یك تیم تحقیقاتی در جریان مطالعات خود دریافتند تركیب بیماری آلزایمر و كرونا زنگ خطری برای بروز یك اختلال ژنتیكی بالقوه است.
به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از مدیكال اكسپرس، یك ژن ضد ویروسی كه بر خطر بیماری آلزایمر و كووید-19 شدید تاثیر می‌گذارد، توسط یك تیم تحقیقاتی به رهبری UCL شناسایی شده است.
محققان تخمین می‌زنند كه یك نوع ژن OAS1 خطر ابتلا به آلزایمر را در كل 3-6 درصد در كل جمعیت افزایش می‌دهد، در حالی كه انواع مرتبط با همان ژن احتمال پیامد‌های شدید كووید-19 را افزایش می‌دهد.
این یافته‌ها، كه در Brain منتشر شده است، می‌تواند راه را برای اهداف جدیدی به منظور توسعه دارو یا ردیابی پیشرفت بیماری در هر دو بیماریهموار سازد و نشان می‌دهد كه درمان‌های توسعه یافته می‌تواند برای هر دو بیماری مورد استفاده قرار گیرد. این یافته‌ها همچنین مزایای بالقوه‌ای برای سایر بیماری‌های عفونی و زوال عقل دارند.
دكتر درویش صالح، نویسنده ارشد این مطالعه گفت: آلزایمر در درجه اول با تجمع مضر پروتئین آمیلوئید و گره خوردن در مغز مشخص می‌شود، همچنین باعث التهاب گسترده‌ای در مغز می‌شود كه اهمیت سیستم ایمنی را در آلزایمر برجسته می‌كند. ما دریافتیم كه برخی از تغییرات سیستم ایمنی مشابه می‌تواند در بیماری آلزایمر و كووید-19 رخ دهد.
در بیماران مبتلا به عفونت شدید كووید-19 نیز ممكن است تغییرات التهابی در مغز ایجاد شود. در اینجا ما ژنی را شناسایی كرده‌ایم كه می‌تواند به افزایش پاسخ ایمنی و خطرات آلزایمر و كووید-19 كمك كند.
در این مطالعه تیم تحقیقاتی تلاش كردند تا بر اساس كار‌های قبلی خود كه شواهدی از مجموعه وسیعی از ژنوم‌های انسانی پیدا كردند، ارتباط بین ژن OAS1 و بیماری آلزایمر را نشان دهند.
ژن OAS1 در میكروگلیا، نوعی سلول ایمنی كه حدود 10 درصد از كل سلول‌های موجود در مغز را تشكیل می‌دهد، بیان می‌شود. با بررسی ارتباط ژن با آلزایمر، آن‌ها داده‌های ژنتیكی 2547 نفر را كه نیمی از آن‌ها به بیماری آلزایمر مبتلا بودند، توالی یابی كردند. آن‌ها دریافتند افرادی كه دارای ژن OAS1 با تنوع خاصی به نام rs1131454 هستند، بیشتر به بیماری آلزایمر مبتلا هستند و احتمال ابتلای حاملان به آلزایمر را بین 11 تا 22 درصد افزایش می‌دهد. نوع جدید شناسایی شده رایج است، زیرا اعتقاد بر این است كه بیش از نیمی از اروپایی‌ها حامل آن بوده و تاثیر بیشتری در ابتلا به آلزایمر نسبت به چندین ژن خطر شناخته شده دارد.
یافته‌های آن‌ها OAS1، یك ژن ضد ویروسی را به لیستی از ده‌ها ژن اضافه می‌كند كه اكنون بر خطر ابتلا به آلزایمر در افراد تاثیر می‌گذارد.
محققان چهار نوع ژن OAS1 را مورد بررسی قرار دادند كه همگی بیان (فعالیت) آن را كاهش می‌دهند. آن‌ها دریافتند انواع افزایش دهنده خطر ابتلا به آلزایمر با انواع OAS1 مرتبط است (به ارث می‌رسد) كه اخیرا مشخص شده است خطر ابتلا و نیاز به مراقبت‌های ویژه بر اثر ابتلا به كووید-19 را تا 20 درصد افزایش می‌دهد.
به عنوان بخشی از همان تحقیقات، در سلول‌های ایمنی كه برای تقلید از اثرات كووید-19 درمان می‌شوند، محققان دریافتند این ژن میزان آزادسازی پروتئین‌های ضد التهابی توسط سلول‌های ایمنی بدن را كنترل می‌كند. آن‌ها دریافتند سلول‌های میكروگلیا كه در آن ژن ضعیف‌تر بیان می‌شود، پاسخ مبالغه آمیزی به آسیب بافتی نشان می‌دهد و آنچه را كه آن‌ها طوفان سیتوكین می‌نامند، ایجاد می‌كند كه منجر به یك حالت خودایمنی می‌شود كه طی آن بدن به خود حمله می‌كند.
فعالیت OAS1 با افزایش سن تغییر می‌كند، بنابراین تحقیقات بیشتر در مورد شبكه ژنتیكی می‌تواند به درك علت آسیب پذیری افراد مسن در برابر آلزایمر، كووید-19 و سایر بیماری‌های مرتبط كمك كند.
یكی دیگر از محققان این مطالعه گفت: یافته‌های ما نشان می‌دهد برخی از افراد صرف نظر از سن آن‌ها ممكن است مستعد ابتلا به بیماری آلزایمر و كووید-19 شدید باشند، زیرا برخی از سلول‌های ایمنی بدن ما درگیر مكانیسم مولكولی مشترك در هر دو بیماری هستند.
در پی شیوع بیماری همه گیر كووید-19، محققان موسسه تحقیقات دمانس انگلیس در UCL توجه خود را به بررسی پیامد‌های عصبی طولانی مدت ویروس معطوف كرده‌اند. با استفاده از نشانگر‌های زیستی موجود در خون و مایع اطراف سیستم عصبی مركزی، هدف آن‌ها ردیابی التهاب و آسیب عصبی است.
صالح گفت: اگر بتوانیم در صورت مثبت بودن تست كووید -19 یك روش ساده برای آزمایش این گونه‌های ژنتیكی ایجاد كنیم، ممكن است بتوان تشخیص داد كه چه كسانی در معرض خطر بیشتری برای نیاز به مراقبت‌های ویژه هستند، اما موارد بیشتری وجود دارد. به همین ترتیب ما امیدواریم كه تحقیقات ما بتواند به توسعه یك آزمایش خون كمك كند تا مشخص شود آیا فرد قبل از اینكه مشكلات حافظه را مشاهده كند در معرض خطر ابتلا به آلزایمر بوده است یا خیر.
او افزود: ما همچنان به تحقیق در مورد آنچه كه این شبكه ایمنی در پاسخ به عفونت‌هایی مانند كووید-19 فعال می‌شود، می‌پردازیم تا ببینیم آیا این عوارض منجر به اثرات دائمی یا آسیب پذیری می‌شود یا آیا پاسخ ایمنی مغز به كووید-19 را درك می‌كنیم، یا خیر.
