پیش بینی‌های "ابن سینا" درباره پیشگیری از بیماری‌های ویروسی

به گزارش ایسنا، در تاریخ ایران‌زمین شخصیت‌های فراوانی وجود دارند كه نامشان در جهان با علم گره خورده است." ابومحمود حامدبن خضر خجندی" ریاضی‌دان و ستاره‌شناس، " احمد بن فرخ" پزشك و نویسنده دانشنامهٔ پزشكی و كتاب فرمول‌های دارویی، "احمد بن عماد الدین" پزشك و شیمی‌دان، "ابوریحان بیرونی" ریاضیدان، ستاره‌شناس و تاریخ ‌نگار، "منصور ابن الیاس" پزشك و كالبدشناس و "ابواحمد منجم" موسیقیدان و ادیب تنها بخشی از لیست چندین صد نفره دانشمندان بنام ایرانی هستند.

ابوعلی سینا نیز از جمله آنها است كه میراث او برای جهان پزشكی، علم و فلسفه، بسیار ستایش شده است.

ابوعلی حسین بن عبدالله بن سینا، حدود هزار سال پیش در سال 359 شمسی در بخارا و در خانواده‌ای معروف و اهل علم به دنیا آمد. 58 سال عمر كرد و در سال 416 شمسی در همدان درگذشت. او مشهور به "بوعلی سینا"، "ابن سینا"، "شیخ الرئیس" و یا "‌پور سینا" بوده است.

در تقویم رسمی ایران، روز اول شهریور همزمان با زادروز او روز پزشك نامگذاری شده است؛ چرا كه این چهره، از مشهورترین و تاثیرگذارترین فیلسوفان و دانشمندان ایرانی جهان اسلام به شمار می‎رود.

امسال در حالی به استقبال روز پزشك می‌رویم كه نظام سلامت كشور خسته از موج‌های رنگارنگ كرونا است كه بخشی از آن ناشی از روند كند واكسیناسیون است و بخش دیگر مربوط به خودمان است كه خطرات بیماری كووید-19 برایمان عادی سازی شده و پروتكل‌های بهداشتی دیگر برایمان مهم تلقی نمی‌شود.

این در حالی است كه همه محققان حوزه اپیدمیولوژی معتقدند حتی افراد پس از دو دوز واكسن همچنان باید به اجرای پروتكل‌های بهداشتی پایبند باشند. ولی ما با نادیده گرفتن شرایط قرنطینه و سفرهای غیر ضروری و انتقال این ویروس از فردی به فرد دیگر موجب شدیم كه این ویروس همچنان یكه تاز باشد و هر 2 دقیقه قربانیان خود را انتخاب كند و با خود ببرد. به نظر می رسد با چنین رویكردی به جای كرونا، خط مقدم نظام سلامت را شكست داده‌ایم.

كتاب‌هایی كه میراث ماندگار تاریخ پزشكی ایران شد

ابن سینا حدود 450 كتاب در زمینه‌های گوناگون نوشت كه شمار زیادی از آنها در مورد پزشكی و فلسفه است.

ابوعلی سینا در نوجوانی به فراگیری طب علاقه‌مند شد، از این رو هرچه از طب قدیم در دسترس بود را خواند و در جوانی چنان خبره شد كه دانشمندان زمانش برای فراگیری پزشكی به او مراجعه می‌كردند.

روایت شده كه وقتی در پی بیماری نوح ابن منصور سامانی، پادشاه بخارا، پزشكان دربار از درمانش عاجز ماندند، به ابوعلی سینای جوان متوسل شدند و او امیر را به شكلی معجزه‌آسا درمان كرد. این موجب جلب توجه امیر به ابوعلی سینا شد.

مهارت ابن سینا در علم پزشكی و توانایی وی در معالجه حاكم آن زمان، موجب شد تا مورد محبت حاكم واقع شده و در دربار، موقعیت بسیار خوبی داشته باشد. ولی این قرابت گاه برایش مایه دشواری و خطر می‌شد و به همین خاطر و به دلیل شرایط سیاسی بد ماوراءالنهر مجبور به ترك دیار شد. او بخارا، ری و اصفهان را خانه خود می‌دانست، اما نهایتا در سفری به همدان، در سن 58 سالگی درگذشت.

كتاب "قانون در طب" یا به اختصار "قانون" یكی از كتاب‌های ابن سینا در زمینه پزشكی است كه در سه مرحله نوشته شده‌ است. مرحله نخست در گرگانج در حدود سال 403 ق، بخش دوم در ری در حدود 405 ق و بخش سوم در همدان و اصفهان بین سال‌های 405 و 414 قمری بوده است. این كتاب عظیم بیش از یك ‌میلیون كلمه دارد كه نزدیك به 700 سال در مراكز علمی اروپا تدریس می‌شد و پس از كتاب مقدس دومین كتابی كه در اروپا به چاپ رسید، كتاب قانون ابوعلی سینا بود.

به اعتقاد پژوهشگران كتاب قانون بوعلی سینا در حوزه آناتومی تقریبا چیز خلافی نیامده است و بیش از 90 درصد از مطالب كتاب قانون هنوز معتبر است.

كرونا و ابن سینا

روزنامه "القدس العربی" با انتشار گزارشی اعلام كرد محققان و فعالان عرب اخیرا در حال انتشار كلیپی از یك فیلم قدیم روسی درباره زندگینامه ابوعلی سینا پزشك ایرانی در فضای مجازی هستند كه وی در آن فیلم توصیه‌هایی درباره طاعون ارائه می كند كه تاحد زیادی به كووید-19 شباهت دارد. همین موضوع برخی را واداشته است تا بگویند ابن سینا 10 قرن گذشته كرونا را پیش بینی كرده بود.

ابن سینا در بخشی از یك فیلم روسی كه سال 1956 میلادی ساخته شده بود، به دستیارش می‌گوید: به این نتیجه رسیده‌ام كه همه بیماری‌های عفونی به وسیله مواد بسیار ریز و نامرئی ایجاد و منتشر می‌شوند. تعداد آنها بسیار زیاد است و باعث تب و مرگ سیاه می‌شوند. آن ذرات به هرچیزی از جمله دستانت، صورتت، مویت و لباست می‌چسبند.

راه‌های پیشگیرانه‌ای كه ابوعلی سینا در این فیلم برای طاعون ارائه می‌دهد بر پرهیز از تجمعات تاكید دارد؛ چرا كه معتقد است عامل این بیماری از طریق هوا منتقل می‌شود و تاكید می‌كند: بازارها و مساجد باید موقتا بسته شوند. همه در خانه نماز فرادی بخوانند. باید پول‌ها با سركه ضدعفونی شود و هر كسی مسئول مراقبت از خود است و باید بینی خود را با پنبه آغشته به سركه استریل كند و باید گیاه درمنه را در دهانش بجود.

اولین توصیه ابن سینا نترسیدن از بیماری است كه به عنوان اولین قدم مؤثر در افزایش قدرت دفاعی بدن است.