كارشناسان تاكید دارند كه دانش‌آموزان در خانه باید در شرایط مناسبی تكالیف مدرسه خود را انجام دهند تا دچار آسیب‌های ستون فقرات، ضعف بینایی، كاهش عملكرد مغز و بی‌انگیزگی از تحصیل نشوند.
كمتر از 10 روز به آغاز سال جدید تحصیلی باقی است و این روزها شاهدیم كه والدین به همراه كودكان خود مشغول خرید كیف و كوله پشتی و كفش و نوشت‌افزار و ... هستند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری آنلاین، تا چند روز دیگر تحصیل و یادگیری و مشق نوشتن‌های بچه‌ها شروع می‌شود و لازم است كه والدین تا جایی كه می‌توانند، امكانات لازم را در خانه فراهم كنند و نكات لازم در مورد تامین سلامت كودكان را نیز به آنها آموزش دهند. یكی از این نكات مهم آموزشی، نحوه صحیح نشستن برای انجام تكالیف در خانه و نور مناسب اتاق است. در غیر این صورت آسیب‌های متعددی از آسیب ستون فقرات گرفته تا ضعیف شدید بینایی در كمین كودك خواهد بود.
چند توصیه كاربردی و مهم
در این گزارش چند نكته و توصیه كاربردی درباره نحوه صحیح انجام تكالیف مدرسه در منزل را با هم مرور می‌كنیم و سعی می‌كنیم در زمان بازگشایی مدرسه، همه آنها را درمورد كودكان دانش‌آموز خود رعایت كنیم.
1. نحوه صحیح نشستن
دانش‌آموزان باید با پشت صاف بنشینند و از خم شدن زیاد به سمت میز خودداری كنند. این كار به جلوگیری از فشار به ستون فقرات كمك می‌كند.
فاصله بدن از میز باید حدود 30 تا 40 سانتی‌متر باشد. به طوری كه دانش‌آموز به راحتی به كتاب‌ها و وسایلش دسترسی داشته باشد.
پاها باید به طور كامل روی زمین قرار گیرند. اگر ارتفاع صندلی برای كودك زیاد است، استفاده از زیرپایی می‌تواند مفید و كمك‌كننده باشد.
زانوها و آرنج‌ها باید در زاویه 90 درجه باشند. بازوها به آرامی روی میز قرار بگیرند و شانه‌ها راحت باشند.
2. نور اتاق
بهتر است كودكان برای انجام تكالیف مدرسه از نور طبیعی استفاده كنند. میز تحریر هم بهتر است نزدیك پنجره باشد تا نور روز به خوبی به آن برسد. درضمن اجازه ندهید كودك هرجا دلش خواست، تكالیفش را انجام دهد. تكالیف باید و باید در شرایط مناسب انجام شود تا فرزندتان سلامت بماند.
اگر نور اتاق كافی نیست، حتما باید از چراغ مطالعه مناسب استفاده شود. چراغ مطالعه برای راست‌دست‌ها باید در سمت چپ و برای چپ‌دست‌ها در سمت راست قرار گیرد تا روی صفحه كار سایه نیفتد. نور چراغ‌ها - چه مطالعه و چه لامپ باید به اندازه كافی قوی باشد تا از خستگی چشم جلوگیری كند، اما نه آن‌قدر شدید كه چشم‌ها را اذیت كند.
3. صندلی و میز مناسب
میز باید با توجه به قد دانش‌آموز خریداری شود و باید به اندازه‌ای باشد كه دانش‌آموز بدون خم شدن روی آن كار كند. صندلی هم باید قابل تنظیم باشد تا كف پاها به راحتی روی زمین قرار گیرند.
صندلی باید دارای پشتی مناسب باشد كه دانش‌آموز پشت و كمرش را به آن تكیه دهد. این امر از فشار به كمر جلوگیری می‌كند. صندلی‌های چرخدار می‌توانند به دانش‌آموزان كمك كنند تا به راحتی موقعیت خود را تغییر دهند و تحرك بیشتری داشته باشند، اما باید اطمینان پیدا كرد كه ارتفاع مناسبی دارند و قابل تنظیم هم هستند.
4. زمانی برای استراحت
دانش‌آموزان باید هر 30 تا 40 دقیقه یك بار از جای خود بلند شوند و كمی قدم بزنند یا حركات كششی انجام دهند تا از خستگی بدن و فشار زیاد بر ستون فقرات جلوگیری كنند.
مراقب این آسیب‌ها در كودكان باشید
اگر نكات مربوط به نحوه صحیح نشستن و محیط مناسب برای انجام تكالیف رعایت نشود، كودكان ممكن است با عوارض و آسیب‌های زیر مواجه شوند:
مشكلات ستون فقرات: نشستن نادرست به ویژه خم شدن بیش از حد به جلو یا قوز كردن می‌تواند به مرور زمان باعث تغییرات دائمی در وضعیت بدنی كودكان شود. این وضعیت نامناسب ممكن است منجر به قوز پشتی، آسیب دیدن ستون فقرات و دردهای مزمن كمر و گردن شود.
