اگرچه به گفته كارشناسان بخش بهداشت و درمان، اطلاعات كافی در خصوص رفتار سویه جدید كرونا موسوم به«اومیكرون» در دست نیست، اما گاهی باورهای عامیانهای در میان كاربران فضای مجازی در این باره دست به دست میشود و برخیها را هم تحت تاثیر قرار میدهد
گروه سلامت خبرگزاری فارس - محمد رضازاده: كرونا كه آمده بود همه از شیوع یكباره آن شوكه بودیم و نگران! اما در بین همه استرسهایی كه این بیماری برای ما ایجاد كرده بود شایعات و واقعیت های پیرامونش تبدیل به سوهان جسم و روح جمعی ما شد به نحوی كه با جهشهای جدید این بیماری هنوز هم انتشار برخی این مطالب گاها كذب یا اغراق آمیز منجر به نگرانی مردم میشود.
برخی هم بدون آنكه مطالعهای درباره گونههای جدید ویروس كنند هر مطلبی را كه در فاضی مجازی میبینند دست به دست میكنند و به انتشار اخبار نگران كننده دامن میزنند و بی آنكه خیلی متوجه باشند با ناآرام كردن فضای افكار عمومی جامعه از خود این بیماری خطرناك تر عمل میكنند. سوال ها و نگرانی های بی شماری در باره این بیماری در اذهان عمومی مطرح است.
حالا با ورود سویه امیكرون به كشور باز هم شاهد انتشار همین دست اخبار و مطالب هستیم لذا سعی كردیم با استفاده از نظر متخصصان و پزشكان تكلیف پاسخ این سوال ها از خط ملتهب شایعات جدا كنیم تا با شناخت هرچه بهتر این بیماری رفتار منطقی تری نسبت به خبرهای داغ و لحظه به لحظه فضای مجازی داشته باشیم.
اگرچه به گفته كارشناسان بخش بهداشت و درمان، اطلاعات كافی در خصوص رفتار سویه جدید كرونا موسوم به «اومیكرون» در دست نیست، اما گاهی باورهای عامیانهای در میان كاربران فضای مجازی در این باره دست به دست میشود و برخیها را هم تحت تاثیر قرار میدهد.
این باورهای عامیانه به جای منابع موثق و صاحب صلاحیت كه در این مورد كارشناسان و مدیران وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی است، از سوی كاربران ناشناخته منتشر، و گاهی نیز به سرعت از طریق بازنشر سایر كاربران گسترش مییابد؛ باورهایی كه اگر به نظر یك كاربر فضای مجازی نزدیكتر و با تجربه زیستهاش كمی همخوانتر باشد، بدون تجزیه و تحلیل آن را لایك و بازنشر میكند.
این باورهای سطحی و فاقد بنیه علمی و پژوهشی در برخی از موارد كارشناسان این بخش را به روشنگری وا میدارد تا جایی كه اخیرا دكتر «ایلاد علوی»، فوقتخصص بیماریهای عفونی بیمارستان «لقمان حكیم» به برخی از این باورها واكنش نشان داد.
*واكسیناسیون و ابتلا در گذشته مصونیت ایجاد نمیكند
وی در تبیین یكی از این باور غلط مبنی بر در معرض خطر بودن افرادی كه پیشتر به كرونا مبتلا شدهاند، تصریح كرد: تمامی افراد در معرض خطر ابتلا به سویه جدید هستند و نباید تصور شود كه واكسیناسیون و ابتلا در گذشته، ایمنی لازم برای مقابله با امیكرون را فراهم میكند.
به گفته وی این عبارت برای جلب توجه بیشتر افراد واكسینه شده و آنهایی كه در گذشته درگیر كرونا شده بودند، بیان شده است زیرا احتمال ابتلا در این افراد هم وجود دارد.
وی اضافه كرد: این موضوع در خصوص ریسك ابتلای كودكان نیز مطرح است زیرا كودكان نیز از ابتلا به اومیكرون مصون نیستند؛ از طرفی واكسیناسیون هم برای این گروه سنی كامل نشده است.
