تعرفههای گفتار درمانی و كاهش حمایتهای بیمه سلامت از افراد كمشنوا باعث شده است تا روند درمان این افراد با مشكل مواجه شود.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، ارتباط با دیگران یكی از نیازهای ضروری انسان در جامعه امروزی است. گفتار درمانی برای افراد دارای اختلال شنوایی و گفتاری، یك موضوع حیاتی در جهت زندگی اجتماعی و ارتباط با جامعه محسوب میشود. یكی از مشكلات افراد نیازمند به خدمات گفتار درمانی، به عدم حمایت بیمه سلامت مربوط میشود. در واقع تعرفههای سنگین برای افراد دارای اختلال شنوایی و گفتاری و همچنین عدم حمایت بیمه سلامت؛ باعث رها كردن و ناتمام گذاشتن برنامه درمانی این افراد كم توان میشود كه میتواند در آینده تبعات سنگینی برای آن ها به همراه داشته باشد.
زمان در درمان افراد دارای اختلالات شنوایی از اهمیت بالایی برخوردار است و به تعویق افتادن جلسات گفتار درمانی یا حتی عبور از سن مناسب كاشت حلزون؛ ممكن است درمانهای بعدی را با مشكل رو به رو كند.
افزایش مشكلات معلولان در سایه كمبود حمایتها
حامد عابدین زاده، رئیس انجمن خانواده ناشنوایان ایران درباره مشكلات گفتار درمانی افراد دارای اختلالات ناشنوایی در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: ماده 6 قانون، حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت و توانبخشی را مطرح كرده است اما واژه "معلولیت حسی و شنوایی" در سالهای اخیر از این قانون حذف شد. حذف عنوان "معلولان حسی و شنوایی" باعث شده تا حمایتهای مادی و گفتاردرمانی برای این افراد كاهش پیدا كند.
به گفته او به دلیل كاهش حمایتها از گروه معلولان و مشكل پرداخت تعرفه برای متخصصان گفتار درمانی، بسیاری از این متخصصان در زمینه گفتار درمانی و تربیت شنوایی فعالیت خود را رها كرده اند.
او افزود: هزینه هر جلسه یك ساعته گفتار درمانی 150 هزار تومان است كه افراد دارای معلولیت حسی و شنوایی از بدو تولد تا 3 سالگی به 3 جلسه در هفته نیاز دارند. بیمه مقدار محدودی از این هزینه را قبول میكند و بیشتر هزینهها به عهده خود افراد و یا خانواده است.
عابدین زاده درباره دیگر مشكلات ناشنوایان بیان كرد: قیمت حداقلی یك سمعك در بازار 6 میلیون تومان است كه بیمه حداكثر یك میلیون از این مبلغ را پرداخت میكند. افزایش هزینهها و عدم حمایت از معلولان حسی و شنوایی باعث شده تا این گروه تحت فشار و مشكلات زیادی قرار بگیرند. تنظیم سمعك بر اساس نوار شنوایی، تعویض باتریهای سمعك به صورت ماهانه و همچنین تغییر قالب سمعك به دلیل رشد گوش از بدو تولد تا بزرگسالی؛ هزینههای دیگری برای این گروه به دنبال دارد كه هیچ حمایتی در این زمینه وجود ندارد. در حال حاضر با كمبود سمعك یا با هزینه بالا در سطح بازار مواجه هستیم كه میتواند آسیب بیشتری را به كودكان ناشنوا وارد كند.
رئیس انجمن خانواده ناشنوایان ایران ادامه داد: دستگاه ویژه خبرده ناشنوایان مانند سنسور حساس زنگ یا سنسور بیدار كن صدای نوزاد؛ جزو ابزار مهم توانبخشی برای افراد دارای معلولیت شنوایی محسوب میشود كه در لیست بیمهای اقلام مورد نیاز برای این افراد قرار نمیگیرد و نمیتوانند آن را تهیه و استفاده كنند. همچنین برای كاشت حلزون هزینه آن از بدو تولد تا 4 سالگی را دولت پرداخت میكند اما از 4 سالگی به بعد به صورت آزاد و با هزینهای بالغ بر 120 میلیون تومان انجام میشود.
