در سند كنترل و كاهش آسیب های اجتماعی، 22 سازمان درگیر هستند؛ از این رو باید یك متولی اصلی برای كنترل و كاهش آسیب های اجتماعی وجود داشته باشد كه نظرها و مشاركتها را جمع و اقدامات را سازماندهی كند.
احمد بخارایی، مدیر گروه مسائل و آسیب های اجتماعی انجمن جامعه شناسی در گفت و گو با برنامه «نیم نگاه» گروه بهداشت و تندرستی شبكه رادیویی سلامت با اشاره به اهمیت پرداخت به مسائل اجتماعی و آسیب شناسی و پیشگیری از آن ها گفت: وقتی به مسائل و آسیبهای اجتماعی از دید جامعه شناسی نگاه می كنیم بالطبع، زاویه نگاه جامعه شناس با نگاه سیاست مدار متفاوت است؛ زیرا نگاه او معطوف به قدرت است.
وی با بیان اینكه در جامعه شناسی آموخته ایم كه فارغ از ارزشهای سیاسی و یا هر نوع ارزشی كه در جامعه وجود دارد نگاه كنیم، افزود: بدین معنا كه لایه های زیرینی وقایعی كه در جامعه وجود دارد را بتوانیم بدون هیچ جهت گیری خاصی، مشاهده و تحلیل كنیم. به بیان دیگر، آنچه را هست به بهترین نحو تحلیل و عرضه كنیم؛ ولی تصمیم گیری درباره اقداماتی كه برای حل مسائل بایدكرد، به سیاستگزاران مربوط می شود .
بخارایی با تاكید بر اینكه مسائل اجتماعی در جامعه تاثیرات مشخص و روشنی دارد، تاكید كرد: هر فردی كه متخصص و جامعه شناس هم نباشد هنگامی كه به پیرامون خودش نیم نگاهی كند می تواند خیلی چیزها را مشاهده كند.
وی با بیان اینكه مسائل اجتماعی زیادی در جامعه وجود دارد كه بر اساس اولویت بندی ها، بیكاری، عمده ترین مساله اجتماعی محسوب می شود، ادامه داد: افراد 15 تا 65 ساله جویای كار و اشخاصی كه تازه به سن كار رسیده اند و كسانی كه شغل ثابت ندارند و كار فصلی دارند؛ همه، جزو بیكاران به شمار می آیند.
مدیر گروه مسائل و آسیب های اجتماعی انجمن جامعه شناسی با بیان اینكه مسائل اجتماعی به شدت سلامت اجتماعی را تهدید می كند، گفت: سند ملی كنترل و كاهش آسیب های اجتماعی برگرفته از ماده 97 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی اجتماعی فرهنگی در شهریور 1383 برای تهیه و تدوین ابلاغ شد. در فاصله سالهای 1384-1388 این سند به همت وزارت بهداشت و سازمان تامین اجتماعی با مشاركت دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهیه و تدوین گردید و در سال 1388 ابلاغ شد.
وی ادامه داد: اهداف سند ملی كنترل و كاهش آسیب های اجتماعی عبارتند از ارتقا كیفیت رفاه و زندگی اجتماعی؛ پیشگیری از بروز آسیب های اجتماعی؛ كنترل مشكلات و آسیب های اجتماعی؛ كاهش زیان های ناشی از مشكلات و آسیب های اجتماعی، بازتوانی افراد؛ این اهداف خیلی برجسته و عالی هستند؛ اما فاصله زیادی بین رفتار و اهداف ایده آل وجود داشته و دارد.
بخارایی در ادامه با بیان اینكه متاسفانه كلی گویی می شود، گفت: اینكه این اهداف به حد عملیات كاهش پیدا كند، باید در كارگروه های ویژه بررسی شود. به طور مثال فرض كنیم وقتی بحث سند ملی كنترل و كاهش آسیب های اجتماعی مطرح می شود كدام انجمن بیش از انجمن جامعه شناسی ایران می تواند سهیم باشد؟ چقدر از این انجمن باید كمك گرفت؟
وی با بیان اینكه سازمان های مردم نهاد در همه دنیا نقش برجسته ای دارند، افزود: این سازمان ها بار سنگینی از روی دوش دولت برمی دارند و در این صورت، دولت می تواند وظیفه خود را در جاهای دیگر به بهترین نحو ایفا كند؛ ولی در كشورهای مردم نهاد با اینكه كارها داوطلبانه انجام می شوند هیچ حمایتی از دولت صورت نمی پذیرد.
بخارایی، بیكاری را یك معضل بزرگ و ام المفاسد دانست كه بسیاری از ناهنجاری ها در همه زمان ها، دوره ها و در جوامع مختلف را رقم زده است. وی تصریح كرد: بیكاری، منجر به انواع انحرافات اجتماعی، نا بهنجاری ها و جرایم می شود. هیچ كس تردید ندارد انسانی كه مشغول نباشد ممكن است به انزوا گرایش پیدا كند و یا به خودكشی یا سرقت و ... دست زند.
وی در پایان اظهارداشت: نرخ بیكاری در سال 1373 حدود 20 درصد بود. بدین معنا كه از 20 میلیون جمعیت فعال، 16 میلیون شاغل و 4 میلیون بیكار بودند؛ اما در سال 96 كه جمعیت فعال تقریبا 1.5 برابر شد نرخ بیكاری از 20 درصد به 30 درصد افزایش پیدا كرده است یعنی از 30 میلیون جمعیت فعال 9 میلیون نفر بیكارند.