دبیر كمیته علمی كشوری مقابله با كرونا با بیان اینكه بیش از 81 درصد سویه در گردش كرونا در كشورمان زیر سویه BA2 از خانواده اُمیكرون است، گفت: البته هنوز در برخی كشورهای اطراف ما مانند تركیه تقریبا سه درصد سویه در گردششان دلتا است،
بنابراین این نگرانی وجود دارد كه باتوجه به رفتوآمدها و مراودات میان كشور ما و كشورهای اطراف از جمله تركیه، ممكن است دوباره دلتا بیاید و منجر به ایجاد زیرسویههایی مانند XD و XF شود، اما واقعیت این است كه هنوز چنین موردی را تجربه نكردیم.
دكتر حمیدرضا جماعتی درباره وضعیت كرونا در كشور، گفت: آنچه كه در حال حاضر در كشورمان اتفاق افتاده، این است كه مانند تمامی كشورها ما هم از نظر میزان بستری و هم از نظر میزان مرگ و میر ناشی از كرونا یك شیب نزولی را داریم كه تقریبا به صورت خطی درآمده است. به طوری كه منحنی كه به صورت صعودی بالا رفته بود، اكنون پایین آمده و به صورت خطی درآمده است. بنابراین در حال حاضر در تمام كشورهای دنیا، میزان بستری و مرگومیر تقریبا سیر نزولی داشته و حتی در كشورهایی مانند چین و هنگ كنگ كه میزان موارد بالا رفته بود نیز شاهد سیر نزولی هستیم. كشور ما هم از سایر كشورها مستثنی نیست.
BA2 سویه غالب كرونا در ایران
وی درباره سویه غالب كرونا در كشور نیز گفت: در مطالعه اخیری كه در كشور ما انجام شد، سویه غالبی كه در كشور وجود دارد، بیش از 81 درصد زیر سویه BA2 از خانواده اُمیكرون است. بنابراین آن سویهای كه انتظار داشتیم كه ممكن است منجر به ایجاد پیك جدیدی شود، فعلا چنین نشد و موج جدیدی را از BA2 در كشورمان شاهد نبودیم.
نگرانی از ورود مجدد دلتا به كشور
به نظر نمیرسد تا پاییز با موج جدید و جدی مواجه شویم
جماعتی درباره پیشبینیها از روند كووید 19 در كشورمان طی هفتههای آتی، گفت: باتوجه به شرایطی كه در حال حاضر دیده میشود، اگر با مشكل جدید و زیر سویه جدیدی در كشورهای دیگر برخورد نكنیم، به نظر میرسد كه در ماههای آینده حداقل تا فصول سرد، خیلی با پیك مهم و موج جدیدی برخورد نكنیم. اگرچه یك جای نگرانی وجود دارد؛ آن هم اینكه گفته شده كه تقریبا هنوز در برخی كشورهای اطراف ما مانند تركیه سه درصد سویه در گردششان دلتا است، شاید این جای نگرانی را بگذارد كه باتوجه به رفتوآمدها و مراوداتی كه بین كشور ما و كشورهای اطراف از جمله تركیه است، ممكن است كه دوباره دلتا بیاید و منجر به ایجاد زیرسویههایی مانند XD و XF شود، اما واقعیت این است كه هنوز چنین چیزی را تجربه نكردیم و از آنجایی كه در كشورهای دیگر هم با پیك جدیدی مواجه نشدند، به نظر نمیرسد كه حداقل در فصل تابستان با مشكل جدی مواجه شویم. بر این اساس مانند پیشبینی كه در سایر كشورهای دنیا مطرح شده، اگر قرار باشد با پیكی مواجه شویم، ممكن است در فصول سرد، یعنی در پاییز و زمستان باشد و با موجی از ویروس كرونا با زیرسویههای دیگر مواجه شویم، اما به نظر نمیرسد كه حداقل تا چند ماه آینده با موج جدید و جدی مواجه باشیم.