خستگی و دردهای عضلانی: نشستن طولانی‌مدت با وضعیت نامناسب می‌تواند باعث خستگی زودرس و دردهای عضلانی در ناحیه كمر، شانه‌ها و گردن شود. این دردها ممكن است به مرور مزمن شوند و نیاز به درمان‌های فیزیوتراپی داشته باشند. ممكن است در كودكی اتفاقی برای فرزندتان نیفتد اما قطعا این آسیب‌ها در بزرگسالی در او بروز خواهند كرد.
كاهش تمركز و عملكرد ذهنی: محیط نامناسب مانند نور ناكافی یا صندلی و میز نادرست می‌تواند باعث كاهش تمركز و خستگی ذهنی شود. این كاهش تمركز ممكن است باعث كاهش بهره‌وری در یادگیری و انجام تكالیف شود. نامناسب بودن محیط برای انجام تكالیف حتی می‌تواند زمان انجام تكالیف را طولانی‌تر از حد معمول و كودك را خسته و زده كند.
خستگی و آسیب‌های چشمی: نور نامناسب - نور كم یا نور بیش از حد - می‌تواند منجر به خستگی چشم، سردرد و حتی در درازمدت به اختلالات بینایی مانند نزدیك‌بینی منجر شود و ممكن است كودك در درازمدت نیاز به عینك پیدا كند.
سردرد و میگرن: مطالعه یا انجام تكالیف در نور ضعیف می‌تواند باعث ایجاد سردردهای مكرر و حتی بروز و تشدید میگرن در كودكان شود. به‌خصوص در صورت طولانی‌مدت بودن این وضعیت.
كاهش رشد طبیعی: نشستن طولانی‌مدت و بدون استراحت‌های منظم ممكن است مانع از فعالیت بدنی كودكان شود. این كم‌تحركی به كاهش رشد جسمانی سالم، افزایش چاقی و مشكلات متابولیك در كودكان منجر می‌شود.
تغییر خلق و خوی كودك: نشستن نادرست و محیط نامناسب برای انجام تكالیف می‌تواند باعث خستگی كودك شود كه به نوبه خود می‌تواند ناخودآگاه روی سلامت روان و خلق و خوی كودكان تأثیر بگذارد و باعث كاهش انگیزه برای انجام تكالیف و یادگیری شود.
مشكلات عروقی و گردش خون: نشستن طولانی‌مدت با پاهای آویزان یا در وضعیت نامناسب می‌تواند باعث اختلال در جریان خون به ویژه در پاها شود كه ممكن است منجر به مشكلاتی مانند ورم پاها یا حتی مشكلات عروقی شود. این مشكل و مشكل‌های دیگر ممكن است در همه كودكان مشاهده نشود اما دلیل نمی‌شود كه از آن پیشگیری نكنیم.
كودكانی كه میز و صندلی ندارند
اما همه دانش‌آموزان كه دسترسی به میز، صندلی و چراغ مطالعه مناسب ندارند. چطور می‌تواند مراقب سلامت این دانش‌آموزان هم كه تعدادشان كم نیست، بود. كارشناسان می‌گویند حتی برای دانش‌آموزانِ بدون امكانات هم می‌توان با روش‌های ساده و كم‌هزینه از بروز آسیب‌ها جلوگیری كرد. در این بخش چند راه‌حل برای خانواده‌های با توان مالی پایین‌تر پیشنهاد می‌شود.
ایجاد شرایط بهتر با امكانات موجود: اگر میز تحریری در كار نیست، می‌توان از میز غذاخوری استفاده كرد و دانش‌آموز را در وضعیت مناسب نشاند. اگر میز غذاخوری هم ندارید، میز تحریرهای كوتاهی در بازار وجود دارد كه برای نشستن روی زمین تولید می‌شوند.
هیچ امكاناتی ندارید؟ حتی اگر هیچ امكانات مناسبی در خانه فراهم نیست، آموزش نحوه صحیح نشستن می‌تواند جلوی بسیاری از آسیب‌ها را بگیرد. به كودكان خود آموزش دهید كه پشت خود را صاف نگه دارند و از خم شدن زیاد به جلو خودداری كنند. برای این كار از چند بالش، یك جعبه یا كارتن میوه بزرگ یا هر چیز دیگری كه در دسترس است، استفاده كنید.
اگر دانش‌آموز مجبور است روی زمین بنشیند، بهتر است زیرش فرش نرم یا زیرانداز باشد و پشتش یك یا دو بالش گذاشته شود تا پشت و كمرش احساس راحتی كند. در این وضعیت، پاها هم باید راحت باشند و زاویه مناسبی داشته باشند. كودك نباید در تمام مدت مشق نوشتن روی زمین، پاهای خود را زیر بدنش جمع كند یا تمام مدت پاهایش دراز باشند.
همچنین به كودك خود اجازه ندهید مدت طولانی روی شكمش دارز بكشد و در این حالت تكالیف خود را انجام دهد. شاید او در كوتاة مدت احساس خوشایندی از این كار داشته باشد، اما در بلندمدت قطعا پشت، كمر، گردن، شانه‌ها و چشم‌هایش آسیب خواهند دید.
