متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینكه تنها سردردهایی كه تازه آمده و همراه با تهوع و استفراغ و تاری دید و گاهی وز وز گوش است، نگرانی بروز لخته را برای ما ایجاد میكند، اظهار كرد: به مرور عوارض ناشی از كرونا همچون لختههای مغزی كمتر مشاهده شد
سیدحسین آقامیری در خصوص انواع سكتههای مغزی یادآور شد: به ویژه در برههای كه با كرونا درگیر هستیم بیماران با هر علامتی كه به ما مراجعه میكنند یكی از سؤالاتشان این است كه در سرشان لخته تشكیل میشود؟ در اینجا باید توضیح دهم چند راه وجود دارد برای اینكه در سر ما لخته گیر كند، یكی اینكه در دو طرف گردن، ما دو سرخرگ داریم، اینها جایی هستند كه ممكن است در آنها رسوب تشكیل شود و تا مدتهای زیادی طرف متوجه آن نشود.
وی ادامه داد: اینها میتواند خودش باعث ایجاد لخته شود یا این لخته سرخرگ را ببندد یا به هر علتی از اینجا كنده شده و یكی از شریانهای مغزی را ببندد كه در آن صورت بیمار دچار سكته مغزی می شود. این لخته خیلی خطرناك است، لذا ما در افرادی كه فاكتورهای خطر دارند مثل اینكه سیگار زیاد میكشند، اختلالات انعقادی ارثی یا مادرزادی یا دیابت كنترل نشده دارند چون مدتهای زیادی بیعلامت است به ویژه در سنین میانسالی به بعد سریع غربالگری انجام میدهیم.
این پزشك متخصص همچنین تصریح كرد: در واقع با استفاده از سونوگرافیهای داپلر میتوانیم قبل از بروز واقعه این رسوب و لخته را تشخیص دهیم و قبل از آن كه موجب سكته شود آنها را درمان كنیم. چاقی، سن بالا، مصرف سیگار، دیابت، كم تحركی، مصرف كالری و نمك زیاد همه فاكتورهای خطری هستند كه میشود آنها را حذف كرد چون بالقوه باعث ایجاد خطر میشوند.
آقامیری در ادامه به یكی دیگر از علل ایجاد لختههای مغزی اشاره كرد و گفت: راه دیگر از طریق قلب است، این قلب ما كه به صورت منظم میزند اگر به هر دلیلی این ریتم منظم را از دست بدهد یا در افرادی كه اختلالات دریچهای داشته یا دریچه فلزی گذاشتند، در قلبشان لختهای تشكیل میشود كه علامتی ندارد و ممكن است به هر دلیلی از قلب خارج شود و به اولین جایی كه حركت میكند رگهای مغز است و باعث بروز انسداد عروقی میشوند، اینها لختههایی هستند كه از جای دیگر وارد مغز میشوند.
وی همچنین یادآور شد: اما گاهی در خود مغز لخته درست میشود، در افرادی كه حسایست به قرصهای ضدبارداری داشته و یا مشكلات انعقادی مادرزادی دارند و به ویژه جایی كه كرونا باعث ایجاد لخته میشود از این نوع است، این لختهها در سیاهرگهای مغزی تشكیل میشوند، اولین علامت این است كه شخصی كه سردرد نداشته به سردردهایی همراه با تهوع و استفراغ و تاری دید مبتلا میشود، این نوع سردرد است كه برای ما نگرانی وجود لخته در مغز را ایجاد میكند، پس افرادی كه سالها میگرن، سردرد خوشهای یا تنشی دارند اینها نگران لخته مغزی نباشند، چون این سردرد جدید است كه اگر تشخیص ندهیم و درمان نكنیم باعث تشنج و خونریزی هم میشود.
این متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینكه این سردردی است كه خیلی جدی است و كرونا هم معمولا این نوع لخته را ایجاد میكند، گفت: سردردی كه تازه آمده و دو، سه هفتهای و همراه تهوع و استفراغ و تاری دید و گاهی وز وز گوش است ما را نگران میكند اما به سردردهای قدیمی كار نداشته باشید. گاهی اوقات لخته در عروقی ایجاد میشود كه ممكن است به صورت متناوب ایجاد سرگیجه كند، افرادی كه سابقه سرگیجه دارند اگر همراه با اختلالات گوش و شنوایی نیست و همراه آن دوبینی یا اختلال تعادلی پیدا میكنند حتما باید بررسی شوند.
