رگ های واریسی رگ های خونی متورم و پیچ خورده ای هستند كه درست زیر سطح پوست شما برآمده می شوند. این برآمدگی های آبی یا بنفش معمولاً در پاها و مچ پا ظاهر می شوند و می توانند دردناك یا خارش دار باشند. رگ‌های عنكبوتی كه ممكن است رگ‌های واریسی را احاطه كنند، خطوط قرمز یا بنفش كوچك‌تری دارند كه نزدیك به سطح پوست شما ظاهر می‌شوند.

اگرچه وریدهای واریسی می توانند ناخوشایند و ناراحت كننده باشند، اما برای بیشتر افراد خطرناك نیست. در برخی موارد، رگ های واریسی شدید می تواند منجر به مشكلات سلامتی جدی مانند لخته شدن خون شود.

شما می توانید اكثر علائم واریس را در خانه تسكین دهید یا پزشك می تواند آنها را با تزریق، لیزر درمانی یا جراحی درمان كند.

تفاوت بین واریس و رگ های عنكبوتی چیست؟
وریدهای واریسی و وریدهای عنكبوتی هر دو نوع بیماری وریدی هستند اما ظاهر متفاوتی دارند. رگهای عنكبوتی كوچكتر و نازكتر از رگهای واریسی هستند. شبیه تار عنكبوت قرمز یا آبی یا شاخه های درخت هستند و نزدیك به سطح پوست ظاهر می شوند.

رگهای عنكبوتی معمولاً دردناك نیستند. آنها می توانند در هر نقطه از بدن شما ظاهر شوند، اغلب در پشت زانو، روی پاها یا روی صورت شما. رگ های واریسی معمولاً روی پاها و ساق های شما ظاهر می شوند.

چه كسانی احتمال دارد به واریس مبتلا شوند؟
هر كسی ممكن است به واریس مبتلا شود. عوامل خاصی شانس ابتلا به واریس را افزایش می دهند، از جمله:

سن: به دلیل روند پیری، دیواره‌های ورید و دریچه‌ها مانند گذشته كار نمی‌كنند و رگ ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهند و سفت می شوند.
جنسیت: هورمون های زنانه می توانند به دیواره رگ ها اجازه كشش دهند. افرادی كه باردار هستند، از قرص های ضد بارداری استفاده می كنند یا در دوران یائسگی قرار دارند، به دلیل تغییرات در سطح هورمون، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به واریس هستند.
سابقه خانوادگی: این بیماری می تواند ارثی باشد.
سبك زندگی: ایستادن یا نشستن طولانی مدت گردش خون را كاهش می دهد. پوشیدن لباس های محدود كننده مانند كمربند یا شلوار با كمربند تنگ می تواند جریان خون را كاهش دهد.
سلامت كلی: برخی از شرایط سلامتی، مانند یبوست شدید یا تومورهای خاص، باعث افزایش فشار در وریدها می شود.
مصرف تنباكو: افرادی كه از محصولات تنباكو استفاده می كنند بیشتر در معرض ابتلا به واریس هستند.
وزن: اضافه وزن به رگ های خونی فشار وارد می كند.
واریس بسیار شایع است و حدود 1/3 از كل بزرگسالان واریس دارند؛ آنها در زنان نسبت به مردان شایع تر است.

علائم واریس چیست؟
قابل تشخیص ترین علامت وریدهای واریسی، یك سیاهرگ آبی یا بنفش است كه دقیقا زیر سطح پوست شما وجود دارد. علائم عبارتند از:

رگهای برآمده: رگهای پیچ خورده، متورم و طناب مانند اغلب آبی یا بنفش هستند. آنها درست در زیر سطح پوست روی پاها، مچ پاها و پاهای شما ظاهر می شوند. آنها می توانند به صورت خوشه ای رشد كنند. خطوط ریز قرمز یا آبی (وریدهای عنكبوتی) ممكن است در نزدیكی پوست ظاهر شوند.
پاهای سنگین: عضلات پاها ممكن است احساس خستگی، سنگینی یا سستی كنند، به خصوص پس از فعالیت بدنی.
خارش: ناحیه اطراف رگهای واریسی ممكن است خارش داشته باشد.
درد: پاها ممكن است دردناك باشند، به خصوص در پشت زانو. ممكن است گرفتگی عضلات نیز داشته باشید.
تورم: پاها، مچ پا و پاهای شما ممكن است متورم و ضربان داشته باشند.
تغییر رنگ و زخم های پوستی: اگر واریس درمان نشود، می تواند باعث ایجاد تغییر رنگ قهوه ای در پوست شما شود. رگ های واریسی شدید می تواند باعث ایجاد زخم های وریدی روی پوست شما شود.
رگ های واریسی معمولا در كجا ظاهر می شوند؟
اغلب، رگ های واریسی در نیمه پایینی بدن، معمولاً روی ساق پا، مچ پا و پا ایجاد می شوند. آنها همچنین می توانند در ناحیه لگن ایجاد شوند (سندرم احتقان لگن)، به ویژه در افرادی كه بچه دار شده اند.

