یك اپیدمیولوژیست با بیان اینكه اگر رشد افزایشی آمارهای كرونا در روزهای آتی نیز ادامه یابد، می‌توان گفت كه روند افزایشی بیماری شروع شده است، در عین حال درباره وضعیت بازگشایی مدارس با حذف ضرورت رعایت فاصله‌گذاری فیزیكی، گفت:
باید در این دو سال تمهیداتی در مدارس از سوی آموزش و پرورش اندیشیده می‌شد؛ پایه كاهش تماس، رعایت بهداشت فردی و گذاشتن فاصله‌گذاری فیزیكی است.
دكتر مسعود یونسیان با اشاره به وضعیت كرونا در كشور و افزایشی كه در تعداد مبتلایان رخ داده است، گفت: باید توجه كرد كه افزایشی كه بعد از تعطیلات نوروزی در آمار مشاهده می‌كنیم، قابل استناد نیست. زیرا نمی‌توانیم آمار روزهای تعطیل را با روزهای غیرتعطیل مقایسه كنیم.
افزایش آمار مبتلایان كرونا واقعی است؟
وی با بیان اینكه در شرایط فعلی هم حساسیت مردم باید بر سر جای خودش باشد، افزود: زیرا چه افزایش در آمارها باشد چه نباشد، باید حساسیت‌هایمان را نسبت به بیماری بالا نگه داریم، اما افزایشی كه اخیرا در تعداد موارد ابتلا و در برخی روزها، در آمار مرگ و میر شاهد بودیم، نمی‌تواند واقعی باشد. زیرا وقتی در تعطیلات به سر می‌بریم، مراكز خصوصی تعطیل بوده و ممكن است مراكز دولتی نیمه‌تعطیل باشند و همچنین مردم هم ممكن است مراجعه نكنند. در نتیجه هم مراجعات ممكن است كمتر باشد، هم ممكن است درخواست آزمایش PCR و انجام آن كمتر باشد. بر این اساس همه این موارد در تعطیلات می‌تواند منجر به كم گزارشی موارد شود.
یونسیان ادامه داد: اگر قرار بود تغییر واقعی در آمارها رخ دهد، ما انتظار داشتیم كه ابتدا تعداد موارد مراجعه و مبتلا افزایش یابد. درصدی از این مبتلایان شناسایی شده، در بیمارستان‌ها بستری شوند و بعد از دو تا چهار هفته متاسفانه تعدادی از این افراد فوت می‌كنند و بر این اساس تعداد مرگ‌ها دو الی چهار هفته بعد از افزایش تعداد موارد، افزایش یابد. نمی‌شود كه تعداد مرگ روزانه در حال كاهش بوده و به 38 مورد رسیده، اما به یكباره افزایش یافته و به بیش از 50 مورد رسیده و همان زمان هم تعداد موارد مراجعه ما دو برابر شده باشد. بر این اساس خیلی آمارهایی كه در تعطیلات ارائه می‌شد، با آمارهایی كه در روزهای بعد از تعطیلات ارائه می‌شود، قابل مقایسه نمی‌بینم.
عدم نظارت بر جابجایی واكسن‌نزده‌ها در نوروز
وی با بیان اینكه آمارهای بعد از تعطیلات از 16 فروردین به بعد قابل استناد است، گفت: بنابراین كماكان منتظر هستیم كه ببینیم تا هفته آینده چه اتفاقی در آمارها رخ می‌دهد. البته علت اینكه تاكید دارم كه باید احتیاط‌های لازم را همچنان جدی بگیریم، این است كه یكسری شواهدی داریم كه انتظار افزایش آمارها و بیماری را داریم، اما افزایشی كه طی یكی دو روز گذشته شاهد بویدم، احتمالا واقعی نیست، البته احتمال افزایش بیماری وجود دارد. زیرا هم سفرهای نورزی زیاد بوده و هم علی‌رغم اینكه اعلام شده بود افرادی كه واكسن تزریق نكردند یا تست PCR منفی نداشته باشند، امكان تردد نخواهند داشت، متاسفانه چنین نظارتی انجام نشد. بنابراین فرض‌مان بر این است كه افراد اعم از اینكه واكسن تزریق كردند یا نكردند، اعم از اینكه تست‌شان مثبت بوده یا نه، در تعطیلات جابجایی انجام دادند و میزان رعایت پروتكل‌ها هم كه پایین بوده و بر همین اساس انتظار افزایش آمارها و بیماری را در كشور داریم، اما آنچه كه تاكنون شاهد بودیم، نمی‌توان مستند دال بر این افزایش تلقی كرد.