آقامیری در ادامه توضیح داد: با روش سونوگرافی و بررسی عروق گردن مشكل سریع شناسایی میشود، چون اگر این سرگیجهها به دلیل لختهها باشد و تشخیص داده نشود میتواند باعث بروز سكتههایی شود كه قابل جبران نسیت، اینها معمولا علائم جدی از بروز لخته بودند، البته افرادی هم وجود دارند كه كم شانس هستند و مثلا به دلیل عواملی مثل بیحركتی در پاهایشان لخته ایجاد میشود، اینها همزمان ممكن است در دیواره قلبشان سوراخی وجود داشته باشد كه اگر ما آن سوراخ مادرزادی را نداشته باشیم، این لختههای پا هیچ وقت به مغز راه پیدا نمیكنند، اما اگر این سوراخ وجود داشته باشد، این لختهها به دلیل آناتومی قلب از راه قلب به مغز راه پیدا میكنند.
وی با بیان اینكه افرادی كه سابقه لخته در پا یا «دی وی تی» داشتند خیلی نگران نباشند، توضیح داد: این افراد یك اكوی قلبی میدهند اگر آن سوراخ وجود داشت كه باید درمان شود اما اگر نبود خیلی نگران لختههای داخل مغز نباشند، اما گاهی اوقات افراد بعضی از خونریزیهای مغزی را هم به حساب لختههای مغزی میگذارند، خونریزیهای مغزی به نوعی سكته مغزی محسوب میشوند اما علت آنها معمولا لخته نیست و شایعترین علت بروز سكتههای داخل مغز كه علت آن خونریزی است، فشار خون كنترل نشده است.
این پزشك متخصص همچنین عنوان كرد: اما گاهی برخی به صورت مادرزادی اختلالات عروقی در مغز دارند كه متأسفانه تا وقتی اینها پاره نشوند و خونریزی نكنند ما متوجه آنها نمیشویم، خونریزیهای اولیه آنها خفیف است و آنها را در 24 ساعت اول با تكنیكهای آنژیوگرافی، اختلالات انعقادیشان را تشخیص میدهیم و اگر وجود داشته باشد آنها را درمان میكنیم. اما اینكه چه كار كنیم كه دچار لخته نشویم راه مهمش اصلاح سبك زندگی است و اینكه از میانسالی مراقب فشار خون و دیابت باشیم، حتما سالیانه بررسی قلبی شویم و اندازه پلاكتها را با سونوگرافی چك كنیم. اگر افرادی در خانواده سابقه سكته مغزی یا قلبی زیر سن 45 تا 50 سال دارند، باید بیشتر مراقب باشند چون سكتههای ارثی معمولا در سنین پائینتر رخ میدهند.
آقامیری همچنین در خصوص واكسیناسیون كرونا تأكید كرد: سكتههای مغزی ناشی از واكسن در دنیا خیلی خیلی نادر است، لذا خواهش میكنم به این یك دلیل از واكسیناسیون خودداری نكنند، چون خود من چنین چیزی را تا به حال نداشتم، ممكن است یك سری اختلالات خیلی خفیف بوده كه با دارو در زمان كوتاهی رفع شده، سكته مغزی ناشی از كرونا نیز بیشتر در نوع اول به صورت نادر مشاهده شد، اما به مرور عارضه ناشی از كرونا بسیار كم میشود، بنابراین افراد اصلا نگران این مطلب نباشند، به هر حال در یك كشور چند میلیونی ممكن است كه یك عفونت باعث چنین اتفاقی هم بشود اما بسیار نادر است.
وی در پایان در خصوص مصرف آسپرین گفت: آسپرین نزدیك 40 درصد از بروز لخته جلوگیری میكند و 60 درصد باقی رعایت توصیههایی است كه اشاره كردم. همچنین با مشاهده انحراف صورت، اختلال تكلم، ضعف اندامهای یك طرفه باید كمتر از چهار ساعت بیمار به بیمارستان برسد، با زدن سوزن به انگشت یا لاله گوش این سكتهها رد نمیشود، لذا وقت خود را با این كارها تلف نكنید.