واریس در بیضه ها (واریكوسل) می تواند منجر به ناباروری شود.

علت واریس چیست؟
واریس زمانی اتفاق می افتد كه دیواره رگ های شما ضعیف می شود. همانطور كه فشار خون در رگ شما افزایش می یابد، دیواره های ضعیف شده به رگ شما اجازه بزرگتر شدن می دهند. همانطور كه رگ شما كشیده می شود، دریچه هایی كه خون را در یك جهت در رگ شما حركت می دهند نمی توانند آنطور كه باید كار كنند؛ در نتیجه آن خون كند حركت می كند یا در رگ شما جمع می شود و باعث تورم، برآمدگی و پیچش رگ شما می شود.

دیواره های ورید و دریچه ها ممكن است به دلایل مختلفی ضعیف شوند، از جمله:

هورمون ها
روند پیری
اضافه وزن
پوشیدن لباس محدود كننده
فشار داخل سیاهرگ از ایستادن طولانی مدت

واریس چگونه تشخیص داده می شود؟
رگ های واریسی نزدیك به سطح پوست شما و به راحتی قابل مشاهده هستند. پزشكان می توانند این بیماری را در طول معاینه فیزیكی تشخیص دهند. آنها رگهای شما را احساس می كنند و در حالی كه نشسته اید و ایستاده اید آنها را معاینه می كنند.

برای دیدن تصاویر دقیق از رگ های شما و بررسی عوارض، ممكن است سونوگرافی توصیه كنند. این تست ایمن و بدون درد از امواج صوتی برای تولید تصاویری از بافت های داخل بدن شما استفاده می كند. سونوگرافی می تواند لخته شدن خون و نحوه عملكرد دریچه های شما را نشان دهد.

درمان واریس چیست؟
اگرچه درمانی برای واریس وجود ندارد، اما این درمان‌ها می‌توانند ظاهر آن‌ها را كاهش داده و ناراحتی را از بین ببرند:

ارتفاع: برای افزایش جریان خون و كاهش فشار در وریدهای خود، باید پاهای خود را چندین بار در طول روز بلند كنید.
جوراب های الاستیك: جوراب ها یا جوراب های حمایتی رگ های شما را فشرده می كنند و ناراحتی را كاهش می دهند. فشرده سازی از كشش رگ های شما جلوگیری می كند و به جریان خون كمك می كند تا راحت تر حركت كند.
تزریق درمانی (اسكلروتراپی): در طول اسكلروتراپی، یك پزشك محلولی را به رگ شما تزریق می كند. محلول باعث می شود كه دیواره های سیاهرگ به هم بچسبند. در نهایت، رگ شما به بافت اسكار تبدیل می شود و محو می شود.
لیزر درمانی: در یك روش كم تهاجمی به نام فرسایش حرارتی درون وریدی ، پزشك از یك كاتتر (یك لوله بلند و نازك) و لیزر برای بستن ورید آسیب دیده استفاده می كنند.
جراحی ورید: در طول این روش‌، جراح، ورید آسیب‌دیده (بسته شده) شما را می‌بندد تا از تجمع خون جلوگیری كند. جراح ممكن است برای جلوگیری از ظهور مجدد رگ‌های واریسی، ورید را بردارد.
عوارض جانبی درمان
نیمی از افرادی كه با جراحی استریپیپینگ انجام می‌شوند در عرض پنج سال دوباره دچار واریس می‌شوند و واریس می‌تواند پس از ابلیشن داخل وریدی نیز دوباره عود كند.

عوارض جانبی بالقوه این درمان ها عبارتند از:

جای زخم
سوختگی پوست
عفونت
آسیب به عصب
ترومبوز ورید عمقی (لخته شدن خون در ورید عمیق داخل بدن شما)
اسكلروتراپی می تواند عوارض جانبی ایجاد كند كه عبارتند از:

مشاهده قرمزی یا كبودی برای چند روز در جایی كه یك سوزن وارد پوست شما شده است.
ظاهر شدن نواحی قهوه ای رنگ (به مدت چند ماه) روی پوستی كه سوزن لمس شده است.
احساس وجود توده یا سختی برای چند ماه
با اسكلروتراپی، وریدهای واریسی جدید ممكن است رخ دهد و نیاز به درمان دارند.

