رئیس گروه كنترل و پیشگیری سرطان وزارت بهداشت، با اعلام اینكه سرطان پستان یكی از شایعترین انواع سرطان در ایران است، بر لزوم آگاهی جامعه از علائم این بیماری و اهمیت ورزش روزانه برای پیشگیری از آن تاكید كرد. وی همچنین نسبت به مصرف سیگارهای الكترونیك و الكل به عنوان عوامل خطرزا هشدار داد و از برنامههای جدید وزارت بهداشت برای تشخیص زودهنگام این بیماری خبر داد.
سرطان پستان یكی از شایعترین و كشندهترین سرطانها در ایران است كه در حال حاضر، به یكی از بزرگترین چالشهای سلامت عمومی كشور تبدیل شده است. دكتر لیلا مودب شعار، رئیس گروه كنترل و پیشگیری سرطان وزارت بهداشت، در یك گفتگوی تخصصی با خبرنگار ما، با اشاره به خطرات این بیماری، به لزوم آگاهیسازی و انجام اقدامات پیشگیرانه برای مقابله با آن تاكید كرد.
اگرچه بیشتر افراد سرطان پستان را یك بیماری زنانه میدانند، اما دكتر مودب شعار خاطرنشان كرد كه مردان نیز باید از خطر ابتلا به این نوع سرطان آگاهی داشته باشند. به گفته وی، آگاهی از علائم اولیه این بیماری برای تمامی افراد، اعم از زنان و مردان، ضروری است. «علائمی همچون تغییر در بافت پستان یا ترشح غیرطبیعی از نوك پستان باید جدی گرفته شود و در صورت مشاهده، فرد باید سریعاً به پزشك مراجعه كند.»
چگونه سبك زندگی میتواند خطر سرطان پستان را افزایش دهد؟
این متخصص رادیوانكولوژی به عواملی كه به طور مستقیم در افزایش احتمال ابتلا به سرطان پستان تاثیر دارند، اشاره كرد. مصرف دخانیات، الكل و مواد مخدر از جمله عواملی هستند كه میتوانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. وی بهویژه به مصرف سیگارهای الكترونیك كه اخیراً در بین جوانان رواج پیدا كرده، هشدار داد: «سیگارهای الكترونیك به دلیل وجود مواد شیمیایی خطرناك، نه تنها به ریهها آسیب میزنند، بلكه میتوانند عامل بروز انواع مختلف سرطان، از جمله سرطان پستان، باشند.»
ورزش روزانه؛ سلاحی قدرتمند برای پیشگیری از سرطان
دكتر مودب شعار همچنین به اهمیت فعالیتهای ورزشی در پیشگیری از سرطان پستان تاكید كرد و گفت: «ورزش منظم و روزانه به مدت حداقل 30 دقیقه میتواند به طور چشمگیری خطر ابتلا به این بیماری را كاهش دهد. ورزش باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و كاهش التهابات میشود كه این دو عامل میتوانند از بروز سرطان جلوگیری كنند.»
خودمراقبتی و آگاهی؛ نخستین گام در پیشگیری از سرطان پستان
یكی از مهمترین نكات مطرحشده توسط دكتر مودب شعار، اهمیت خودمراقبتی و معاینات منظم پستان برای تشخیص زودهنگام سرطان بود. وی تاكید كرد كه افراد باید بافت پستان خود را به طور منظم معاینه كرده و از هرگونه تغییر غیرعادی مانند توده یا ناهنجاری در بافت پستان مطلع شوند. «معاینه خودآزمایی پستان باید به صورت ماهانه انجام شود. این كار به فرد كمك میكند تا هرگونه تغییر را شناسایی كرده و در صورت لزوم، به پزشك مراجعه كند.»
تشخیص زودهنگام؛ راهی برای درمان مؤثرتر و هزینه كمتر
رئیس گروه كنترل و پیشگیری سرطان وزارت بهداشت به اهمیت تشخیص زودهنگام سرطان پستان اشاره كرد و افزود: «تشخیص این بیماری در مراحل اولیه، احتمال درمان قطعی را افزایش میدهد. با تشخیص زودهنگام، درمان سریعتر و موثرتر خواهد بود و هزینههای درمان نیز كاهش مییابد.» وی تاكید كرد كه اگر سرطان پستان در مراحل اولیه تشخیص داده شود، احتمال بقا و درمان كامل بسیار بالا است.
دستورالعملهای جدید وزارت بهداشت برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان
دكتر مودب شعار از تدوین دستورالعملهای جدید برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان در وزارت بهداشت خبر داد. این دستورالعملها پس از 9 ماه تحقیق و بررسی علمی توسط متخصصین، به دانشگاههای علوم پزشكی سراسر كشور ابلاغ شده است. وی توضیح داد كه این دستورالعملها به شدت بر آموزش خودآزمایی پستان به افراد و غربالگری در مراكز بهداشتی تاكید دارد. «تمامی افراد، چه در مناطق شهری و چه در مناطق روستایی، میتوانند به مراكز بهداشتی مراجعه كرده و آموزشهای لازم را دریافت كنند.»
پویش ملی سرطان پستان: گامی مهم در جهت پیشگیری و غربالگری
دكتر مودب شعار همچنین از برگزاری پویش ملی سرطان پستان خبر داد و گفت: «سازمان جهانی بهداشت بر كاهش سالیانه 2.5 درصدی موارد ابتلا به سرطان پستان تاكید دارد. وزارت بهداشت نیز به همین منظور، پویشهای آموزشی و غربالگری را در سطح كشور راهاندازی كرده است.» در این پویش، هدف اصلی آموزش عموم مردم و انجام غربالگری برای شناسایی زودهنگام سرطان پستان است.
توصیههای مهم برای زنان بالای 40 سال
یكی از مهمترین توصیههای دكتر مودب شعار به زنان بالای 40 سال، انجام ماموگرافی به صورت منظم و هر دو سال یكبار است. «زنان بالای 40 سال باید حتماً ماموگرافی انجام دهند تا در صورت وجود هرگونه ناهنجاری، بیماری به موقع شناسایی شود.» همچنین، این متخصص تاكید كرد كه زنان باید پس از 40 سالگی به طور منظم تحت غربالگری قرار گیرند و در صورت مشاهده هرگونه تغییر در پستان، سریعاً به پزشك مراجعه كنند.
نكات مهم برای زنان زیر 40 سال
دكتر مودب شعار در پایان گفت: «زنان زیر 40 سال نیز باید به طور مرتب بافت پستان خود را معاینه كنند، اما انجام ماموگرافی در این گروه سنی تنها در صورت مشورت با پزشك متخصص توصیه میشود. در صورتی كه مشكلی در معاینهها مشاهده شد، پزشك ممكن است سونوگرافی یا ماموگرافی را پیشنهاد كند.»
سرطان پستان یك بیماری شایع است كه میتواند با تشخیص زودهنگام، پیشگیری از طریق سبك زندگی سالم و آگاهی عمومی كاهش یابد. اهمیت ورزش منظم، خودمراقبتی و پیگیریهای پزشكی بهموقع، نقش بسیار مهمی در كاهش خطرات این بیماری دارند. رسانهها، مراكز بهداشتی و وزارت بهداشت باید در این مسیر با هم همكاری كنند تا در آیندهای نزدیك، شاهد كاهش موارد ابتلا به سرطان پستان در كشور باشیم.