مشاهده برخی عوارض جانبی پس از تزریق واكسن كروناویروس امری طبیعی و عادی است هرچند، درصد اندكی از افراد ممكن است دچار واكنشهای آلرژیك خفیف یا شدید شوند كه قطعا نیاز به مراقبت دارند.
به گزارش ایسنا، در حالیكه از افراد خواسته می‌شود تا از علائم شایع یا غیرمعمول واكسیناسیون آگاه باشند، بروز حساسیت به واكسن هرچند در موارد نادر می تواند به سرعت به عارضه جدی تبدیل شده و منجر به واكنشهای شدید در فرد شود. بنابراین ضروریست كه از قبل از چگونگی تشخیص علائم و زمان نیاز به دریافت كمك از فرد متخصص، آگاه باشیم.
در صورت بروز واكنش آلرژیك پس از تزریق اولین دُز واكسن چه اتفاقی می افتد؟
روزنامه "تایمزآو ایندیا" در گزارشی به ارائه چند پاسخ كارشناسی به برخی از پرسش‌ها در مورد احتمال بروز واكنش آلرژیك به واكسن كرونا پرداخته كه به شرح زیر است:
واكنش آلرژیك چه مشخصه‌هایی دارد و بروز آن تا چه حد شایع است؟
واكنش آلرژیك به واكسن كووید-19 یا هر واكسن دیگری زمانی اتفاق می افتد كه بدن نسبت به یكی از تركیبهای موجود در واكسن حساس است و در نتیجه واكنش ناخوشایندی ایجاد شده و منجر به آنافیلاكسی می شود.
در حالیكه تعیین این موضوع كه چه افرادی ممكن است پس از واكسیناسیون دچار این عارضه شوند، آسان نیست، افرادی كه سابقه آلرژی قبلی دارند در معرض خطر بیشتری هستند.
از آنجایی كه بروز واكنش های آلرژیك در لحظه نیاز به مراقبت فوری دارد، بسیار مهم است كه افراد (با سابقه حساسیت) پس از تزریق واكسن، حداقل تا نیم ساعت از نظر عوارض احتمالی و آلرژیك، تحت نظر باشند.
آیا واكنش آلرژیك با عارضه جانبی جدی فرق دارد؟
در حالیكه هر دو از عوارض جانبی و مهم پس از واكسیناسیون تلقی می‌شوند و نیاز به دریافت كمك پزشكی را ملزم می‌سازند اما واكنش های آلرژیك كمی متفاوت از عوارض جانبی شدید هستند.
هنگامیكه واكسن تزریق می شود، عارضه جانبی شدید، یك واكنش جدی و اغلب تهدید كننده جان بیمار است و آنچه عارضه جانبی جدی را از حساسیت متمایز می كند، خود واكنش است به طوری كه حساسیت، یك واكنشِ فوری از طرف سیستم ایمنی بدن است كه در لحظه و با فاصله زمانی كم پس از تزریق بروز می كند اما عارضه جانبی ممكن است در مدت زمان بیشتری ظاهر شود.
برای مثال، لخته شدن خون به عنوان عارضه "جدی" تلقی می شود و ممكن است در بازه زمانی 7 تا 20 روز پس از واكسیناسیون بروز كند. به علاوه این دست از واكنشهای آلرژیك و لحظه‌ای، معمولا خیلی شدید نیستند و با چند میانجیِ به‌موقع دارویی درمان می‌شوند.
در صورت بروز حساسیت، فرد واكسینه شده باید چه اقدامی انجام دهد؟
از آنجا كه زمان و وقوع واكنش های آلرژیك به واكسیناسیون را نمی توان پیش بینی كرد، مهم است كه همه افراد از علائم احتمالی آن مطلع باشند. با این حال، اگر دقایقی پس از واكسیناسیون واكنش ناخوشایند شدیدی ظاهر شد، لازم است فورا ارائه دهندگان خدمات درمانی را مطلع كنید.
واكنش آلرژیك فوری می تواند تا 4 ساعت بعد از واكسیناسیون ایجاد شود. بنابراین، فرد باید هوشیار باشد. در موارد خفیف درمانگر با ارائه داروی ضدحساسیت مشكل را برطرف می كند اما در موارد شدید نیاز به مراقبت‌های بیمارستانی وجود دارد. به این ترتیب مطلع ساختن هرچه سریعتر درمانگر برای جلوگیری از پیشرفت علائم حساسیت ضروریست.
علائم آلرژیكی كه باید نسبت به آنها هوشیار بود، كدام است؟
- واكنش های پوستی
- افت فشار خون
- تعریق
- احساس ضعف، نبض سریع، سرگیجه و غش كردن
- حالت تهوع و استفراغ
- گیجی و سردرد
- خس خس سینه، گرفتگی بینی، مشكل تنفس، سرفه
- ایست ناگهانی قلب (بسیار نادر)
عوامل خطرزا در بروز واكنش آلرژیك كدامند؟
برخی از افراد ممكن است بیشتر در معرض ابتلا به عوارض جانبی و واكنشهای آلرژیك جدی ناشی از واكسن ها باشند، از جمله:
- افرادی كه پیش از این واكنش آنافیلاكسی داشته اند
- سابقه آسم و آلرژی
- حساسیت به یكی از تركیبهای موجود در واكسن ها
آیا به رغم بروز واكنش آلرژیك می توان دز دوم را تزریق كرد؟
ایجاد حساسیت ممكن است بسیاری را نسبت به تزریق دز دوم دچار تردید كرده یا بترساند به خصوص اگر بعد از اولین تزریق واكسن، واكنش آلرژیك شدید باشد. با این حال نیاز یا اجتناب از تزریق دز دوم ممكن است به برخی عوامل بستگی داشته باشد.
اگر با یك واكنش غیرجدی مواجه شدید، ممكن است به شما توصیه شود كه با اقدامات احتیاطی بیشتر، مانند واكسیناسیون تحت نظارت متخصص یا مصرف داروهای خاص، اقدام به تزریق كنید. اما با بروز واكنش های جدی، بسته به سابقه و حساسیت فرد ممكن است گاهی از تزریق دز دوم خودداری شود.
در صورتی كه فردِ دارای آلرژی مجبور شود واكسن برنامه ریزی شده را دریافت كند، ممكن است داروهای ضد حساسیت برای وی تجویز شود. با این اوصاف یك فرد با سابقه قبلی نباید قبل از تزریق واكسن، مصرف داروها را متوقف كند بلكه ضرورت دارد پزشك خود را در جریان همه اتفاقات قرار دهد.