امكانات ایران در شناسایی زیرسویههای تركیبی كرونا
وی درباره وضعیت شناسایی زیرسویههای XD و XF در كشور، گفت: شناسایی این زیر سویهها بر اساس ژن سكوئنسینگ است كه خوشبختانه در كشور ما دستگاههایی كه بتوانیم با استفاده از آنها، ویروسها را از نظر ژنتیكی بررسی كنیم، وجود دارد كه به صورت فعال در حال ارزیابی هستند. بر این اساس اگر زیرسویههای تركیبی مانند XE، XD، XF یا زیر سویههای دیگری كه ممكن است به صورت تركیبی وجود بیایند، اگر ببینیم كه با مشكل و پیك جدیدی مواجهیم، به سرعت میتوانیم ارزیابی كرده و مشخص كنیم كه چه زیرسویهای است. بنابراین جای نگرانی در این باره وجود ندارد. زیرا اگر با تهدید جدیدی مواجه شویم، با دستگاههایی كه داریم و با ارزیابی ژنی میتوانیم این بررسیها را به سرعت در كشورمان انجام دهیم.
جماعتی درباره احتمال افزایش موارد بیماری در كشور باتوجه به سفرهای نوروزی و دید و بازدیدها، اظهار كرد: اگر تعطیلات، رفت و آمدها و مسافرتها میخواست مشكل جدی را در میزان بستری و مرگومیر ایجاد كند، شاید تاكنون میتوانست خودش را به صورت چشمگیری نشان دهد. اگرچه طی یكی دو هفته قبل مختصری افزایش میزان مراجعین سرپایی و به دنبال آن مقداری افزایش بستری را داشتیم، اما باتوجه به اینكه روند افزایشی ادامه پیدا نكرد و سیر صعودی ایجاد نشد، به نظر نمیرسد كه با موج جدید مواجه باشیم.
تاثیر بازگشایی مدارس بر وضعیت كرونا در كشور
وی درباره تاثیر بازگشایی مدارس بر روند بیماری در كشور نیز گفت: باید شرایط مختلف را در نظر بگیریم؛ شرایطی مانند واكسیناسیون كه انجام شد، به ویژه در كودكان و دستورالعملی كه به تمامی كاركنان مدارس داده شد تا واكسیناسیونشان را كامل كنند، رعایت پروتكلهای بهداشتی و اینكه تعداد زیادی از افراد در كشور ما به ویروس كرونا مبتلا شدند و ایمنی ذاتی كه در بدن افراد ایجاد شد، باعث شد كه حداقل در هفتههای بعد از بازگشایی مدارس، خیلی آثار چشمگیری در جامعه نبینیم. انشاءالله كه مشكل جدی در رابطه با بازگشایی مدارس در جامعه دیده نشود.
كرونا در شانگهای
جماعتی در پاسخ به سوال ایسنا درباره شرایط كرونا در شانگهای و قرنطینههایی كه در این شهر انجام شده و اطلاعات جدید از آنچه در شانگهای شایع شده است، گفت: آنچه كه وجود دارد، این است كه در برخی كشورها مانند چین، هنگ كنگ و برخی كشورهای دیگر مانند كانادا و استرالیا و... پیكی با زیرسویههای اُمیكرون دیده شد، اما خوشبختانه در همان كشورها هم باتوجه به اقداماتی كه انجام دادند، به خصوص كره جنوبی، هنگ كنگ، چین و ... میزان بستری و مرگومیرشان سیر نزولی داشته و نویدبخش است كه اقدامات كنترلی كه در آن كشورها انجام شده، توانسته تا حدود زیادی به كاهش موارد كمك كند.
لزوم رعایت پروتكلهای بهداشتی؛ ماسك بزنید، واكسیناسیونتان را تكمیل كنید
وی ادامه داد: در كشور ما هم علیرغم اینكه میزان افراد مبتلا و بستری كاهش پیدا كرده كه جای خوشحالی دارد، اما یك نگرانی هم كه وجود دارد و ممكن است از نظر اپیدمیولوژی مورد نظر قرار بگیرد، این است كه RE ما هنوز به یك و زیر یك نرسیده است كه به این معناست كه احتمال اینكه ویروس در گردش باشد و با هر اقدامی اعم از تركیب ویروسها یا اقداماتی كه میتواند منجر به چرخش بیشتر ویروس شود، ممكن است در كشور ما ایجاد خطر كند. بنابراین توصیه ما این است كه برای جلوگیری از مساله باتوجه به اینكه RE ما به یك و زیر یك نرسیده است، مردم همانطور كه سازمانهای علمی دنیا و سازمان بهداشت جهانی هم مطرح كرده، باید پروتكلهای بهداشتی را با جدیت تمام پیش برند. توصیه و پیشنهاد ما این است كه واكسیناسیون و تزریق دز سوم را جدی بگیرند و كسانیكه واكسیناسیونشان را كامل نكردند، حتما آن را كامل كنند. زیرا هم رعایت پروتكلهای بهداشتی و هم واكسیناسیون دز سوم، عواملی هستند كه به طور موثر میتوانند در كاهش میزان بستری و مرگومیر افرادی كه در معرض اُمیكرون هستند، موثر باشند و به طور چشمگیری میتواند بیماری را كاهش دهد.
