شاهد دو سالگی فرزند ناخلف طبیعت بنام كرونا هستیم. مولودی كه دو سال است حال و روز جهان را دگرگون ساخته و جماعت میلیونی را در جهان از صفحه روزگار محو كرده و خانوادههای بسیاری را در غم عزیزان خود سوگوار كرده است؛ اما ...
چندی است كه فرزند جدید آن بنام امیكرون نیز متولد شده است.
گروه سلامت خبرگزاری فارس-محمد تاجیك:شاهددو سالگی فرزند ناخلف طبیعت بنام كرونا یا همان كووید 19 هستیم. مولودی كه دو سال است حال و روز جهان را دگرگون ساخته و جماعت میلیونی را در جهان از صفحه روزگار محو كرده و خانوادههای بسیاری را در غم عزیزان خود سوگوار كرده است.
همان ویروس نامرئی كه وقتی صحبت از آن میشود گوشت و تن همگان به لرزه در آمده و ترس و اضطراب عالمگیر میشود! اما این تنها تولد یك ویروس صرف نیست، بلكه این ویروس فرزندان ناخلف دیگری دارد كه هر روز به شكل خاصی سر بر آورده و خودنمایی میكنند؛ از آلفا، گاما، بتا، دلتا،لامبدا تا امیكرون كه آخرین فرزند این ویروس مهلك است.
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، امیكرون آخرین سویه نگران كننده كروناست كه در سراسر جهان شناسایی شده است.
اُمیكرون چیست؟
اُمیكرون (Omicron)، نوع جدیدی از ویروس كرونا در آفریقای جنوبی شناسایی شده است و باعث نگرانی بسیاری از كشورها شده است. سویه جدید كه ابتدا B,1.1.529 نامیده شد، توسط سازمان جهانی بهداشت، نوع Omicron نام گرفت.
همچون گذشته و مانند واریانتهای قبلی، این نگرانی وجود دارد كه این نوع كرونا میتواند به شیوع بیماری در بسیاری از كشورها دامن بزند و سیستمهای بهداشتی را تحت فشار قرار دهد و احتمالاً ایمنی واكسن را دور بزند.
ماجرای جهشهای ویروس
این نوع (B,1.1.529) دارای تعداد زیادی جهش است كه برخی از آنها نگرانكننده هستند. انواع قبلی ویروس جهشهای كمتری داشتند.
جهشهای رخ داده در سویه اُمیكرون به 50 عدد میرسد. تنها 30 مورد از این جهشها در پروتئین اسپایك رخ دادهاند. 10 مورد از این جهشها نیز در بخش اتصال ویروس رخ داده كه از جهشهای نوع دلتا كه قدرت شیوع بسیاری بالایی دارد، به مراتب بیشتر است.
ناشناخته بودن جهشهای اومیكرون نگرانیهای زیادی را دامن زده است. دانشمندان نگران هستند كه جهشهای متعدد ویروس در نوع جدید، زمینهساز تحول، دگردیسی و تكامل ویروس اولیه شود؛ به این معنی كه با جهشهای بعدی هر بار با ویروسی خطرناكتر و كاملا متفاوت با انواع قبلی روبرو باشیم.
سویه نگران كننده
سازمان بهداشت جهانی سویه B,1.1.529 كروناویروس را بهعنوان سویه نگرانكننده طبقهبندی كرد و آن را اُمیكرون (Omicron) نامیده است. در طبقهبندی انواع كرونا ویروس نوعی كه با افزایش قابلیت انتقال، عفونت یا مقاومت در برابر واكسنها همراه باشد در گروه سویههای نگرانكننده قرار میگیرد.
بر اساس اعلام رسمی سازمان بهداشت جهانی، در هر نقطهای از دنیا كه توالی یابی مناسبی وجود داشته باشد، سویه امیكرون شناسایی شده است.
چیزی كه در حال حاضر مشاهده میشود، افزایش شدید تعداد مبتلایان به امیكرون است؛ به شكلی كه در آخرین بروز رسانی سازمان جهانی بهداشت حدود 10 میلیون فرد در هفته اخیر با سویه امیكرون به كرونا مبتلا شدهاند.