*بیماری زایی امیكرون كمتر نیست
علوی با اشاره به تایید ادعای قدرت انتقال بالای امیكرون در مطالعات علمی، تصریح كرد: با توجه به فقدان اطلاعات كافی در خصوص رفتار سویه امیكرون، كمرنگ شدن رعایت اصول بهداشتی و هر اقدامی كه امكان رعایت را محدود كند، نگرانكننده خواهد بود.
احمد مجتهدی، معاون بهداشتی دانشكده علوم پزشكی مراغه نیز میگوید: در ارتباط با بیماریزایی این ویروس مباحث زیادی مطرح میشود كه به مطالعه نیاز دارد اما به طور مشخص ادله علمی مبنی بر اینكه بیماریزایی اومیكرون كمتر باشد، در دست نیست.
وی اظهار داشت: حتی اگر بنا بر این باشد كه بیماریزایی اومیكرون كم است، تعداد بستریهای اومیكرون به دلیل سرایتپذیری بالای آن زیاد خواهد بود و در نتیجه سطح خدمات كاهش خواهد یافت كه این امر به نوبه خود میتواند تلفات را در موج ششم كرونا افزایش دهد.
* دریافت دو نوبت واكسن كفایت نمیكند
وی به تاثیر واكسیناسیون كرونا روی اومیكرون نیز اشاره و بیان كرد: بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، دریافت دو نوبت واكسن كفایت نمیكند و تزریق دز سوم الزامی است.
به گفته وی افرادی كه یك نوبت واكسن دریافت كردهاند، درست مثل فرد واكسننزده هستند و دریافت دو دز واكسن هم كفایت نمیكند و دریافت دز سوم برای آنان الزامی است.
وی با تاكید بر اینكه درصد ابتلا و مرگومیر ناشی از كرونا در بین افرد واكسینه پایین است، به یكی دیگر از باورهای سطحی اشاره و بیان كرد: روند واكسیناسیون باید تكمیل شود و توصیه اساسی تا زمانی كه سویههای جدید كرونا غیرفعال و از حالت همهگیری خارج شود، دریافت منظم واكسن است.
*برای دز سوم میتوانید هرنوع واكسنی دریافت كنید
معاون بهداشتی دانشكده علوم پزشكی مراغه اضافه كرد: از نظر تامین واكسن مشكلی نداریم و از جاماندگان نوبتهای اول و دوم انتظار میرود تا واكسن كرونا را هرچه سریعتر دریافت كنند؛ افرادی كه سه ماه از دریافت دز دوم واكسن آنان میگذرد نیز میتوانند هر نوع واكسنی را دریافت كنند و به ویژه سالمندان و گروههای پرخطر به دنبال واكسن خاص نباشند.
وی در مورد این باور غلط كه افراد واكسینه شده نیاز چندانی به رعایت پروتكلهای بهداشتی ندارد، اظهار داشت: حتی اگر 95 درصد جمعیت هم طی هر سه نوبت واكسینه شوند، باز هم رعایت پروتكلها الزامی است زیرا در صورت رعایت نكردن آنها، تاثیر واكسن كاهش مییابد.
رئیس دانشكده علوم پزشكی مراغه در سوی دیگر معتقد است كه افراد بالای 18 سال با مراجعه به مراكز واكسیناسیون، دُز سوم واكسن كرونا را باید بدون توجه به نوع آن دریافت كنند و در حقیقت بر تاثیر دریافت نوبت سوم همه واكسنها مهر تایید میزند.
*دلمیكرون وجود ندارد
همچنین طی روزهای گذشته اخباری درباره انتشار دلمیكرون نیز منتشر شد كه پیام طبرسی عضو كمیته علمی ستاد مقابله با كرونا بیان داشت:در اروپا و آمریكا چون به صورت همزمان سویه دلتا و امیكرون در حال چرخش است و ممكن است برخی از افراد مخصوصاً آنهایی كه دچار نقص ایمنی هستند، به این دو ویروس گرفتار شوند، اسم ابتلای آنها دلمیكرون نامیده شده و نه تنها در ایران بلكه در سایر كشورها از جمله هند هم چنین سویهای گزارش نشده است.
*سرعت انتقال Omicron چقدر است؟
طبرسی گفت: همانطور كه گفتیم سرعت انتقال اومیكرون چندین برابر دیگر سویههای كروناست. این به معنی است كه اگر شما پروتكلهای بهداشتی را رعایت نكنید، این ویروس میتواند در كمتر از سی ثانیه منتقل شود و دیگران را هم درگیر كند.