سهلانگاری در رعایت پروتكلهای بهداشتی
سالمندان و مبتلایان به نقص سیستم ایمنی دز چهارم واكسن كرونا را تزریق كنند
جماعتی افزود: در عین حال در افرادی كه سن بالا یا نقص سیستم ایمنی دارند، برای تزریق دز چهارم واكسن كرونا اقدام كنند كه میتواند در كاهش بستری و مرگومیر این افراد موثر باشد. در حال حاضر در بیمارستانها، كسانی كه بیشتر بستری شده و دچار مرگومیر میشوند، كسانی هستند كه سن بالا یا نقص سیستم ایمنی دارند مانند بیماران پیوندی یا بیماران مبتلا به سرطان یا افرادی كه بیماریهای جدی زمینهای دارند. به همین دلیل توصیه ما این است كه مردم در زمینه رعایت پروتكلهای بهداشتی در كل جامعه به ویژه در زمینه استفاده از ماسك، جدیت داشته باشند.
وی تاكید كرد: در حال حاضر كاهش میزان بستری و مرگومیر، باعث شده عدهای در رعایت پروتكلهای بهداشتی سهلانگاری كنند كه باتوجه به اینكه RE ما در ویروس اُمیكرون به یك و زیر یك نرسیده، میتواند خطرناك باشد و منجر به نگرانیهایی در اختلال در كنترل پاندمی در كشور شود. بنابراین رعایت پروتكلها و تزریق واكسن به ویژه تزریق دز سوم در افرادی كه هنوز دز سوم را تزریق نكردند و تزریق دز چهارم در افرادی كه به هر علتی نقص سیستم ایمنی و سن بالا دارند، بسیار مهم است و میتواند اثر مهمی در كاهش میزان افراد مبتلا، بستری و مرگومیر در جامعه شود.
جماعتی ادامه داد: باید توجه كرد كه در اپیدمیولوژی یك فاكتوری به نام R0 داریم كه به این معناست كه یك فرد مبتلا به ویروس، چند نفر را میتواند مبتلا كند. R0 ویروس اُمیكرون باتوجه به سرایتپذیری بالایی كه دارد، تقریبا 10 است؛ یعنی در شرایط عدم رعایت پروتكلها و عدم تزریق واكسن، هر یك نفر مبتلا میتواند 10 نفر را مبتلا كند. حال RE به معنای این است كه اقدامات موثری مانند استفاده از ماسك، تزریق واكسن و ... را انجام میدهیم تا از انتقال ویروس از فرد مبتلا به افراد دیگر جلوگیری كنیم، اگر این عدد به یك و زیر یك برسد، نشان میدهد كه در آن جامعه، ویروس از افراد مبتلا به افراد سالم منتقل نمیشود و زمانی میتوانیم بگوییم بیماری كنترل شده كه RE به یك و زیر یك برسد. این عدد هنوز در كشور ما به یك یا زیر یك نرسیده و از این جهت نشاندهنده این است كه هنوز در جامعه ما افراد مبتلا میتوانند ویروس را به افراد دیگر انتقال دهند و به همین دلیل اقدامات پیشگیرانه و رعایت پروتكلهای بهداشتی و استفاده از ماسك كه بسیار موثر است و سایر اقدامات مانند فاصلهگذاری، شستن دستها و ... حائز اهمیت است. در شرایط فعلی كشور ما استفاده از ماسك و واكسیناسیون میتواند بسیار موثر و پیشگیرانه باشد و كمك كند كه RE درباره ویروس كرونا و زیرسویههای مختلف آن به یك و زیر یك برسد.