آلودگی هوا در حال حاضر نه تنها به عنوان یك موضوع زیست محیطی، بلكه به عنوان یك مسئله جدی بهداشتی مطرح است. كیفیت پایین هوا می‌تواند چشم‌ها، بینی و گلو را تحریك كند، باعث تنگی نفس، تشدید آسم و سایر بیماری‌های تنفسی شود و...
و بر سیستم قلبی عروقی تأثیر بگذارد.
به گزارش ایسنا، تنفس هوای آلوده برای مدت طولانی می‌تواند مشكلات جدی‌تری ایجاد كند. در واقع تخمین زده می‌شود كه آلودگی هوا سالانه عامل مرگ زودرس هفت میلیون نفر در دنیا باشد. بنابراین برای محافظت از سلامت خود و اطرافیان‌مان و مواجهه كمتر با خطرات آلودگی هوا چه باید كرد؟ در این گزارش 10 نكته ضروری در مواجهه با هوای آلوده مطرح می‌شود.
آگاهی از وضعیت كیفیت هوا
اولین موردی كه در خصوص آلودگی هوا باید بدانیم آگاهی از وضعیت كیفیت هوا است. AQI شاخصی است كه برای گزارش روزانه كیفیت هوا به كار می‌رود و به طور ساده با رنگ بندی‌های خاص نشان می‌دهد كه هوای اطرافتان چقدر آلوده است و این حد از آلودگی چه اثراتی ممكن است بر سلامتی شما داشته باشد. در جدول زیر می‌توانید اطلاعات كلی در این خصوص را ببینید.
برای دسترسی به اطلاعات شاخص كیفیت هوا در شهر تهران می‌توانید به سایت شركت كنترل و كیفیت هوای تهران یا سامانه پایش كیفی هوای كشور مراجعه كنید. البته نرم افزارهای موبایلی نیز برای این منظور آماده شده است.
گروه‌های حساس چه كسانی هستند؟
كودكان، سالمندان و زنان باردار مستعد بیشترین ابتلا به بیماری‌های مرتبط با آلودگی هوا هستند. در این بین افراد دارای بیماری‌های قلبی و عروقی، تنفسی و آسم نیز بسیار آسیب پذیر هستند. در واقع ژنتیك فرد، بیماری‌های زمینه‌ای و تغذیه نیز بر حساسیت فرد به آلودگی هوا تاثیرگذار است.
در منزل بمانید و در و پنجره‌ها را ببندید
در شرایط آلودگی هوا برای افرادی كه ضرورتی برای خروج از منزل ندارند، ماندن در خانه بهترین راهكار جهت جلوگیری از عوارض مخرب آلودگی هوا است. لازم است درب و پنجره‌ها را ببندید و در صورت داشتن تهویه متبوع آن را در حالت باز چرخش قرار دهید.
خانه را مرطوب نگاه دارید و از كشیدن سیگار اجتناب كنید
از آنجا كه آلودگی هوای سبب تحریك ناحیه فوقانی سیستم تنفسی و ایجاد سرفه نیز می‌شود، بهتر است به طور مرتب آب بنوشید و از خشك شدن گلو جلوگیری كنید و یا رطوبت خانه را با استفاده از دستگاه‌های بخور متناسب كنید. در این شرایط كشیدن سیگار و استفاده از وسایل گرمایشی مثل شومینه سبب كاهش كیفیت هوا در منزل می‌شوند. استفاده از گل و گیاهان آپارتمانی و استفاده از دستگاه‌های تصفیه كننده هوا (حتما قبل از خرید مزایا و معایب آن را بررسی كنید) می‌تواند در بهبود كیفیت هوای داخل خانه موثر باشد.
ورزش كردن و فعالیت بدنی را در فضای باز محدود كنید
اساس ورزش كردن حفظ تندرستی و سلامت جسم است، اما در روزهای آلوده این موضوع شكل دیگری به خود می‌گیرد. ورزش كردن در فضای باز به خصوص فعالیت‌های سنگین و طولانی مدت مثل دویدن و دوچرخه سواری كه سبب افزایش میزان تعداد تنفس می‌شود، سبب افزایش ریسك خطر سلامتی می‌شوند. در روزهای آلوده ضروری است نرمش و ورزش را در منزل یا باشگاه‌های ورزشی مسقف دارای سیستم تهویه انجام دهید.