چگونه می توانم از واریس جلوگیری كنم؟
ممكن است نتوانید از واریس پیشگیری كنید. شما می توانید با داشتن یك سبك زندگی فعال و سالم شانس خود را برای ایجاد آنها كاهش دهید. ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی بسیاری از اقدامات مشابه را برای پیشگیری و درمان واریس توصیه می كنند:

از ایستادن طولانی مدت خودداری كنید: برای تشویق جریان خون، به طور منظم برای انجام حركات كششی و راه رفتن استراحت كنید، به خصوص اگر شغلی دارید كه لازم است مدام بایستید.
پاهای خود را بالا بیاورید: بالا بردن پاها از كمر به بهبود جریان خون در قلب كمك می كند.
وزن سالم خود را حفظ كنید: خلاص شدن از وزن و چربی اضافه فشار داخل رگ های خونی شما را كاهش می دهد.
مصرف دخانیات را ترك كنید: سیگار به رگ های خونی آسیب می رساند، جریان خون را كاهش می دهد و باعث ایجاد طیف گسترده ای از مشكلات سلامتی می شود.
فعال بمانید: برای بهبود گردش خون، مرتب حركت كنید و از نشستن طولانی مدت خودداری كنید.
جوراب های فشاری را امتحان كنید: جوراب ها و جوراب شلواری، رگ های شما را فشرده می كند و به گردش خون كمك می كند كه می تواند از بدتر شدن رگ های واریسی جلوگیری كند.
لباس های مناسب بپوشید: برای تشویق جریان خون، مطمئن شوید كه شلوارتان خیلی تنگ نباشد.
چشم انداز افراد مبتلا به واریس چیست؟
معمولاً وریدهای واریسی خطرناك نیستند و مشكلات سلامتی طولانی مدت ایجاد نمی كنند. بیشتر افراد مبتلا به این عارضه نگران ظاهر رگ های واریسی هستند. آنها ممكن است ناراحتی را تجربه كنند اما عوارضی ایجاد نمی كنند.

مدت زمان ماندگاری رگهای واریسی
اغلب اوقات، رگ‌های واریسی كه در دوران بارداری اتفاق می‌افتند، طی دو یا سه هفته پس از زایمان، خود به خود از بین می‌روند. برای افراد دیگر، رگ‌های واریسی ممكن است پس از درمان دوباره عود كنند.

عوارض واریس چیست؟
وریدهای واریسی در صورت عدم درمان می توانند باعث ایجاد زخم، خونریزی و تغییر رنگ پوست شوند. وریدهای واریسی شدید ممكن است نشانه نارسایی مزمن وریدی باشد. این وضعیت بر توانایی رگ های شما برای پمپاژ خون به قلب شما تأثیر می گذارد.

افرادی كه رگ های واریسی دارند ممكن است بیشتر در معرض لخته شدن خون باشند. مهم است كه به پزشك در مورد رگ های واریسی بگویید.آنها باید شما را از نظر اختلالات انعقادی زیر بررسی كنند:

ترومبوفلبیت سطحی: لخته‌های خون می‌توانند در داخل وریدهای واریسی ایجاد شوند و باعث ایجاد بیماری به نام ترومبوز ورید سطحی یا ترومبوفلبیت سطحی شوند. ترومبوفلبیت دردناك است اما معمولاً خطرناك نیست. قابل درمان هم می باشد.
ترومبوز ورید عمقی (DVT): افراد مبتلا به وریدهای واریسی بیشتر در معرض خطر ترومبوز ورید عمقی، لخته شدن خون در ورید عمیق داخل بدن هستند.
آمبولی ریه: یك لخته خون در بدن (معمولاً ناشی از DVT) می تواند در ریه گیر كند. آمبولی ریه یك بیماری تهدید كننده زندگی است كه نیاز به درمان فوری دارد.
آیا واریس بعد از درمان برمی گردد؟
اگرچه درمان‌ها مؤثر هستند، اما رگ‌های واریسی می‌توانند بازگردند. در افرادی كه پس از درمان باردار می شوند، احتمال بازگشت آنها بیشتر است. اگر اضافه وزن دارید یا سبك زندگی كم تحركی دارید، شانس بیشتری برای ظهور مجدد رگ های واریسی دارید.

چه زمانی باید در مورد واریس با پزشك خود صحبت كنم؟
اگرچه وریدهای واریسی معمولاً خطرناك نیستند، باید برای معاینه به پزشك مراجعه كنید. اگر نگران ظاهر رگ‌های واریسی هستید یا ناراحت كننده هستند، درمان‌ها می‌توانند به شما كمك كنند. اگر پوست یا رگ‌های شما نشانه های زیر را دارند به پزشك مراجعه كنید:

خون ریزی
بی رنگ شدگی
درد، قرمز یا گرم در لمس
تورم
میلیون ها نفر با رگ های واریسی زندگی می كنند. برای اكثر افراد، واریس مشكلات جدی برای سلامتی ایجاد نمی كند. تغییر سبك زندگی و درمان های خانگی می تواند علائم را تسكین دهد و از بدتر شدن آنها جلوگیری كند.

چه زمانی باید به اورژانس مراجعه كنم؟
اگر ورید واریسی دارید كه خونریزی شدید دارد با 115 تماس بگیرید.