افرادی با توجه به شرایطی كه از گذشته در زندگی تجربه كرده و گره‌های روانی كه بعضا ازدوران كودكی دارند؛ عبارات آزار دهنده‌ای را هنگام ارتباط با دیگران بیان می‌كنند.
پژوهشها نشان داده است كسانی كه دچار اختلالات روانی هستند برای درمان اقدام نمی‌كنند و در عین حال كسانی كه در معرض برخورد با این افراد هستند نیاز بیشتری به درمان دارند.
دكتر گوهریسنا انزانی، با بیان اینكه افرادی كه این خصوصیات را دارند الزاما در تمامی روابط خود اینگونه نیستند و به دیگران آزار نمی‌رسانند اظهار كرد: معمولا اینگونه افراد شناخت دقیقی از خود ندارند و از این رو روابط آسیب زایی را با دیگران بر قرار می‌كنند. به نظر می‌رسد در اینگونه افراد تجربه روابط ناامن با مادر در كودكی بیشتر بوده است و به شكل ناخودآگاه درگیر اختلالات عاطفی، جسمانی، هیجانی و ارتباطی شده‌اند، حس همدلی در ارتباطات متقابل ندارند، خشم خود را نمی‌توانند مدیریت كنند و به دیگران احساس طرد شدگی، دوست داشتنی نبودن و تنهایی را منتقل می‌كننند.
این روانشناس با اشاره به سه ستون اصلی رابطه یعنی عشق، آزادی و وفاداری كه در كنار هم منجر به رشد و خودشكوفایی می‌شود، ادامه داد: «سبك دلبستگی اولیه» افراد كه میراث رابطه عاطفی با والدین است در بروز چنین روابط آسیب زایی بسیار موثر است. هر فردی كه با دیگران رابطه‌ای برقرار می‌كند كوله باری از تجربیات كودكی و روابط قبلی خود دارد. اگر فردی نتواند روابط عاطفی متناسبی را از كودكی با والدین خود تجربه كند متاسفانه دچار افسردگی، ترس، اضطراب و حقارت و سرخوردگی و ... می شود. حتی ممكن است این افراد دچار اختلالات روحی، روانی و شخصیتی باشند.
به گفته انزانی، این افراد با توجه به شرایطی كه از گذشته تجربه می‌كنند گاهی چنان برخورد می‌كنند كه حتی نزدیك‌ترین افراد خود نظیر والدین و همسر و فرزندان را سخت می‌آزارد. آنها گره‌های زیادی را از كودكی به همراه خود می‌آورند. شاید حسادت دارند و فنون مذاكره و مهارت‌های اجتماعی را بلد نیستند و یا اینكه با ترس مواجه‌اند. نیت اصلی خود را از طریق عباراتی بیان می‌كنند كه ممكن است برای دیگران توهین آمیز و تحقیر آمیز باشد و د ر نهایت می‌گویند شوخی كردم. باید این افراد را بشناسیم و رفتاری متناسب با آنها داشته باشیم.
این روانشناس در ادامه به بیان ویژگی چنین افرادی پرداخت و گفت: معمولا این افراد از دیدن خوشحالی دیگران ناراحت می‌شوند و تلاش می‌كنند مانع از رسیدن دیگران به اهدافشان شوند. كینه‌ای، انتقام جو و پر از خشم هستند، منجر به رنجش ترس و خشم و نگرانی در دیگران می‌شود. همچنین علائم خود شیفتگی و علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی دارند كه در این صورت لازم است حد و مرز مناسبی را با آنها در نظر بگیریم.
وی معتقد است كه معمولا دیگران در مواجهه با چنین افرادی علائم روانی نظیر احساس كم ارزشی، كاهش اعتماد به نفس، افسردگی، بی‌احترامی و حتی علائم جسمی تجربه می‌كنند؛ به طوری كه برای ندیدن آنها نقشه می‌كشند و تصور می‌كنند هراندازه از این افراد دور باشند احساس آرامش بیشتری را تجربه می‌كنند. اما نكته حائز اهمیت در این میان این است كه افراد باید خود را دوست داشته باشند و بپذیرند چنین افرادی كه منجربه تحقیر آنها می‌شوند هرگز آنها را دوست ندارند و اگر بخواهیم تمامی افراد را از خود راضی نگه داریم شكست خورده‌ایم. بنابراین باید بتوانیم با رفتار جرات‌مند رفتار مناسبی در مقابل آنها داشته باشیم.
به گفته انزانی در ابتدا می‌توانیم با یادگیر فنون مذاكره و به كارگیری آنها و داشتن رفتاری جرات‌مند، حد و مرز رابطه خود را با آنها مشخص كنیم و به دیگران فرصت اصلاح رفتار دهیم اما در نهایت اگر این رفتارهای آزاردهنده ادامه پیدا كرد با اولویت‌بندی نوع رابطه می‌توانیم آن را كاهش و یا قطع كنیم از این رو لازم است ارتباطات خود را مورد ارزیابی قرار داده و با توجه به نقش افراد در زندگی خود و نشانه‌های روانی، عاطفی، جسمی كه هنگام برخورد با آنها در ما ایجاد می‌شود تصمیم بگیریم كه رابطه با آنها را تقلیل دهیم.
این روانشناس درباره لزوم داشتن رفتاری جرات‌مند در قبال برخی افراد گفت: در مواجهه با افرادی كه رفتارهای تحقیر كننده دارند، منفی باف و غیر قابل اعتماد و غیر منطقی هستند، در مقابل شما لبخند بر لب دارند اما در واقعیت اینگونه نیستند، فرصت طلب اند و بی‌مهابا و رئیس گونه با شما صحبت می‌كنند، به اسم شوخی كردن رفتاری آزار دهنده دارند، دائما در حال نمایش خصلت‌ها و ویژگی‌های خود و متظاهر و پر مدعا و حق به جانب هستند و سلطه جویی زیادی دارند باید رفتاری جرات‌مند داشته باشیم.
وی درباره واكنش‌های اشتباه هنگام مواجهه با این افراد، افزود: خود ویرانگری، خالی كردن خشم بر روی خود، پر خوری و كم خوری، خشونت و تلافی كردن، انتقام و كینه از جمله واكنش‌های اشتباهی است كه افراد هنگام مواجهه با رفتار آزاردهنده دیگران نشان می‌دهند.
وی همچنین با تاكید بر تاثیر دعا كردن، تفكر مثبت، واقع بین بودن و به دنبال معنای زندگی رفتن در كاهش اثرات رفتار آزاردهنده دیگران، این را هم گفت كه گاهی به علت نادیده گرفتن شخصیت واقعی افراد و بزرگ پنداشتن آنها در ذهن مشكلاتمان نیز هنگام برخورد با آنها بیشتر می‌شود.
انزانی در پایان توصیه كرد: باید بیاموزیم چگونه خشم‌هایی كه بخاطر رفتار اشتباه این افراد در ما ایجاد شده را تخلیه كنیم، فنون مذاكره و همدلی را به كار ببریم، با رفتار جرات مند حد و مرز رابطه را مشخص كنیم چراكه ما نباید قربانی رفتار اشتباه دیگران باشیم. به دنبال اهدافمان برویم و سعی كنیم دوستی‌های بهتر را تجربه كنیم. همچنین اگر تصمیم به قطع رابطه با افراد گرفتیم ابتدا باید فرد را ببخشیم و خشم خود از آن رابطه را تخلیه كنیم تا در صورت قطع رابطه خشم و كینه و اثرات آن رابطه را با خود به دوش نكشیم. در نهایت می‌توانیم از مشاوران و متخصصان نیز مشورت بگیریم.