این سویه ویروس چه تفاوتی دارد؟
ویروس كرونا به كمك پروتئینی به نام اسپایك، وارد سلولهای بدن شده و باعث بیماری كووید-19 میشود. حدود 30 تغییر یا بیشتر در پروتئین اسپایك در نوع اُمیكرون مشخص شده است كه دو برابر جهشهای نوع دلتا است. نیمی از این جهشها در ناحیهای است كه ویروس كرونا به كمك آن به سلول بدن انسان متصل شده، وارد آن شده و باعث عفونت میشود.
جهشها در این ناحیه ویروس میتواند باعث شود تا دستگاه ایمنی؛ یعنی آنتیبادیهای ساخته شده بعد از واكسیناسیون یا عفونت قبلی) ویروس را كمتر از قبل تشخیص دهد و خطر عفونت با اُمیكرون افزایش یابد.
حداقل سه جهش در نوع اُمیكرون، به ویروس برای فرار از شناسایی شدن توسط آنتیبادی دستگاه ایمنی كمك میكند. ظاهراً جهش دیگری هم توانایی آن را برای ورود به سلولهای انسان افزایش میدهد و باعث انتقال بیشتر آن میشود.
منشاء این نوع ویروس از كجاست؟
تاكنون فقط حدس و گمانهایی درباره منشاء اومیكرون مطرح است. به باور یكی از دانشمندان مؤسسه ژنتیك UCL لندن، احتمالاً نوع اُمیكرون در طول عفونت مزمن در فردی با نقص سیستم ایمنی (احتمالا مبتلای به HIV/AIDS درمان نشده) تكامل یافته است.
آفریقای جنوبی دارای 8.2 میلیون نفر مبتلا به HIV است كه بیشترین میزان در جهان است. نوع بتا هم كه سال گذشته در آفریقای جنوبی شناسایی شد، ممكن است از یك فرد آلوده به HIV منشاء گرفته باشد.
واریانت امیكرون چقدر گسترده شده است؟
امیكرون اكنون كشورهای زیادی از قاره های مختلف را درنوردیده و همچنان با سرعت بالای سرایت در حال یكه تازی است.با توجه به مدلهای ریاضی، انتظار میرود اُمیكرون در چند ماه آینده باعث بیش از نصف كل عفونتهای كرونا در اتحادیه اروپا شود.
اُمیكرون و تزریق دُز سوم واكسن كرونا
به گفته كارشناسان، هنوز مهمترین و بهترین راهحل، افزایش واكسیناسیون و تزریق دز تقویتی است. تحقیقات نشان داده است كه میزان بالای آنتی بادیهای خنثی كننده ویروس اصلی كرونا با محافظت در برابر كرونای ناشی از انواع (واریانتهای) جدیدتر ارتباط دارد.
این احتمال وجود دارد كه تزریق دوز تقویتی از واكسنهای موجود و افزایش سطح آنتیبادی بعد از آن، محافظت كافی و سد مناسبی در برابر اومیكرون ایجاد كند.
فواید تزریق دُز سوم واكسن كرونا را بشناسید!
با گذشت چندین ماه از تزریق واكسن كرونا در اولین گروه از افراد در بسیاری از كشورهای جهان، پرسشها درباره نیاز به تزریق دُز سوم یا دُز تقویتی واكسن كرونا در كشورهای مختلف همواره رو به افزایش بوده است.
تحقیقات در بعضی كشورها درباره اثربخشی واكسنها و میزان ایمنی در بدن دریافتكنندگان واكسن بعد از گذشت چند ماه از واكسیناسیون قبلی نشان میدهد كه تزریق دُز سوم واكسن كرونا به خصوص در جمعیتهای خاص مانند سالمندان و افراد با ضعف و سركوب سیستم ایمنی برای حفظ ایمنی جامعه موردنیاز است.
دلایل مختلفی برای تزریق دُز تقویتی واكسن كرونا مطرح شده است كه نتیجه بررسیها و تحقیقات است و مورد توجه نهادهای بهداشت و سلامت كشورها قرار گرفته است.
