رئیس انستیتو پاستور ایران با اشاره به ویژگیها و نتایج كارآزمایی بالینی واكسن پاستوكووك تولید مشترك انستیتوپاستور ایران و انستیتوفینلای كوبا، گفت: واكسن پاستوكووك میتواند با بازمهندسی، با چندین واریانت ویروس كرونا به طور همزمان مقابله كند؛
دكتر علیرضا بیگلری در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینكه در دنیا تعداد كشورهایی كه موفق به تولید واكسن كووید شدند، از انگشتان دو دست یعنی از 10 كشور كمترند، گفت: انستیتو پاستور ایران با همكاری انستیتو فینلای كوبا موفق شد واكسن مشتركی را كه در ایران به نام پاستوكووك تولید و مصرف و در كوبا با نام سوبرانا تولید و عرضه میشود، تقدیم مردم ایران كند.
وی افزود: این واكسن ویژگیهای منحصربه فردی دارد؛ چرا كه یك واكسن پروتئینی است كه از فناوری كنژوگه در آن استفاده شده است. بر همین اساس عوارض آن بسیار كم بوده و كارایی بسیاری بالایی دارد. همچنین این واكسن از ویژگی ممتاز دیگری هم برخوردار است و واكسن یادآور مخصوص آن هم تولید شده كه با نام پاستوكووك پلاس شناخته میشود.
پاستوكووك؛ واجد دز یادآور
بیگلری گفت: باید توجه كرد كه همه واكسنهای دنیا برای دز یادآور، از همان دز اصلی واكسن استفاده میكنند، اما خوشبختانه در طراحی این واكسن از قبل پیشبینی شد كه دزهای یادآور هم مورد نیاز خواهد بود و بر همین اساس پاستوكووك واجد دز یادآور بنام پاستوكووك پلاس هم هست كه این دز یادآور میتواند هم به عنوان دز بوستر خود واكسن پاستوكووك بوده و هم برای سایر واكسنها به عنوان دز بوستر مورد استفاده قرار گیرد.
نتایج كارآزمایی بالینی "پاستوكووك" در ایران
بیگلری ادامه داد: این واكسن در ایران بر روی 24 هزار نفر در هشت دانشگاه علوم پزشكی مورد آزمایش قرار گرفت. مطالعات نشان داد كه 98.9 درصد از افراد كه واكسن را دریافت میكنند، در بدنشان آنتیبادی تولید میشود و 96.5 درصد از افرادی كه با واكسن پاستوكووك واكسینه میشوند به فرم شدید بیماری مبتلا نشده و نیاز به بستری پیدا نمیكنند كه این موضوع نتیجهای بسیار ارزشمند است.
وی گفت: همچنین 70 درصد از افرادی كه با پاستوكووك مورد واكسیناسیون قرار میگیرند، واجد بیماری علامتدار نخواهند بود. همچنین پاستوكووك در 100 درصد موارد از مرگ جلوگیری میكند. این نتایج نهتنها در داخل كشور، بلكه در سطح واكسنهای دنیا هم از نتایج بسیار مهم تلقی میشود.
مجوز مصرف پاستوكووك برای كودكان 2 تا 18 سال
بیگلری درباره امكان استفاده از واكسن پاستوكووك در كودكان نیز گفت: باتوجه به كارایی بسیار بالا و اطمینان بسیار زیادی كه به این واكسن وجود داشت، این واكسن بر روی كودكان دو تا 18 سال هم مورد مطالعه قرار گرفت كه خوشبختانه مجوز مصرف در گروههای سنی 2 تا 18 سال در هر دو كشور ایران و كوبا صادر شده است. هرچند در ایران بنابر سیاستها از سن 12 سال به بالا از پاستوكووك استفاده میشود، اما در مجموع واكسن پاستوكووك تولید انستیتو پاستور ایران برای افراد دو تا 11 سال هم مجوز مصرف دارد و اصولا این واكسن میتواند علاوه بر مصرف در بالغین، با تاییدی كه از سازمان غذا و دارو دارد، در صورت تصویب مراجع سیاستگذاری در سنین 2 تا 18 سال هم مصرف شود. البته تفاوتش این است كه فعلا در بزرگسالان پاستوكووك را در سه دز (با دز یادآور پاستوكووك پلاس) تزریق میكنیم، اما برای كودكان به دو دز اكتفا میشود. حال اگر مطالعات آتی نشان دهد كه كودكان هم به دز سوم نیاز دارند، دز سوم هم برای كودكان تزریق میشود.
وی درباره دریافت مجوز سازمان بهداشت جهانی برای واكسن پاستوكووك، گفت: تعداد محدودی واكسن در دنیا توانستند مجوز مصرف از سازمان بهداشت جهانی بگیرند كه كار را زودتر شروع كرده بودند. با توجه به ارایه مقالات واكسن پاستوكووك، مسلما با توجه به نتایج و نوع كارآزمایی كه به صورت رعایت دقیق الزامات قانونی سازمانهای جهانی بود، مطمئنا یكی از واكسنهایی است كه در اولین فرصت تاییدیه سازمان بهداشت جهانی را میگیرد.
وی درباره تاثیر واكسن پاستوكووك بر روی سویه اُمیكرون نیز گفت: هیچ كدام از واكسنهای موجود برای امیكرون طراحی نشده است و برای اینكه تشخیص دهیم واكسن بر امیكرون موثر است، نیاز به زمان داریم. این درباره تمام واكسنها صادق است و باید بررسی شوند. در مورد سویه دلتا هم چنین بود و بعدا مشخص شد كارایی واكسنها در برابر دلتا كاهش یافته است. در مورد امیكرون هم باید كاملا بررسی كنیم. با این حال كار را برای اینكه واكسن را به سمتی ببریم كه بر امیكرون موثر باشد، آغاز كردیم.
امكان بازمهندسی "پاستوكووك" برای مقابله همزمان با چند سویه كرونا
بیگلری تاكید كرد: واكسن پاستوكووك میتواند با بازمهندسی، با چندین واریانت به طور همزمان مقابله كند. اینكه واكسن طوری بازمهندسی شود كه با چند واریانت همزمان مقابله كند، موقعیت ویژهای است كه برای پاستوكووك وجود دارد. البته انجام این اقدام مستلزم زمان نیز هست. میتوان در آینده به این سمت رفت كه واكسن انستیتو پاستور در مقابل چند واریانت كووید19 به صورت همزمان كارایی داشته باشد.
بیگلری درباره هشت میلیون دزی كه قرار بود از این واكسن تحویل وزارت بهداشت داده شود، گفت: هشت میلیون دز اولیه را به طور كامل تحویل دادیم. در عین حال هفت میلیون دز دیگر تولید شده و قرارداد آن طی روزهای آتی منعقد میشود كه در مجموع 15 میلیون دز واكسن پاستوكووك تحویل میشود.
وی با تاكید بر اینكه در عین حال واكسن پاستوكووك میتواند به عنوان دز بوستر برای سایر واكسنها نیز استفاده شود، گفت: ثابت شده است كه كارایی واكسن پاستوكووك بسیار بالا و قابل اتكا است. امیدوارم باتوجه به پیشبینی روند پاندمی در كشور، حمایتهای بیشتری انجام شود؛ چه در زمینه پیشخرید واكسن و چه در حوزه پرداخت هزینههایی كه در حوزه تولید این واكسن صرف شده و هم در زمینه وجود ارز لازم برای تامین مواد مورد نیاز در تولید واكسن انجام شود.