به انسان و سایر موجودات، هر یك به نحوی بر محیط اطراف خود تاثیر می گذارند، البته انسان اولیه تاثیرگذاری كمتری بر محیط زیست داشته و عدم آلودگی محیط زیست، شرایط زندگی را برایش امن تر می نمود؛ ولی پیشرفت تكنولوژی آلاینده و عدم تناسب آن با محیط زیست و تغییر تمدن بشری در طی دوران های مختلف، نادیده گرفتن روابط صحیح میان نیازهای بشری و محیط زیست، زندگی موجودات در كره زمین را روز به روز با مسایل پیچیده تری مواجه ساخته است.
به طوری كه انسان با فعالیت هایی از قبیل كشاورزی، صنعتی و بهره برداری از منابع و امكاناتی كه برای ادامه زندگی در این محیط انجام می دهد، ضمن ایجاد تغییرات مفید و مناسب، سبب آلودگی آن نیز می شود كه این آلودگی مجدداً بر انسان و موجودات دیگر اثرات ناخوشایندی باقی خواهد گذاشت و زندگی، پیشرفت، رشد و نمو و سلامت او را تحت الشعاع قرار خواهد داد.
كنترل عوامل محیطی در ارتقای سلامت انسان نقش اساسی و كلیدی دارد و آلاینده های محیط كه از تنوع، گستردگی و پیچیدگی خاصی برخوردارند می توانند هر سه بعد جسمی، روانی و اجتماعی سلامت انسان را با خطر مواجه سازند لذا با توجه اینكه رسانه ها از جمله شبكه های تلویزیونی و رادیویی یكی از مهمترین ابزار ارتباطات جمعی هستند باید از آنها در آموزش كنترل عوامل محیطی كه باعث ارتقای سلامت انسان ها می شود، استفاده كرد.
سهم شبكه های رادیویی در زمینه حفظ محیط زیست قابل توجه بوده است. به طوری كه این شبكه ها با تولید و پخش برنامه هایی مانند «سلام ایران»، «انسان و طبیعت»، «سرزمین من» و «با طبیعت» توصیه های موثری را درباره حفظ محیط زیست و اهمیت آن به مخاطبانشان ارائه كرده اند؛ در میان این برنامه های رادیویی، برنامه «انسان و طبیعت» به تهیه كنندگی «حسین فنایی» و گویندگی «فرشته قربانی»، روزهای پنجشنبه هر هفته، از ساعت13:30 به مدت 30 دقیقه، از موج اف . ام ردیف 102 مگاهرتز تقدیم شنونده های صدای دانش ، نشاط و آرامش می شود.

** هدف، ارتقای سلامت جامعه است
«حسین فنایی»، تهیه كننده، متولد 1351 و دانش آموخته رشته مبانی فقه و الهیات و فعال محیط زیست است. او از سال 1372 به رادیو راه یافته و از سال 1389 در رادیوسلامت مشغول برنامه سازی است. «فنایی» تهیه كنندگی آثاری همچون «سپهر دانش»، «پشت پلك صبح»، «صبح وزندگی»، «آرام جان»، «یادیاران»، «شوق انتظار»، «ره آورد»، «سفره ایرانی» و ویژه برنامه های مختلف را در كارنامه هنری خود دارد.
هم اكنون برنامه «انسان طبیعت» به تهیه كنندگی وی و به گویندگی «فرشته قربانی» در حال پخش است. با «فنایی» درباره ساخت این برنامه رادیویی گفت و گوكردیم كه با هم می‌خوانیم.

رادیو سلامت: برنامه «انسان و طبیعت» به چه موضوعاتی می پردازد؟
همانطور كه از اسم برنامه «انسان و طبیعت» معلوم و مشخص است، در این برنامه رادیویی به مباحث محیط زیستی می پردازیم؛ چرا كه سلامت انسان ها به سلامت محیط زیست وابسته است و این امر در سیاست های شبكه رادیویی سلامت است؛ از آن جمله در برنامه «انسان و طبیعت» به موضوعاتی هم چون آثار محیط زیست سالم، علل تمیز نگهداشن آن، بازیافت، آب، زمین، نقش موجودات در طبیعت، و آنچه كه به محیط زیست مربوط می شود، می پردازیم.

رادیو سلامت: چرا رادیو سلامت باید به موضوع محیط زیست بپردازد؟
یكی از سیاست های شبكه رادیویی سلامت حمایت از محیط زیست است و سلامت را وابسته به سالم بودن آن می داند به همین خاطر برنامه های گوناگونی را در زمینه موضوعات متعدد و مختلف محیط زیست تهیه و پخش می كند.

رادیو سلامت: یك برنامه محیط زیستی را چگونه در شبكه رادیویی سلامت طراحی كردید؟
قبل از برنامه «انسان و طبیعت»، همكاران دیگر هم برنامه های درباره محیط زیست داشته اند و حدود دوسال پیش، از گروه سلامت اجتماعی رادیو سلامت، تقاضای طرح شد و باهمفكری مدیریت گروه سلامت اجتماعی و مشاور برنامه طرحی به شبكه داده شد و در جلسه طرح و برنامه تصویب شد، كه خوشبختانه تاكنون با حضور كارشناسان متعدد در حوزه محیط زیست به موضوعات مختلفی پرداخته ایم.

رادیو سلامت: لزوم پرداخت رادیو به موضوع محیط زیست چیست؟
هرچه به محیط زیست آسیب برسد سلامت جامعه به خطر می افتد، پس آگاهی دهی برای سالم نگهداشتن محیط زیست ضروری است. از این رو در رسانه ملی به ویژه شبكه های رادیویی از جمله رادیو سلامت نیاز است به مسائل و موضوعات زیست محیطی بیش تر پرداخته شود.

رادیو سلامت: این برنامه از چه سالی آغاز شده است و می خواهد به چه هدفی برسد؟
شیوه كنونی برنامه «انسان و طبیعت» حدود دوسال است ساخته می شود. هدف این برنامه رادیویی آگاهی دهی برای مراقبت از محیط زیست است.

رادیو سلامت: برای جذابیت و تاثیرگذاری برنامه چه راهكارهایی دارید؟
سعی كردیم با مطالب،كارشناس، گزارش و صدای طبیعت و موضوعات گوناگون برنامه را آذین بندی كنیم. مشاور برنامه كه فاطمه شهبازی هستند موضوع را تعیین می كنند. نویسنده برنامه هم فاطمه بی تقصیر هستند كه درباره موضوع برنامه مطالب شنیدنی و مفید می نویسند. ازكارشناسان مربوط به موضوع نیز دعوت می شود تا نكات لازم را برای شنوندگان صدای دانش، نشاط و آرامش بیان كنند وگزارشگر برنامه هم نظر هموطنان عزیز را انعكاس می دهند. ما در برنامه «انسان و طبیعت» سعی می كنیم تا قدمی در جهت حفظ محیط زیست برداریم.

** انسان و طبیعت» مرا به اصل خودم بر می گرداند
فرشته قربانی، متولد سال 1347 فارغ التحصیل رشته روابط عمومی است كه از سال 1368 وارد مركز گیلان شد و از سال 1375 وارد معاونت صدا شد و در شبكه های رادیویی همچوم تهران، قرآن، پیام، صدای آشنا و ... مشغول به فعالیت بوده و از ابتدای تاسیس رادیو سلامت در این رادیو به حرفه گویندگی خود ادامه داد.
وی اجرا در برنامه های چون «زیر پوست شهر»، «از اهدا تا احیا»، «صدای مشاور»، «مردم و سلامت» را در كارنامه هنری خود دارد و اكنون نیز برنامه های به «رنگ زندگی»، «تسبیح صبح» و «یاد یاران» و ... را در صدای دانش، نشاط و آرامش بر عهده دارد.

رادیو سلامت: شما برای اجرا، برنامه های خاصی را انتخاب می كنید؟
به فراخور صدا، برنامه به گوینده ارائه می شود و در بیشتر برنامه های رادیویی شیوه انتخاب مجری بر اساس نوع برنامه و جنس صدا است. بنابراین جنس صدا در انتخاب برنامه موثر است.

رادیو سلامت: از اجرا در برنامه «انسان و طبیعت» برایمان بگویید؟
برنامه «انسان و طبیعت» را دوست دارم به جهت اینكه مرا به اصل خودم بر می گرداند. ذات و فطرت انسان برگرفته از طبیعت است و شاید بی حكمت نیست زمانی كه پا برهنه در رودخانه قدم می زنید یك دنیا آرامش نصیبتان می شود؛ و اگر در دلتنگی ها به طبیعت پا بگذارید به آرامش خواهید رسید. این صدای خداست كه آرامش می دهد. «انسان و طبیعت» تلنگر كوچكی است برای انسان هایی كه نمی گویم با طبیعت قهر هستند؛ اما كمتر به طبیعت می روند، تا طبیعت را دریابند و برای به دست آوردن آرامش از آن استفاده كنند؛ چرا كه حضور در طبیعت باعث آرامش خاطر و درس گرفتن از آن است.

رادیو سلامت: ارتباط مخاطبان با برنامه چگونه است؟
بنده برای مخاطب خیلی احترام قائل هستم؛ چرا كه برنامه را برای شنونده ها تهیه می كنیم و اگر برنامه ای مخاطب نداشته باشد پس وجود ندارد. در برنامه هایم تلاش می كنم تا با فن بیان و تجربه، پیام های شنوندگان را بخوانم؛ چون می دانم شنونده منتظر خواندن پیام است و بازخورد آن را نیز می بینم؛ چرا كه دقیقه ای بعد، شنونده پیام می زند: ممنون كه پیام مرا خواندید.

رادیو سلامت: چه نوع برنامه های را برای اجرا قبول نمی كنید؟
برنامه های مسابقه ای را اغلب قبول نمی كنم و دوست دارم این برنامه ها را گویندگان جوان تر كه شور و هیجان بیشتری دارند اجرا كنند. برنامه های عاطفی، معنوی، اجتماعی و اجرا در دنیای قشنگ بچه ها را خیلی دوست دارم.

رادیو سلامت: چگونه می توان گوینده ای موفق بود؟
گوینده باید به حرفه خودش احترام بگذارد. بداند روی آنتن چه چیزی را می خواهد بیان كند. او باید درباره موضوع برنامه ای كه می خواهد اجرا كند، اطلاعات داشته باشد، به طوری كه دایره واژگانش وسیع باشد تا رنگ آمیزی كلمات در حرفه اش كمك كند؛ و در اجرا برای مخاطبانش اثرگزار باشد.

رادیو سلامت: نكته پایانی؟
گوینده زمانی كه احساس كند در نوك قله ترقی ایستاده است، آن روز، روز تمام شدن حرفه اش است.

تهیه گزارش: رقیه بقائی