عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، مدیریت غیرمتمركز، عدم استفاده از كارشناسان و افراد صاحب فن و عدم توجه كافی به تقویت زیرساختها را از مهمترین عوامل آسیبپذیری كشور در برابر حوادث و سوانح طبیعی و غیرطبیعی دانست.
داوود خراسانی در گفتوگو با شبكه رادیویی سلامت با بیان این مطلب افزود: «برای حوادث، تقسیم بندیهای متعددی وجود دارد. گاهی حوادث به عمدی و غیرعمدی تقسیم میشوند، گاهی به طبیعی و انسانساز تقسیم میشوند، گاهی به حاد و تدریجی تقسیم میشوند و البته تقسیمبندیهای دیگری هم وجود دارد.» وی با تاكید بر اینكه ایران، كشوری بلاخیز است، گفت: «متاسفانه در بسیاری از تقسیمبندیها، ایران جزو كشورهای بالای جدول قرار میگیرد.»
معاون پژوهشی مركز تحقیقات ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیتها گفت: «34 حادثه از 43 بلا یا حادثه شناخته شده در دنیا، در كشور ما اتفاق افتاده است و معمولا هم در رنكینگ جهانی جزو 10 كشور اول هستیم.» وی با اشاره به میزان بالای حوادث ترافیكی در كشورمان خاطرنشان كرد: «براساس رنكینگی كه سازمان جهانی بهداشت در سال 1383 ارائه كرد، كشور ما از آخر مقام ششم را داشت. در رنكینگی كه در سال 1391 منتشر شد هم از میان 175 كشور جهان، ما رتبه پنجم را از آخر داشتیم. بنابراین جایگاه ایران از حیث حوادث ترافیكی اصلا جایگاه مناسبی نیست.»
خراسانی ادامه داد: «ما در سایر انواع حوادث و بلایا هم جایگاه بسیار نامناسبی داریم. مثلا در بحث زلزله، گسلهای فعالی در كشور ما وجود دارد. یا از نظر تغییرات اقلیمی و حوادث مربوط به آن، جایگاه نامناسبی داریم. درعین حال كه با خشكسالی مواجه هستیم، در برخی مناطق دراثر سیل، آسیبهای زیادی به ما وارد میشود. بنابراین میطلبد كه در مواجه با انواع و اشكال مختلف حوادث، مدیریت بابرنامه و منسجمتری در كشور وجود داشته باشد.»
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی در پاسخ به این سوال كه چرا كشورهایی مانند ژاپن كه در شرایط بلاخیزتری نسبت به ما قرار دارند، بسیار كمتر از ما آسیب میبینند، گفت: «این نكتهای است كه باید به آن توجه شود. در بعضی كشورها مثل ژاپن تعداد حوادثی كه اتفاق میافتد مانند زلزله و سونامی و . . . به مراتب خیلی بیشتر از كشور ما است اما میزان آسیبپذیری آنها بسیار كمتر است. مثلا در ژاپن یك زلزله 7 ریشتری تنها 2 مجروح به جا میگذارد ولی در كشور ما یك زلزله 6 ریشتری تلفات زیادی به بار میآورد همانطور كه متاسفانه این تجربه تلخ را در زلزله بم یا رودبار و منجیل یا بوئین زهرا و ... شاهد بودیم.» وی با تاكید براینكه مهمترین علت آسیبپذیری زیاد ما در برابر حوادث به عامل مدیریت برمیگردد، تصریح كرد: «در همان كشورهایی كه مثال زدیم، مدیران به تقویت زیرساختها توجه زیادی دارند در حالی كه ما اولویتها را درنظر نمیگیریم. مثلا میخواهیم با آموزش در مدارس، همه موضوع را حل كنیم. البته شكی نیست كه آموزش در جای خود اهمیت زیادی دارد ولی وقتی زیرساختهای ما مشكل داشته باشد كه دارند، ما همچنان آسیبپذیر خواهیم بود.»
نوسازیهای غیراصولی، موضوع دیگری بود كه داوود خراسانی با اشاره به آن، گفت: «در شهرهای ما به نوسازی ساختمانها و بناها توجه میشود ولی اكثر این نوسازیها اصولی نیستند. طبیعی است كه وقتی ما در كشورمان با زلزله مواجه هستیم، لازم است كه به مقاومت سازهها در برابر زلزله توجه كافی داشته باشیم ولی متاسفانه هنوز هم هستند كسانی كه نه دانشی از زلزله دارند و نه اطلاعات درستی در رابطه با استراكچرها و زیرساختها، اما به عنوان پیمانكار یا بساز و بفروش مشغول انجام این نوسازیها هستند.» وی افزود: «شاهد بودیم كه در بم، بعضا ساختمانهای قدیمی مقاومت بیشتری نسبت به ساختمانهای نوساز داشتند اما متاسفانه هنوز همان رویه را ادامه میدهیم.»
معاون پژوهشی مركز تحقیقات ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیتها در پایان تاكید كرد: «بنده عامل اول در آسیب پذیری در برابر حوادث را نبود یك مدیریت قوی، متمركز و یكپارچه و اولویت اول این مدیریت را توجه به تقویت زیرساختها میدانم. ضمن اینكه لازم است از افراد متخصص و صاحب فن استفاده بیشتر و بهتری شود.»
یادآور می شود، نخستین جشنواره كشوری پیشگیری از سوانح و حوادث به همت شبكه رادیویی سلامت از چهارم شهریور ماه آغاز شده است و علاقه مندان برای شركت در این جشنواره می توانند آثار خود تا یكم آذر ماه به دبیرخانه جشنواره به نشانی info@jpsh.ir یا سایت جشنواره www.jpsh.ir ارسال كنند.