نیاز به واكسن پروتئین نوتركیب كرونا برای دُز سوم
از مهمترین مسائل در تصمیمگیری برای الزام به تزریق دُز تقویتی واكسن كرونا، میزان دسترسی به واكسن و توانایی واكسنسازان برای تامین گسترده واكسن در بیشتر كشورهای دنیاست. به همین علت، نیاز به تولید واكسنهای با تكنولوژی متفاوت در كنار واكسنهای قبلی بیشتر از گذشته احساس میشود.
علاوه بر این، با توجه به تحقیقات موجود به نظر میرسد استفاده از پلتفرمهای متفاوت از واكسیناسیون اولیه برای دُز سوم واكسن كرونا باعث ایجاد ایمنی پایدارتر و موثرتر در برابر ابتلا به كووید- 19 میشود.
توجه به پلتفرم واكسن پروتئین نوتركیب برای تولید واكسن كرونا به همین دلایل افزایش یافته است. در همین حال، تعداد زیادی از پروژههای واكسنهای پروتئین نوتركیب علیه ویروس كرونا در سراسر دنیا حال پیشرفت و ساخت هستند.
همچنین در این گزارش دلایلی برای افزایش موارد ابتلای شدید به این ویروس گزارش شده، موتاسیونهای موجود در این سویه قادر هستند به راحتی به سلولهای انسانی متصل شود.
دومین دلیل موردی است كه به آن فرار از ایمنی میگویند؛ به این معنا كه افراد میتوانند مجددا آلوده شوند و علت دیگری كه مشاهده میشود تكثیر امیكرون در قسمت بالایی دستگاه تنفسی است.
این مورد متفاوت از دلتا و سویههای دیگر شامل سویههای اجدادی است كه در آن سویهها، همانند سازی در نقاط پایینی سیستم تنفسی شامل ششها رخ میداد.
بر این اساس تركیب تمام این موارد باعث شده تا ویروس به راحتی انتشار یابد؛ همچنین درباره امیكرون چیزی كه یاد گرفتهایم این است كه ریسك بیماری سخت در امیكرون نسبت به دلتا كمتر است، اما حجم افراد مبتلا در سرتاسر جهان عجیب است.
حتی با وجود ریسك كم بستری شدن، همچنان تعداد افراد زیادی را میبینیم كه نیاز به مراقبتهای بالینی دارند؛ افرادی كه بستری شدهاند بر دوش سیستم بار اضافی انداختهاند.
موارد پراهمیت بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت
اول اینكه؛ واكسن زدن در زمان مقرر، چون واكسیناسیون به طرز خارق العادهای علیه بیماری سخت و مرگ بر اثر امیكرون و دلتا در مناطقی كه هر دو سویه در حال گردشاند موثر است؛ بنابراین باید مطمئن شویم كه بیشتر افراد حساس در همه كشورها واكسینه شدهاند.
دوم اینكه؛ باید مطمئن باشیم سیستم خوبی برای شناسایی داریم؛ چون سیستم خوب و موثر افراد را به سمت مسیرهای درمان هدایت میكند؛ بنابراین آنها مراقبتهایی را كه نیاز است دریافت میكنند و بقیه افراد نیز برای محافظت خودشان مسئولیت پذیری دارند.
قطعا رعایت پروتكلها به محافظت شما كمك میكند
زدن ماسك، رعایت فاصله اجتماعی، دوری از تجمعات بزرگ از شما محافظت میكند، اگر حقیقتا میتوانید بعضی از این اجتماعات را به تعویق بیاندازید، این كار را انجام دهید.
توجه داشته باشیم!آنچه در حال حاضر بسیار اهمیت دارد این است كه در معرض ویروس قرار گرفتن را به حداقل برسانیم؛ برای حصول به این اقدام ضروری، رعایت شیوه نامههای بهداشتی شامل استفاده از ماسك، رعایت فاصله گذاری اجتماعی و شستن دستها همان سه اصل طلایی پیشگیرانه همچنان باید سر لوحه فعالیت روزانه ما باشد تا پنجههای مهلك این ویروس بر تن مان اصابت نكرده و زمین گیرمان نشود.