دلایل ابتلا به سرطان بسیار گوناگون‌اند و در همه موارد نمی‌توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری كرد. پژوهش‌های علمی، اما نشان می‌دهند كه می‌توان در شماری از موارد با راه‌های پیشگیرانه میزان خطر ابتلا به سرطان را كاهش داد.
خودداری از مصرف دخانیات
تحقیقات گوناگون نشان می‌دهند، سیگار كشیدن و استعمال دخانیات نه تنها خطر ابتلا به سرطان ریه را بالا می‌برد، بلكه زمینه را برای ابتلا به انواع دیگر سرطان از جمله سرطان معده، دهان، حلق، مری، لوزالمعده، مثانه و كلیه فراهم می‌سازد. از این رو سیگار نكشید، از تنباكوی جویدنی یا استنشاق توتون پرهیز كنید و در محیطی عاری از دود سیگار كار و زندگی كنید. ترك دخانیات از احتمال ابتلا به سرطان می‌كاهد.
توجه به فعالیت‌های بدنی
تحرك بدنی از جمله خطر ابتلا به سرطان در روده بزرگ، پستان و رحم را كاهش می‌دهد. كسانی كه مسیر‌های مختلف را پیاده طی كرده و ورزش را جزو برنامه روزانه خود قرار می‌دهند، نه تنها شاداب‌تر هستند، بلكه از احتمال ابتلا به سرطان نیز به شكل قابل توجهی می‌كاهند. بهتر است كه تحركات بدنی را به جزیی از فعالیت‌های روزانه بدل سازید، برای نمونه به جای آسانسور از پله استفاده كنید.
جلوگیری از چاقی
یكی دیگر از راه‌های مؤثر، برخورداری از وزن طبیعی است. نحوه محاسبه وزن طبیعی، تعیین شاخص توده بدنی یا BMI است: وزن بدن (به كیلوگرم) تقسیم بر مجذور قد (به متر). برای نمونه 60 كیلوگرم تقسیم بر 1،6 متر به توان دو، برابر است با 23،4. محدوده سلامت وزنی رقم 19 تا 24،9 است. زنی با 1،6 متر قد و با وزنی بالغ بر 77 كیلوگرم احتمال بیشتری دارد كه به سرطان مبتلا شود.
مصرف میوه و سبزیجات
یكی از راه‌های جلوگیری از چاقی مصرف میوه و سبزیجات است. انجمن تغذیه آلمان خوردن روزانه پنج وعده میوه و سبزی را توصیه كرده است. سوسیس و كالباس و گوشت قرمز به‌شدت فرآوری‌شده از سال 2015 در فهرست مواد بالقوه سرطان‌زا قرار دارند. كارشناسان بخش تحقیقات سرطان سازمان بهداشت جهانی به همین علت توصیه می‌كنند كه در هفته بیش از 300 تا 600 گرم گوشت و سوسیس و كالباس نخورید.
مصرف آنتی‌اكسیدان‌ها
تحقیقات نشان می‌دهند كه ویتامین سی، روی، سلنیوم و گنجاندن سبزیجاتی مانند مركبات و كلم بروكلی (تصویر) با خاصیت فیتوشیمیایی در برنامه غذایی به دفع سریع‌تر سمومی كمك می‌كنند كه می‌توانند سرطان زا باشند. مواد فیتوشیمیایی دارای خواص محافظتی در برابر عامل‌های بیماری برای گیاهان هستند كه همین عملكرد را در بدن انسان نیز دارند. این مواد همچنین روند خودتخریبی سلول‌های سرطانی را تسریع می‌كنند.
رساندن ویتامین دی به بدن
پژوهشگران در پی تحقیقات خود پی برده‌اند كه كمبود ویتامین دی می‌تواند در افزایش خطر ابتلا به سرطان مؤثر باشد. منشاء ویتامین دی برای بدن نور خورشید است. اما این ویتامین در مواد غذایی مانند ماهی (تصویر) و و قارچ هم یافت می‌شود.
كاهش مصرف نوشیدنی های الكلی
مصرف بی‌رویه مشروبات الكلی خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. به همین خاطر توصیه می‌شود كه مصرف الكل پایین نگه داشته شود. انجمن تغذیه آلمان توصیه می‌كند كه زنان بیشتر از 10 گرم و مردان بیشتر از 20 گرم الكل در روز مصرف نكنند. 10 گرم الكل معادل یك لیوان شراب یا آبجو، یا یك پیك عرق است. همچنین توصیه می‌شود كه دست كم یك روز در هفته از نوشیدن مشروبات الكلی پرهیز شود.
استفاده از كرم‌های ضدآفتاب
در اكثر موارد، عامل اصلی ابتلا به سرطان پوست اشعه ماوراء بنفش است. به همین علت توصیه می‌شود تا جایی كه ممكن است، از گرفتن حمام آفتاب پرهیز شود و در این صورت برای حفاظت از پوست بدن از كرم‌های ضدآفتاب استفاده شود. پژوهشگران توصیه می‌كنند كه در بین ساعات 11 صبح تا 3 بعدازظهر كه اشعه‌های خورشید قوی است، در سایه بمانیم.
تشخیص زودهنگام
تشخیص زودهنگام سرطان یكی از مهم‌ترین عوامل برای درمان موثر این بیماری و زنده ماندن است. آزمایش به موقع حتی می‌تواند مراحل پیش از سرطان را تشخیص دهد و به درمان آن بپردازد به نحوی كه سرطان اصلا مجال بروز پیدا نكند. هرچه زودتر سرطان تشخیص داده شود، شانس درمان آن نیز بیشتر است.
توجه به تغییرات در بدن
در آلمان برای زنان 50 تا 69 ساله آزمایش ماموگرافی رایگان است و هر دو سال یك بار انجام می‌شود. اما پزشكان به زنان توصیه می‌كنند تنها به آزمایش‌های دوساله برای تشخیص سرطان پستان اكتفا نكنند، بلكه خود نیز نسبت به ایجاد توده سخت در پستان‌ها حساس باشند. شیر دادن از میزان ابتلا به سرطان پستان كم می‌كند و استفاده از هورمون برای مقابله با عوارض دوران یائسگی احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد
