آیا مصرف داروهای تقویتی پس از تزریق واكسن كرونا، باعث فعال شدن ویروس می‌شوند؟

به گزارش ایسنا، در پاسخ به این سؤال آمده است كه: تأثیر مستقیم مصرف ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها در افرادی كه واكسن كووید-19 دریافت كرده‌اند، هنوز مطالعه نشده است. در مطالعات انجام شده در سایر واكسن‌ها، تأثیر منفی ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها بر روی عملكرد واكسن گزارش نشده است و حتی مطالعاتی در این زمینه وجود دارد كه نشان می‌دهد مصرف ریزمغذی‌ها (حتی در قالب اشكال دارویی)، تا حدودی به بهبود وضعیت ایمنی كمك می‌كند.

یكی از مداخلات مهم برای كنترل بیماری‌های عفونی، انجام واكسیناسیون است كه هدف اصلی آن تقویت پاسخ ایمنی است. مطالعات نشان داده است كه یكی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در پاسخ ایمنی، وضعیت تغذیه و وجود مقادیر كافی ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها در بدن است.

درباره بیماری كووید-19 نیز مطالعات نشان داده‌اند كه كمبود ویتامین D می‌تواند باعث افزایش ریسك ابتلا به بیماری و در مبتلایان، باعث افزایش ریسك بستری در بیمارستان و مرگ‌ومیر شود.

در برخی مطالعات نشان داده شده كه تجویز ویتامین D در افراد مبتلا به بیماری كووید-19 می‌تواند باعث كاهش خطر بستری در بخش‌های مراقبت‌های ویژه همچنین كاهش مرگ‌ومیر شود.

هرچند هنوز شواهد كافی مبنی بر اینكه لازم است ویتامین D به‌عنوان بخشی از رژیم‌درمانی استاندارد در تمام بیماران مبتلا به كووید-19 مصرف شود وجود ندارد، اما از سوی دیگر با توجه به جدید بودن بیماری كووید-19 ناكافی بودن اطلاعات در مورد آن، نگرانی‌هایی مبنی بر اینكه آیا ممكن است استفاده از آمپول با داروی تقویتی پس از تزریق واكسن مشكلاتی ایجاد كرده و منجر به افزایش خطر ابتلای فرد به كووید-19 شود مطرح شده است.

ارزیابی مطالعات و شواهد: در مطالعات انجام گرفته بر روی واكسن‌ها (غیر از واكسن‌های كووید-19) تأثیر منفی برای مصرف ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها بر روی عملكرد واكسن گزارش نشده است و برعكس در برخی مطالعات وجود ارتباط بین مصرف ریزمغذی‌ها با بهبود وضعیت سیستم ایمنی فرد و پاسخ به واكسیناسیون پیشنهاد شده است.

به‌عنوان مثال بین كمبود ویتامین D با اختلال در پاسخ ایمنی به واكسن آنفولانزا ارتباط مشاهده شده است و در یك كار آزمایی تصادفی كنترل شده در كشور انگلستان در افراد 65 تا 85 ساله نشان داده شد كه مصرف پنج وعده یا بیشتر میوه و سبزیجات در روز در مقایسه با دو وعده یا كمتر، با پاسخ بهتر به واكسن پنوموكوك همراه است.

در مطالعه دیگری در كشور امریكا در افراد بالای 65 سال مشاهده شد كه كاركرد گلبول‌های سفید نوع T در گروهی كه به‌صورت روزانه ویتامین E مصرف می‌كردند (60 یا 200 میلی‌گرم ویتامین E در روز) در مقایسه با گروه دارونما بهتر بوده است.

مطالعه‌ای در انگلستان در مورد مصرف مكمل سلنیم نشان داد كه مصرف روزانه سلنیم ( 50 یا 100 میكروگرم در روز) در بزرگسالان باعث بهبود پاسخ ایمنی آنها به واكسن فلج اطفال شده و همچنین ایجاد سویه‌های ویروسی جهش‌یافته را كاهش می‌دهد.

هنوز مطالعه‌ای در این زمینه در مورد واكسن كووید-19 منتشر نشده است، بااین‌حال با توجه به اثر وضعیت تغذیه در بهبود پاسخ به سایر واكسن‌ها، پیشنهاد شده است كه مكمل‌های تغذیه‌ای (به‌عنوان‌مثال حاوی ویتامین D، C، A، E، B12، B9، B6 و مواد معدنی مانند روی، مس، سلنیم و آهن) برای سالمندان در چند هفته قبل و بعد از دریافت واكسن كووید- 19تجویز شود.

نتیجه‌گیری: با توجه به شواهد موجود به نظر نمی‌رسد كه مصرف ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها با دوزهای توصیه شده قبل و یا بعد از تزریق واكسن كووید-19 اثرات سوء بر ایمنی‌زایی ناشی از واكسیناسیون داشته باشد و یا باعث افزایش ریسك ابتلا به كووید-19 شود.

هرچند تصمیم‌گیری قطعی در این زمینه نیازمند اطلاعات بیشتر در مورد رفتارهای ایمنی‌زایی این بیماری است و مطالعات بیشتر در این زمینه لازم است.

با اینكه نشان داده شده است كه مصرف ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها می‌تواند باعث بهبود وضعیت مبتلایان به كووید-19 و همچنین بهبود پاسخ به واكسن شود، اما با توجه به شواهد فعلی، مصرف ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها به‌عنوان یك درمان روتین در مبتلایان به كووید-19 و یا قبل و بعد از واكسیناسیون لازم نیست و توصیه نمی‌شود.

نكته بسیار مهم اینكه باید توجه داشت كه زیاده‌روی در مصرف ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها و مصرف آنها با دوز بالا خطرساز بوده و می‌تواند باعث آسیب‌های جدی شود.