*اومیكرون پایان كرونا است؟
پیدایش واریانت جدید یك مسئله اجتنابناپذیر است. همانگونه كه ویروس آنفولانزا سال هاست دچار جهش میشود و از بین نمیرود، كرونا هم ممكن است از بین نرود. تنها راهكار موجود این است كه بدنمان را در مقابل این ویروس همانند آنفولانزا مقاوم كنیم تا عوارض ناشی از آن را به حداقل برسانیم.
مسعود یونسیان درباره روشهای پیشگیری از مبتلا شدن افراد به واریانت اُمیكرون گفت: طبق تحقیقات و اطلاعاتی كه تا به امروز به دستمان رسیده، شدت آن برای فردی كه به این ویروس مبتلا میشود، خوشبختانه نسبت به واریانتهای قبلی از جمله دلتا كمتر خواهد بود. باتوجه به همین امر، این واریانت برای خود آن فردی كه به این ویروس مبتلا میشود نگرانی به نسبت كمتری دارد، اما به دلیل این كه فرد مبتلا شده تعداد افراد بیشتری را به این بیماری مبتلا میكند و این امر موجب جهش ویروس میشود، نگرانیهایی را به دنبال خواهد داشت.
*نباید در فضای بسته حضور داشته باشیم
به گفته دبیر كمیته تخصصی اپیدمیولوژی و پژوهش كمیته علمی كشوری ویروس كرونا «وقتی تعداد زیادی از افراد حتی با درصد پایین كشندگی به این ویروس مبتلا شوند خطرات بیشتر میشود.»
دبیر كمیته تخصصی اپیدمیولوژی و پژوهش كمیته علمی كشوری ویروس كرونا ادامه داد: باید علاوه بر حفظ سلامتی خود، از سلامت خانواده، دوستان، نزدیكان و ... نیز محافظت كنیم و روشهای پیشگیری این بیماری با مدلهای قبلی تفاوتی ندارد و تنها به خاطر اینكه سرایت پذیری اُمیكرون نسبت به قبلیها بیشتر است، باید سختگیری بیشتری داشته باشیم. اگر در گذشته و شیوع سویههای قبلی میگفتیم در فضاهای بسته بیشتر از نیم ساعت حضور نداشته باشیم، در حال حاضر در صورت عدم ضرورت نباید در فضای بسته حضور داشته باشیم و باید در حال حاضر هم به مسئولیت فردی و هم به مسئولیت اجتماعی توجه ویژهای كنیم.
به گفته دبیر كمیته تخصصی اپیدمیولوژی و پژوهش كمیته علمی كشوری ویروس كرونا خطر این ویروس برای هر فرد مبتلا شده بیشتر از سویههای قبلی نیست، اما افزایش تعدا مبتلایان برای جامعه خطرناك خواهد بود. اقدامات پیشگیری همانند قبل است و هموطنان فقط باید رعایت بیشتری داشته باشند. همچنین مطمئنترین روش پیشگیری به دلیل نشان دادن اثر بخشی خود در گذشته، تكمیل واكسیناسیون است و تجربه نشان داده ما متاسفانه استفاده از ماسك و دستورلعملهای بهداشتی را به صورت كامل رعایت نمیكنیم، در همین راستا بهتر است در كنار رعایت دستورالعملهای بهداشتی از روشهای دیگری مانند تزریق واكسن استفاده كنیم.
وی در پاسخ به این پرسش كه آیا امیكرون میتواند پایان كرونا باشد گفت: در آینده هر موضوعی ممكن است رخ دهد و ما نمیتوانیم این موضوع را پیش بینی كنیم، بهتر است در حال حاضر روی وضعیت فعلی خود متمركز شویم و بر روی احتمالات ذهن خود را مشغول نكنیم.
در نهایت آنچه اهمیت دارد این است كه نه تنها سویه اُمیكرون بلكه سویههای قبلی و حتی بعدی هم تنها در شرایطی كنترل میشوند كه در وهله واكسیناسیون عمومی در دزهایی كه وزارت بهداشت تاكید داشته انجام میگیرد و همچنان رعایت پروتكلهای بهداشتی از سوی مردم رعایت شود.