رئیس انستیتو پاستور ایران ضمن اشاره به اقدامات شبكه آزمایشگاهی كشور در دوران كرونا و فعالیتهای صورت گرفته جهت رصد واریانت "اُمیكرون"، در عین حال درباره واكسن پاستوكووك و اثرگذاری آن مقابل جهشهای ویروس كرونا، گفت:
دز یادآور واكسن پاستوكووك (پاستوكووك پلاس) به گونهای طراحی شده است كه بتواند به راحتی قابلیت تغییر داشته باشد.
دكتر علیرضا بیگلری در گفتوگو با ایسنا، گفت: در اوج تحریمها و در دل یك تهدید بزرگ به نام كووید19 انستیتو پاستور ایران اقدام به راه اندازی شبكه ملی تشخیص آزمایشگاهی كرد. اكنون 500 آزمایشگاه تشخیصی در سراسر كشور با محوریت انستیتو پاستور ایران كار تشخیص آزمایشگاهی كووید19 را انجام میدهند.
وی وجود این شبكه را یك فرصت خوب دانست و ادامه داد: با این فرصت علاوه بر اینكه میتوانیم كارهای معمول تشخیص را انجام دهیم، میتوانیم جهشهای كرونا را هم بررسی كنیم و یكی از مهمترین نكات این است كه آزمایشات از استانها به صورت كاملا روتین برای مراكزی كه كار توالییابی را انجام میدهند، ارسال میشود و اگر در یك استانی هم به یكباره شرایط تغییر كرد و تعداد بیماران زیاد شد و یا دیدیم علائم بیماری در حال تغییر است، همگی میتواند شكی بر این باشد كه رفتار ویروس در حال تغییر است و در نتیجه ممكن است با یك ویروس جهش یافته جدید مواجه شویم كه در این صورت حتی اگر نوبت نمونهگیری آن استان برای توالی یابی پیدا كردن جهش نباشد، میتوان برای اخذ نمونه بیشتر از آن استان اقدام كرد تا جهش جدید شناسایی شود.
وی افزود: هم در مورد سویه جدید كرونا و هم در سایر جهشهای قبلی، همیشه اقدامات لازم جهت شناسایی هرچه زودتر جهشها و پایش آنها در كشور در حال انجام است. امروزه با توجه به تدابیری كه برای شناسایی اُمیكرون داریم كه مسلما دیر یا زود در تمام كشورها مشاهده خواهد شد، با اقدامات و نمونهگیری هایی كه از استانها داریم میتوانیم به سمتی برویم كه شانس یافتن سریعتر ویروس جهش یافته افزایش یابد.
رئیس انستیتو پاستور ایران در مورد تاثیر واكسن بر سویههای جدید كرونا به ایسنا گفت: نظرات علمی كاملا نشان میدهد كه حتی در جهشهای جدید ممكن است كه تاثیر واكسن كاهش یابد ولی كسانی كه واكسن تزریق كردند حاشیه امن بیشتری دارند. مسلما با شیوع واریانتهای جدید هم توانایی تشخیص جهش در دنیا بیشتر خواهد شد و هم اگر نیاز به تغییر واكسنها باشد در جهت تقابل و ایجاد آمادگی برای پوشش جهشهای جدید اقدام خواهد شد.
او در همین راستا به واكسن "پاستوكووك" تولید مشترك انستیتوپاستور ایران و انستیتو فینلای كوبا اشاره كرده و افزود: دز یادآور واكسن پاستوكووك به گونهای طراحی شده است كه بتواند به راحتی قابلیت تغییر داشته باشد كه با دو جهش دیگر هم بتواند سازگار باشد. با توجه به طراحی واكسنها این تغییر ممكن است از دو ماه تا حدود پنج ماه به طول انجامد؛ ولی در این بازه زمانی تغییر واكسن جهت پوشش جهشهای جدید ممكن خواهد بود.
بیگلری با اشاره به اینكه كرونا در جوامعی سرعت و شدت بیشتری دارد كه میزان واكسیناسیون پایین باشد، بیان كرد: یك راه مهم برای پیشگیری از جهشها، تزریق واكسن است و یك واقعیت دیگر این است كه بعد از مدتی اثر ایمنی زایی آن كاهش مییابد؛ از این رو به دزهای بوستر و تقویت كننده بین زمانهای6 تا 9 ماه و یا كمتر و بیشتر نیاز داریم. مسلما مهم است كه در طراحی دزهای یادآور دقت كنیم كه واكسنهایی تولید شود كه بتواند واریانتهای جدید را هم پوشش دهد.
وی افزود: اكنون جمعیت انسانهای كره زمین یك درد مشترك به نام كرونا دارند كه باید یك درمان مشترك هم داشته باشند. اگر تمام جوامع غنی از واكسیناسیون شوند، اما كشورهایی وجود داشته باشند كه واكسن تزریق نكنند، نمیتوانیم مطمئن شویم كه از جهشهای ویروس در امان خواهیم بود. این نكته مهمی است كه مردم عزیز دقت كنند كه واكسیناسیون یك تعهد اجتماعی است.
وی افزود: جامعه بشری وقتی از كرونا راحت میشود كه بتوانیم بگوییم همه كشورها فارغ از اینكه بگوییم قوی یا ضعیف هستند، واكسینه شده باشند.
وی درباره لزوم تزریق مجدد دز یادآور پس از تزریق پاستوكووك پلاس (با توجه به سه دزه بودن واكسن پاستوكووك)، گفت: در حال انجام مطالعهای هستیم تا ببینیم واكسن ما چه میزان میتواند ایمنی را در بدن پایدار نگه دارد. اولین افراد، واكسن ما را در اردیبهشت ماه دریافت كردند و در خرداد دز دوم و تیرماه دز سوم را تزریق كردند و بنابراین این موضوع نزدیك به شش ماه شده است. برنامه این است كه در پایان شش ماه درصدی از این افراد مورد مطالعه مجدد قرار گیرند كه ببینیم چقدر آنتی بادی در خونشان موجود است و همینطور پایداری سیستم ایمنی سلولی هم بررسی شود تا بتوانیم قضاوت كنیم كه چقدر پایداری سیستم ایمنی بعد از تزریق پاستوكووك داشتهایم.
وی افزود: برای این واكسن، ما یادآور مجزا داریم كه با هدف تزریق هر شش ماه یكبار طراحی شده است. سایر واكسنهای دنیا برای دز یادآور، یكی از دزهای اصلی را تزریق میكنند؛ در حالی كه تجربه نشان داده است از نظر تئوری كسانی كه قبلا واكسینه شدند و ایمنی دارند بهتر است از دز اصلی برای یادآور استفاده نكنند؛ چون ممكن است عوارض را بالا ببریم؛ زیرا نمیخواهیم ایمنی را به شدت تحریك كنیم. مسلما عاقلانه است كه از واكسنهایی استفاده كنیم كه ایمنی را آرام تحریك میكنند و در واقع سیستم ایمنی را تحریك میكنند كه چنین آنتی ژنی در بدن وجود دارد.
او تاكید كرد: این عاقلانهترین راه است كه انتخاب نوع واكسن دز یادآور را بر اساس تزریقهای اولیه به مردم محول كنیم. اگر موتاسیون های ویروس ادامه یابد با توجه به افت سیستم ایمنی امكان تزریقهای مكرر وجود خواهد داشت.