سرمازدگی زمانی رخ می دهد كه پوست و بافت بدن یخ می‌زند و این عارضه معمولا اندام‌های انتهایی بدن مثل انگشت‌های دست و پا و نیز بینی، گوش‌ها و صورت را هدف قرار می‌دهد.
این عارضه ابتدا با بی‌حسی ناشی از سردی و همراه با سرخی روی پوست پریده‌رنگ آغاز می‌شود و با تورم و تاول ادامه می‌یابد.
سرمازدگی می‌تواند به خاطر جذب بیشتر خون به اندام‌های حیاتی و درنتیجه محدود شدن جریان خون به نوك انگشتان و اندام‌هایی كه در دورترین نقاط بدن قرار گرفته‌اند، به آنها لطمه بزند. بخش‌هایی از بدن كه خون كمتری به آنها می‌رسد سردتر می شوند و مایعات درون آنها به صورت بلورهای یخ منجمد می‌شود.
این عارضه تا چه حد جدی است؟
سرمازدگی ممكن است در چند مرحله از نوع خفیف تا بسیار جدی رخ دهد. عوارض خفیف آن شامل بی‌حسی، سرخی پوست، درد كم و سوزن سوزن شدن اندام‌ها است. این یك اخطار است كه باید به جایی گرم بروید. در موارد جدی‌تر از سرمازدگی سطحی، پوست تاول می‌زند و حتی ممكن است احساس گرمی كند.
سرمازدگی شدید شامل تمام لایه‌های پوست و بافت زیر آن می‌شود. در این موارد، ممكن است فرد نداند دچار سرمازدگی شدید شده است زیرا دیگر حس درد یا سرما در محل سرمازده ندارد.
ممكن است افرادی كه رنگ پوستشان روشن‌تر است متوجه تغییر رنگ آن به آبی-خاكستری شوند. احتمال دارد اندام‌هایی مثل نوك انگشتان و بینی و گوش‌ها كه خون به آنها نمی‌رسد بمیرند و نیاز باشد كه بافت‌های مرده با عمل جراحی برداشته شوند. اگر سرمازدگی شدید باشد، اندام یخ‌زده باید قطع شود.
چگونه از سرمازدگی اجتناب كنیم؟
به گزارش ایندیپندنت، متخصصان تاكید می كنند كه در هوای سرد و یخبندان برای جلوگیری از این عارضه، ترجیحا در محیط گرم و بسته بمانید. اگر باید در هوای باز قرار بگیرید، چند لایه لباس گرم بپوشید (از جمله روی محل‌های آسیب‌پذیر را با استفاده از بالاكلاوا یا همان كلاه دوچشمی، دستكش‌های ضخیم و چكمه‌های ضد آب و گرم بپوشانید) و مدت‌زمان زیادی را در سرما نمانید. اگر در سرما گیر كردید، برای تولید گرما در بدنتان حركت كنید.
سالمندان و كودكان و نیز بی‌خانمان‌ها، كوهنوردان و شكارچیان بیشتر در معرض خطر سرمازدگی قرار دارند.
اگر دچار سرمازدگی شدم، چه باید بكنم؟
بلافاصله به پزشك مراجعه كنید. سعی كنید محل سرمازدگی را لمس نكنید آن را ماساژ ندهید و نخارانید زیرا این عمل، پوستِ آن محل را می‌كَنَد و موجب لطمه‌های دائمی خواهد شد. روی پای سرمازده نیز راه نروید.
تا هنگام فرارسیدن كمك سعی كنید جایی گرم ـ اما نه داغ (نه در كنار آتش) پیدا كنید. هنگامی كه به محل گرم رسیدید، تمام البسه خیستان را دربیاورید و لباس گرم بپوشید یا پتو دورتان بپیچید. هیچ شیء داغی را روی محل سرمازده نگذارید. این محل باید به آرامی گرم شود. آب گرم 37 تا 39 درجه می‌تواند كمك كند. گرم كردن محل سرمازده می‌تواند دردناك باشد كه كادر درمان به احتمال‌قوی برایش داروهای ضد درد تجویز خواهد كرد.