احتمال افزایش كرونا در روزهای آتی
یونسیان گفت: باتوجه به اینكه یكسری از مردم در هفته اول تعطیلات سفر رفتند و ممكن است آلوده شده باشند و باتوجه به آغاز جابجایی‌ها از 28 اسفند ماه 1400، انتظار داریم كه اگر بنا به افزایشی باشد، از روزهای پایانی همین هفته شاهد آن باشیم و اگر رشد افزایشی آمارها در روزهای آتی هم ادامه یابد، می‌توان گفت كه افزایش شروع شده است.
ظهور پیك هفتم كرونا در كشور؛ آری یا خیر؟
وی درباره تبدیل این افزایش آمارها به پیك هفتم بیماری در كشور، گفت: باتوجه به اینكه جدیدا اكثر افراد حساس ما به اُمیكرون مبتلا شدند و یك مصونیت موقتی در آنها ایجاد شد و از طرفی زیرگونه‌ای هم كه اكنون جاری است كه شامل BA1 و BA2 است كه خیلی هم تفاوتی باهم ندارند، من انتظار بروز یك موج بلند را ندارم، اما انتظار یك خیز افزایشی مختصر محتمل است. با این حال می‌توان نام این خیز را یك دندانه در انتهای موج ششم گذاشت، نه موج هفتم. زیرا معمولا موج جدید یا باید با یك واریانت جدید آمده باشد كه هنوز شواهد واریانت جدید را نداریم یا باید از نظر زمانی آنقدر از موج قبلی گذشته باشد كه ایمنی حاصل از ابتلای مردم فروكش كرده باشد. از آنجایی كه هنوز این دو شرط رخ نداده، انتظار موج هفتم را ندارم.
بازگشایی شتاب‌زده مدارس و دانشگاه‌ها
یونسیان در ادامه درباره بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها بلافاصله بعد از تعطیلات نوروزی، گفت: در این زمینه به شدت نگرانم. باید برای بازگشایی‌ها تا دو هفته بعد از تعطیلات صبر می‌كردند تا ببینیم آیا در جامعه افزایش انتقالی رخ می‌دهد یا خیر و اگر شواهدی از افزایش انتقال شاهد می‌بودیم، نباید بازگشایی را انجام می‌دادیم.
وی تاكید كرد: با انجام بازگشایی‌ها نمی‌دانیم كه اگر افزایشی در هفته‌های آتی دیدیم، ناشی از مسافرت‌های نورزوی است یا ناشی از بازگشایی مدارس. همواره اعلام شده كه بین هر مداخله با مداخله بعدی باید دو تا چهار هفته فاصله باشد. ما یك مداخله كه همان جابجایی جمعیتی در ایام نوروز بود، داشتیم. منطق حكم می‌كرد كه بعد از این جابجایی‌ها دو هفته فاصله می‌گذاشتیم و سپس اقدام بعدی را كه همان بازگشایی باشد، انجام می‌دادیم. در این مدت هم آشكار می‌شد كه آیا مسافرت‌های نوروزی منجر به افزایش ابتلا شده یا خیر كه اگر منجر به افزایش شده بود، مدارس و دانشگاه‌ها را باز نمی‌كردیم و اگر هم منجر به افزایش نمی‌شد و بعد مدارس را باز می‌كردیم و اگر دو هفته بعد از بازگشایی افزایش آمارها را می‌دیدیم، متوجه می‌شدیم كه این افزایش ناشی از بازگشایی بوده است. در حال حاضر در صورت مشاهده افزایش آمارها و بیماری در كشور، نمی‌توان به طور قطعی گفت كه آیا بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها باعث این افزایش شده یا تعطیلات نوروزی. من موافق بازگشایی‌ها با این شدت، سرعت و شتاب‌زدگی نبودم و امیدوارم اتفاق بدی در این زمینه رخ ندهد.
