چای سبز با داشتن مزایای زیاد برای سلامتی و سطح آنتیاكسیدان بالا باعث افزایش طول عمر میشود.
گزارش حوزه كلینیك گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران به نقل از مدیكالاكسپرس، مدتهاست كه فواید سلامتی چای سبز شناخته شده است. این نوشیدنی حاوی كاتچینهایی به نام ECG و EGCG است كه عمر را طولانی میكند. این دو ماده از گروه پلیفنلها هستند و بهعنوان آنتیاكسیدان در نظر گرفته میشوند، به این معنی كه با استرس اكسیداتیو در بدن ناشی از رادیكالهای آزاد تهاجمی اكسیژن مقابله یا از آن جلوگیری میكنند.
تا كنون، تحقیقات بر این مبنا بودند كه كاتچینها این رادیكالهای آزاد را خنثی و در نتیجه از آسیب به سلولها یا DNA جلوگیری میكنند. یكی از منابع رادیكالهای آزاد اكسیژن، متابولیسم است. بهعنوانمثال، این رادیكالهای آزاد زمانی كه میتوكندریها (نیروگاههای سلول) برای تولید انرژی كار میكنند، آزاد میشوند.
محققان ETH به سرپرستی مایكل ریستو، استاد متابولیسم انرژی در گروه علوم و فناوری بهداشت این دانشگاه به همراه همكارانش از دانشگاه ینا آلمان با بررسی بر روی كرمهای لولهای الگانس (C. elegans) به نتیجه به ظاهر متفاوت و متناقص رسیدند كه كاتچینهای موجود در چای سبز به جای سركوب استرس اكسیداتیو آن را تقویت میكنند.
افزایش موقت استرس اكسیداتیو
گروه ریستو در مطالعهای كه به تازگی در مجله Aging منتشر شده است، نشان میدهد كه این پلیفنولهای چای سبز در ابتدا استرس اكسیداتیو را در كوتاهمدت افزایش میدهند اما این مورد باعث افزایش قابلیتهای دفاعی سلولها و ارگانیسم میشود. در نتیجه، كاتچینهای موجود در چای سبز منجر به عمر طولانیتر و تناسب اندام بیشتر در نماتدهایی (كرم لولهای) شد كه از آن تغذیه كرده بودند.
ریستو افزود: پلیفنولهای چای سبز یا كاتچینها در واقع آنتیاكسیدان نیستند بلكه پرواكسیدانهایی هستند كه توانایی ارگانیسم را برای دفاع از خود، شبیه به واكسیناسیون، بهبود میبخشند. با این حال، این افزایش در قابلیت دفاعی نه از طریق سیستم ایمنی، بلكه با فعالكردن ژنهایی كه آنزیمهای خاصی مانند سوپراكسید دیسموتاز (SOD) و كاتالاز (CTL) را تولید میكنند، آشكار میشود. این آنزیمها رادیكالهای آزاد موجود در نماتد را غیر فعال میكنند و اساسا آنتیاكسیدانهای درونزا هستند.
چای سبز یا كنسانتره
ریستو هر روز چای سبز مینوشد و آن را توصیه میكند اما استفاده از عصاره یا كنسانتره چای سبز را توصیه نمیكند زیرا در غلظت خاصی سمی میشود. كاتچین با دوز بالا میتوكندری را به حدی مهار میكند كه مرگسلولی را به دنبال دارد و میتواند به ویژه در كبد خطرناك باشد. هر فردی كه این پلیفنولها را در دوزهای بیش از حد مصرف كند به اندامهای خود آسیب میزند.
در حالی كه بیشتر كاتچینها در انواع چای سبز ژاپنی یافت میشود، سایر چایهای سبز نیز حاوی مقادیر كافی از این پلیفنولها هستند. چای سیاه نیز حاوی سطح بسیار پایینتری از كاتچین است، زیرا این كاتچینها تا حد زیادی در فرآیند تخمیر از بین میروند. ریستو میگوید: «به همین دلیل است كه چای سبز به چای سیاه ترجیح داده میشود.