از ماسك مناسب آلودگی هوا استفاده كنید
بعد از شیوع بیماری كووید-19 استفاده از ماسك تقریبا به یك امر ضروری تبدیل شد. این موضوع در مورد آلودگی هوا نیز حتی بیشتر از بیماری كووید-19 دارای اهمیت است با این تفاوت كه ماسك‌های جراحی و یا سه لایه معمولی در خصوص آلودگی هوا تقریبا بی‌اثر هستند. ماسك‌های N95(NIOSH-42CFR84)، KN95(GB2626-2006) و FFP2(EN 149-2001) از موثرترین ماسك‌هایی هستند كه تا 95 درصد ذرات معلق را می‌توانند با استفاده از استانداردهای شناخته شده بین‌المللی فیلتر كنند. لازم به ذكر است این ماسك‌ها در دو نوع بدون دریچه و دریچه‌دار تولید می‌شوند و توصیه می‌شود افرادی كه مشكوك به بیماری كووید-19 هستند حتما از نوع بدون دریچه آن استفاده كنند و افراد دارای بیماری‌های قلبی و تنفسی و زنان باردار قبل از استفاده از این ماسك‌ها با پزشك خود مشورت كنند.
تا حد ممكن سعی كنیم از آلوده كردن بیشتر هوا بپرهیزیم
در روزهایی كه هوا آلوده است كمتر از خودروی شخصی استفاده كنیم و ضمن رعایت فاصله گذاری اجتماعی استفاده از حمل و نقل عمومی را در اولویت قرار دهیم. سوزاندن زباله و شاخ و برگ درختان، نقاشی در و دیوار با استفاده از اسپری و انجام فعالیت‌هایی كه به هر شكل تولید گردو غبار می‌كنند را محدود كنیم. استفاده از خدمات الكترویك به منظور انجام امور بانكی، خریدهای روزمره می‌تواند نقش بسیار مهمی در این موضوع داشته باشد.
مصرف انرژی را مدیریت كنیم
در فصول سرد سال مصرف سوخت در بخش خانگی افزایش می‌یابد و این امر سبب می‌شود تا صنایع و نیروگاه‌ها به منظور جلوگیری از توقف در تولید به مصرف سوخت‌هایی با كیفیت كمتر روی آورند. مدیریت مصرف انرژی در منزل ضمن كاهش هزینه‌ها سبب می‌شود كه استفاده از این نوع سوخت‌ها به كمترین مقدار برسد. استفاده از لامپ‌های كم مصرف، ترموستات‌های اتوماتیك یا هوشمند و تنظیم درجه حرارات منزل روی 20 درجه سلسیوس، پوشیدن لباس متناسب با فصل، عایق كاری مناسب منزل و استانداردسازی شوفاژخانه می‌تواند به این امر كمك شایانی كند.
مراقبت از سالمندان و افراد حساس به آلودگی هوا
خوب است بدانید طی تحقیقات صورت گرفته آلودگی هوا سبب تشدید شیوع و عوارض بیماری كووید-19 می‌شود، بنابراین در روزهایی كه هوا در شرایط ناسالم است از احوال دوستان، همسایگان و خویشاوندان سالمند دارای بیماری‌های قلبی و تنفسی آگاه باشیم. با توجه به اینكه سكته قلبی و مغزی از مهم‌ترین عوارض و دلایل مرگ ناشی از آلودگی هوا است اقدام به موقع در این شرایط می‌تواند سبب نجات زندگی این گروه حساس شود. مراقب باشید كسانی كه دارای آسم هستند حتما اسپری‌های مخصوص خود را همراه داشته باشند.
به موضوع آلودگی هوا و اثرات آن بر سلامت اهمیت دهیم
بنابر اعلام معاونت بهداشتی وزارت بهداشت، باید بدانیم كه آلودگی هوا همه ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد و اگر متوجه آن نباشیم تاثیرات جدی‌تری بر سلامت ما خواهد داشت. با تنفس هوای آلوده محكوم به زندگی با بیماری و مرگ زودرس هستیم، از سوی دیگر كیفیت هوایی كه تنفس می‌كنیم به سبك زندگی و انتخاب‌هایی كه هر روز انجام می‌دهیم بستگی دارد. بنابراین درباره اینكه آلودگی هوا چگونه بر شما تأثیر می‌گذارد و اینكه چگونه می‌توانید در شغل، مدرسه و خانواده برای بهتر نفس كشیدن خود و دیگران موثر باشید به یكدیگر كمك كنیم.
