آسیب برخی اشتباهات تنها متوجه فرد است، اما با توجه به مقاومت میكروبی كه به دنبال مصرف غیراصولی آنتی بیوتیك ایجاد میشود، نسلهای آینده نیز با مشكل مواجهند.
عوارض ناشی از مصرف نابجای دارو نه تنها گریبانگیر یك جامعه است، بلكه میتواند به مشكلی جهانی تبدیل شود؛ مشكلی كه برای تمام افراد در دنیا در حوزه سلامت مطرح است و مقاومت میكروبها به آنتی بیوتیك یكی از این عوارض به شمار میآید.
البته مصرف نابجا و غیرمنطقی آنتی بیوتیكها به اشكال مختلف اتفاق میافتد كه عوارض گوناگونی به همراه دارد. در ایران نیز مسؤلان در اندیشه برنامهریزی با هدف ارتقای سلامت مردم هستند.
دكتر نوشین محمدحسینی مسؤل آموزش كمیته تجویز و مصرف منطقی دارو، در گفتگو با برنامه «رهآورد» شبكه رادیویی سلامت اذعان داشت: مصرف آنتی بیوتیكها برای درمان از سال 1950 آغاز شد. با توجه به اینكه میكروبها مكانیسم خاصی برای بقا دارند، با افزایش تولید آنتی بیوتیكها شاهد مقاومت میكروبی به داروهای جدید هستیم.
محمدحسینی یادآور شد: اگرچه در بدو امر شركتهای داروسازی اقلام متنوعی از آنتی بیوتیكها را تولید و عرضه كردند، اما به دلیل زمان بر بودن سوددهی سرمایه در صنعت داروسازی، صاحبان سرمایه تمایل چنداین به حضور در این عرصه ندارند؛ چرا كه آنتی بیوتیك برای درمانهای خاص و در زمانهای متفاوت تجویز میشود.
وی خاطرنشان كرد: دوره مصرف آنتی بیوتیك كوتاه است و مصرف بیرویه آن، به سرعت مقاوت میكروبی را به دنبال دارد.
محمدحسینی ادامه داد: با توجه به عدم عرضه آنتی بیوتیكهای جدید طی چند دهه اخیر، هم اكنون منابع محدودی از این داروها را در اختیار داریم. از سوی دیگر، میكروبها نیز به دلایل مختلف و با روشهایی كه عامل انسانی اصلیترین آن به شمار میآید، مقاومت بیشتری به آنتی بیوتیك دارند و بر همین اساس، صاحبان امر عقیده دارند از آنتی بیوتیكهای موجود حفاظت كنیم تا از تكرار روزهایی كه درمانی برای بیماریهای ساده عفونی وجود نداشت، جلوگیری شود.
این مقام مسؤل متذكر شد: آسیب برخی اشتباهات تنها متوجه فرد است، اما با توجه به مقاومت میكروبی كه به دنبال مصرف غیراصولی آنتی بیوتیك ایجاد میشود، نسلهای آینده نیز با مشكل مواجهند.
محمدحسینی با اشاره به اینكه میكروبها به اشكال مختلف و به سرعت منتشر میشوند، یادآور شد: بیماریای مانند HIV برای اولین بار در منطقهای از آفریقا مشاهده شد، اما امروزه تمام كشورها درگیر آن هستند.
مسؤل آموزش كمیته تجویز و مصرف منطقی دارو با اشاره به این كه جابجایی مردم موجب انتقال میكروب میشود، تصریح كرد: ذكر این نكته ضروری است كه بدن انسان به آنتی بیوتیك مقاوم نمیشود، بلكه مقاومت میكروبی اتفاق میافتد.
وی افزود: متاسفانه بسیاری از افراد برای رفع سردرد و سرماخوردگی خودسرانه آنتی بیوتیك مصرف میكنند؛ در حالی كه ویروس عامل ابتلا به این بیماریها است و آنتی بیوتیك هیچ اثری بر ویروس ندارد.
محمدحسینی با تاكید بر اینكه با افزایش مقاومت سیستم ایمنی بدن میتوان دوره بیماری مانند سرماخوردگی را كاهش داد، اذعان داشت: كامل نكردن دوره درمان، مشكل دیگر در مصرف آنتی بیوتیكها است. در هر دوره درمانی، علائم بیماری بعد از چند روز فروكش میكند. اگر در این مرحله مصرف دارو قطع شود، میكروبهای باقی مانده كه قویتر هستند و فقط تعداد آنها كمتر است، فرصت تكثیر را پیدا میكنند.
وی گفت: این میكروبها آنتی بیوتیك را شناختهاند و میتوانند نسبت آن مقاوم شوند. بنابراین دوره درمان باید كامل و از مصرف خودسرانه دارو اجتناب شود.