وی همچنین اظهار كرد: در این شرایط دست مردم هم مقداری بسته است. زمانیكه مدارس و دانشگاه را باز می‌كنیم و بعد هم اعلام می‌كنیم كه امكان فاصله‌گذاری فیزیكی هم نداریم و مطمئنم كه نمی‌توانیم نظارت و كنترلی هم بر تماس بچه‌ها باهم داشته باشیم، اوضاع مناسبی نیست.
یونسیان با اشاره به دستورالعملی كه از سوی سازمان جهانی بهداشت، یونسكو و یونیسف برای بازگشایی مدارس تدوین شده است، گفت: طبق این دستورالعمل باید ارتباط مستقیمی بین اولیا و مسئولان مدارس باشد تا اولیا بدانند كه در مدارس چه تمهیداتی اتخاذ شده و با خیال راحت فرزندشان را به مدرسه بفرستند. همچنین مدارس باید دانش‌آموزان، كاركنان، معلمان و ... را تشویق كنند كه اگر احساس ناراحتی و بیماری كرد، در خانه بماند. نه اینكه از او تست و آزمایش بخواهند. در این شرایط توصیه شده كه تشویق كنید كه اگر فردی احساس ناراحتی كرد در خانه بماند. بنابراین در این زمینه نه‌تنها نباید سخت‌گیری شود، بلكه افراد تشویق شوند كه اگر احساس ناخوشی كردند، در خانه بمانند. در عین حال یكی از دلایلی كه می‌گوییم آموزش مجازی باید توام با آموزش حضوری كار كند، این است كه اگر دانش‌آموز یا معلمی مجبور شد در خانه بماند بتواند از آموزش مجازی استفاده كند.
رعایت فاصله‌گذاری فیزیكی در مدارس كلیدی است
وی تاكید كرد: همچنین در دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت توصیه شده كه حتما فاصله‌گذاری فیزیكی رعایت شود و بر لزوم استفاده از فضاهای كمكی، فضاهای باز، تهویه مناسب و... تاكید شده است. باید توجه كرد كه رعایت فاصله‌گذاری فیزیكی برای پیشگیری از انتقال كووید 19 بسیار كلیدی است و باید در این دو سال تمهیداتی در مدارس كشور اندیشیده می‌شد. نمی‌توان گفت كه نمی‌توانیم فاصله‌گذاری فیزیكی را انجام دهیم، اما شما نكات بهداشتی را رعایت كنید. پایه كاهش تماس، رعایت بهداشت فردی و گذاشتن فاصله‌گذاری فیزیكی است.
یونسیان گفت: همچنین از سوی سازمان جهانی بهداشت توصیه شده كه امكانات شست‌وشوی دست با آب و صابون به اندازه كافی در نظر گرفته شده باشد كه قرار نباشد دانش‌آموزان برای شستن دست‌ها با هم تماس داشته باشند و یكدیگر را آلوده كنند. در ورودی كلاس‌ها، در محل حیاط مدرسه و... همه این‌ها تمهیداتی بودند كه انتظار داشتیم آموزش و پرورش طی دو سال گذشته آماده و اعلام كند كه چه اقداماتی انجام داده است. در عین حال باید برنامه‌های آموزشی برای دانش آموزان و اولیا و آموزش‌هایی مقداری تكنیكال‌تر برای معلمان و كادر مدرسه باید گذاشته شود.
وی تاكید كرد: متاسفانه هنوز هم مشكل‌مان فقدان تعامل است و نمی‌توانیم باهم گفتمان داشته باشیم. با این شرایط همین مسیری كه تاكنون آمدیم را ادامه می‌دهیم. بنابراین در شرایط فعلی این نگرانی وجود دارد كه بازگشایی‌ها هم افزایشی را در بیماری ایجاد كند و روی بحث سفرها سوار شود.
