و مادرند، بیشتر لجبازی میكنند؛ برای همین معضلات اجتماعی بیشتر شامل پسران است. والدین باید سعی در كنترل خشم در پسران خود كنند؛ آنها را جلوی جمع تحقیر نكنند، رابطه عمیقی با آنها داشته باشند تا كودك راحت تر مسائل روزمره خود را در خانه مطرح كند.
هفت سالگی
هفت سالگی در میانه دوره ابتدایی كودكی و كودك مدرسهای است. كودك در سن هفت سالگی دوران مهد را پشت سر گذاشته و وارد مقطع ابتدایی شده است. رفتارهای هفت سالهها منعكس كننده دوره گذارشان برای رشد است.
پسران در هفت سالگی دقت و توجه گسترده تری دارند و قادرند تا تمركز بیشتری نسبت به قبل داشته باشند. آنها مهارت شناختی و فیزیكی بهتری دارند و هر روز كارهایشان را آسان تر انجام میدهند.
سن 7 سالگی، سن نق زدن زیاد
در تربیت پسر هفت ساله باید صبوری كرد؛ چون حالت نق زدن در او بیشتر شده است و سطح جدیدی از توانایی در صحبت كردن و قادر بودن برای بیان افكارش را كسب كرده است.
برای جلوگیری از كج خلقی در كودك باید ارتباط خوبی با او برقرار كرده و انتظاراتمان را از او روشن تر كنیم؛ از جمله اینكه صحبت كردن با كودك را در اولویت قرار دهیم تا به ما اعتماد كند و در رابطه با مشكلاتش با ما حرف بزند.
محدودیتها و مرزهای روشن را مشخص كنیم؛ به این معنی كه چه كارهایی را آزاد است انجام دهد، چه كارهایی را نه. با لحن مناسب با او صحبت كنیم. اگر ما انتظار احترام و رفتار دوستانه را از كودك داریم در وحله اول باید الگوی رفتاری خوبی برایش باشیم.
هشت سالگی؛سرعت بالای مهارتهای شناختی و حركتی كودك
كودك در هشت سالگی به اواسط دوران كودكی پا گذاشته و سرشار از تواناییهای قابل توجه و قدرت یادگیری سریع همراه با یك شخصیت خودكفای در حال رشد است. او هم چنان در حال تغییر و بزرگ شدن است؛ مهارتهای شناختی و حركتی كودك در این سن هر روز بهتر از قبل میشود؛ در خواندن مهارت و اعتماد به نفس بیشتری دارد.
پسر بچهها در هشت سالگی اعتماد به نفس شان رشد بیشتری دارد تا این حد كه فكر میكنند توانایی خیلی زیادی دارند و در صورت شكست دچار غم و اندوه میشوند. مهارتهای اجتماعیاش رشد كرده و بیشتر دوست دارد كه مورد تایید دوستانش باشد.
تغییر مزاج در پسرها در این سن بیشتر از دخترها مشهود است.باید اجازه بروز رفتارهای منفی را در آنها بدهیم، ولی روی رفتارهای بدش محدودیت وضع كنیم تا یاد بگیرد در دراز مدت رفتارش را مدیریت كند.
برای تربیت درست و كنترل رفتار در پسر بچههای هشت ساله بیشتر الگوی خوبی باشیم تا نصیحت كننده. احساسمان از رفتار او را صادقانه به او بگوییم، فرزندمان را تشویق كنیم، نقش یك شنونده خوب را برایش داشته باشیم، به وعدههایمان در مورد او عمل كنیم و حد و مرز را در روابط مان با او رعایت كنیم.
نه سالگی؛دوره نافرمانی و لجبازی
نه سالهها در حال تبدیل شدن به افراد مسقل و قادر به انجام مسئولیتهای خاص با نظارت بزرگسالان هستند. كودكان نه ساله در مواجهه با دوران نوجوانی و آغاز چالشهای متعدد فیزیكی و عاطفی هستند.
در این سن مسائل مربوط به تصور آنها از بدنشان شروع به رشد میكند. پسرها در این سن مستقل تر میشوند؛ به همین دلیل صحبت در مورد بلوغ در این محدوده سنی مناسب است. صحبت آشكار در مورد آنچه او از بلوغش انتظار دارد و نمیداند كه بسیار مفید و ضروری است.
احساس استقلال و آزادی عمل بیشتری دارد و بیشتر با دوستانش وقت میگذراند. با توجه به اینكه پسر نه ساله ما در آستانه نوجوانی است، بیشتر از گذشته نا فرمان و لجباز میشود؛در نتیجه باید گاها به او اعتماد كرده و در باره مسائل از او نظر خواهی كنیم.
سركوب كودك بسیار اشتباه است و باعث میشود روحیه جنگجو پیدا كند. برای حل مشكلات رفتاری كودك در این سن ابتدا علت مشكل و رفتار كودك را بفهمیم و سپس با صبر و آرامش سعی در حل آن كنیم.
یازده سالهها؛حضور در دوره نوجوانی و گریزان از محدود شدن
در یازده سالگی فرزند ما در دوران نوجوانی به سر میبرد. پسران در سنین نوجوانی علاقه خاصی به استقلال و پیوستن به گروه هم سالان دارند و این نگرانیهای بسیاری برای والدین ایجاد میكند. پسران در این گروه سنی حاضر جواب، طعنه زننده و به طور كلی بیشتر از حد خودشان صحبت كرده و عمل میكنند.
اغلب پسران یازده ساله نمیخواهند محدود باشند. برخی زمانها رفتارهای آنان مغرورانه و بی ادبانه است. توجه داشته باشیم كه راهكار محروم كردن میتواند یكی از راهكارهای مفید برای شكل دهی رفتار یازده سالهها باشد.
دوران بلوغ
دوران بلوغ مهم ترین مرحله زندگی هر فرد است. فرد به بلوغ رسیده را بالغ مینامند. بلوغ زمانی است كه بدن از حالت كودكی به بزرگسالی در حال رشد است. تغییرات جسمانی شامل افزایش قد،وزن، رشد عضلات بدن و ...در این دوران بسیار واضح است.
بلوغ بیشتر اشاره به تغییرات جسمانی در بدن دارد؛ البته زمان و نشانههای بلوغ در دختران و پسران متفاوت است. پسرها در سن بلوغ اكثرا پرخاشگر و بد خلق میشوند و از خانواده دورتر و به دوستانشان نزدیكتر میشوند؛ در نتیجه والدین باید با صبر و حوصله و درك موقعیت فرزندانشان گذار از این مرحله را تسهیل كنند.
نتیجه گیری
با توجه به موارد مذكور، سن تربیت كودك محدود و مختص به زمان و سن خاصی نیست و هر دوره رشد، با چالشها و نیازهای متفاوتی همراه است. شیوه تعامل ما با كودك روی چگونگی شكل گیری تواناییها و شكل گیری شخصیت او تاثیر بسزایی دارد.