وثوقی: افراد دارای معلولیت شنوایی، نباید درگیر مشكلات مالی باشند
اتابك وثوقی مسئول كمیته فنی انجمن علمی گفتاردرمانی ایران بیان كرد: همكاران گفتار درمان ما با حداقل تعرفه در حال فعالیت هستند. در واقع مراجعه كنندگان و افراد دارای معلولیت شنوایی، نباید به طور مستقیم با مشكلات مالی درگیر باشند و این موضوع باید از طریق دولت و حمایتهای بیمه سلامت پیگیری شود.
او ادامه داد: سعی كردیم در سال 1400، بیمه سلامت را برای خدمات گفتار درمانی در شهرهای «الف و ب» الزامی كنیم اما طبق گزارشهای همكاران ما در این شهرها بیمه سلامت اعلام میكند، بودجهای برای قرارداد حتی برای شهرهای محروم نداریم. در واقع حمایت دولت و همكاری بیمه سلامت میتواند بخش زیادی از مشكلات این افراد و همچنین متخصصان گفتار درمانی را حل كند.
59 هزار دانش آموز نیازمند خدمات گفتار درمانی هستند
مجید هداوند معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی كشور گفت: این سازمان علاوه بر آموزش و پرورش دانش آموزان با نیازهای ویژه، ماموریت توانبخشی دانش آموزان استثنایی را هم بر عهده دارد.
او افزود: اگر دانش آموزان در حوزه گفتار درمانی آموزشهای لازم توانبخشی را فرا نگیرند، در زمینه آموزش با مشكل مواجه میشوند. در كل كشور بیش از 350 گفتار درمان فعالیت دارند كه بیشترین آمار مربوط به شهر تهران با حضور 38 گفتار درمان و كمترین آنها در استانهای اردبیل، آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان با حضور 3 گفتار درمان است. هر گفتار درمان به 4 نفر دانش آموز نیازمند خدمات گفتار درمانی، آموزش میدهد.
هداوند گفت: با توجه به ارزیابی سال گذشته، 59 هزار دانش آموز نیازمند خدمات گفتار درمانی تشخیص داده شد كه حدود 58 هزار جلسه برای این دانش آموزان صورت گرفت. با توجه به اپیدمی كرونا در دو سال اخیر، حدود یك هزار و 44 محتوای آموزشی و توانبخشی در دسترس این دانش آموزان قرار گرفت.
او ادامه داد: كمبود شدید همكاران توانبخشی به ویژه در حوزه گفتار درمانی، یكی از مشكلات اصلی ما در این زمینه است. طبق استانداردهای لازم توانبخشی هر 25 دانش آموز نیاز به یك گفتار درمان دارند؛ اما در حال حاضر یك گفتار درمان برای 140 دانش آموز اختصاص پیدا كرده است. یكی از درخواستهای ما از سازمان اداری و استخدامی، قراردادن این همكاران در طرح طبقه بندی مشاغل معلمان است تا قسمتی از مشكلات مربوط به این افراد حل شود.
معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی گفت: برای تامین كمبود نیروی توانبخشی هر سال از نیروهای طرحی وزارت بهداشت استفاده میكردیم كه طی دو سال اخیر به دلیل عدم تامین اعتبار از طرف سازمان برنامه و بودجه؛ جذب نیروی طرحی صورت نگرفت و با كمبود بیشتر نیرو مواجه شدیم.
هداوند افزود: در واقع دانشگاه فرهنگیان رشته توانبخشی ندارد، عدم تعریف این رشته در طرح طبقه بندی مشاغل ماده 28، استخدام این نیروها را با مشكل مواجه كرده است.