مدیرگروه سلامت نوزادان و كودكان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز با اشاره به چگونگی تقویت سلامت و تكامل كودكان، گفت:
یك كودك دو ساله لذت زیادی از بازی‌های كثیف می‌برد و چیزهای زیادی از مخلوط كردن، ریختن، هم زدن و شكل دادن گِل و خاك یاد می‌گیرد بنابراین والدین نگران كثیف كردن لباسش نباشند و به او اجازه بدهند این بازی‌ها را انجام دهد.
دكتر مژگان فطورچی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره هفته برگزاری ملی كودك در خصوص روند رشد و تكامل كودكان زیر پنج سال، اظهار كرد: والدین باید نیازهای كودك را در هر مرحله از زندگی بدانند تا بتوانند او را به بهترین شكل پرورش دهند تا بدن و ذهنی نیرومند داشته باشد. كودكی كه به دنیا می‌آید معجزه‌ای است در دستان والدین بنابراین سلامت این كودك به مراقبت و توجه والدین قبل از تولد و در سال‌های اولیه تولد بستگی دارد.
وی افزود: پس از تولد و ترخیص نوزاد از بیمارستان، در سن سه تا پنج روزگی باید اولین ویزیت برای ارزیابی سلامت نوزاد توسط پزشك در مراكز بهداشتی و درمانی انجام شود. از این سن باید نوزاد روزانه 400 واحد مكمل ویتامین D و 1500 واحد ویتامین A دریافت كند.
فطورچی با بیان اینكه باید نوزاد را در آغوش گرفت و به چشمانش نگاه كرد، گفت: باید با نوزاد صحبت كرد و برای این كار، زمان تغذیه با شیر مادر فرصت خوبی است. او صورت مادر را می‌بیند و صدایش را می‌شنود. والدین باید با نوزاد تماس پوست با پوست نیز داشته باشند و با ملایمت سر او را لمس كنند.
وی با تاكید بر لزوم فراهم كردن آرامش نوزاد، افزود: هنگام گریه كردن باید نوزاد را بغل كرد و به حركات و صدای او پاسخ داد.
مدیرگروه سلامت نوزادان و كودكان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز گفت: كودك در سن شش تا هفت ماهگی تلاش می‌كند دستش را به اشیایی كه در دسترس قرار دارند برساند؛ او معنی كلمه "نه" را درك نمی‌كند بنابراین به جای استفاده از این كلمه، باید خانه برای او امن و عاری از هر گونه شرایط خطرناك شود.
وی بیان كرد: باید به نوزاد كمك كرد در یك محیط امن، سینه‌خیز از یك جا به جای دیگر برود؛ این كار كمك می‌كند كه در او حس اعتماد به نفس و قدرت كه برای راه رفتن به آن نیاز دارد، ایجاد شود.
فطورچی با بیان اینكه كودكان تا پایان دو سالگی باید قطره آهن را به طور روزانه به میزان 15 قطره دریافت كنند، عنوان كرد: اگر كودك با شیر مادر تغذیه می‌شود باید به این روند تا دو سالگی او ادامه یابد.
وی افزود: اگر كودك با شیر بطری تغدیه می‌شود باید از استفاده از شیر غنی‌شده با آهن اطمینان پیدا كرد. هنگام تغذیه با بطری حتما باید كودك در آغوش گرفته شود تا او و مادر یكدیگر را ببینند.
مدیرگروه سلامت نوزادان و كودكان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز تاكید كرد: هنگام تغذیه كودك، هیچگاه بطری شیر به چیزی تكیه داده نشود زیرا این كار ممكن است موجب خفگی كودك شود.
وی با بیان اینكه كودك در سن 12 ماهگی به سه تا چهار وعده غذای اصلی و یك تا دو میان‌وعده نیاز دارد، بیان كرد: بر خلاف سال اول زندگی، در كودكان یك تا دو ساله بهتر است تغذیه با شیر مادر نیم تا یك ساعت بعد از صرف غذای كودك انجام شود.
فطورچی ادامه داد: باید اجازه داده شود كودك تصمیم بگیرد چه چیزی و چه میزان بخورد و هر گاه از خوردن دست كشید دیگر به او غذا داده نشود. حین غذا خوردن نیز والدین باید كنار كودك بنشینند؛ این كار به رشد اجتماعی، احساسی و حركتی كودك كمك خواهد كرد.
وی بیان كرد: از دادن غذاهای كوچك و سفت مانند آجیل، ذرت بو داده، دانه‌های انگور یا انار و سبزی‌های خام كه می‌توانند موجب خفگی كودك شوند، پرهیز شود.
مدیرگروه سلامت نوزادان و كودكان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز با بیان اینكه باید امنیت كودك هنگام استفاده از وسایل نقلیه تامین شود، عنوان كرد: بی‌خطرترین روش سوار شدن كودك در خودرو، روی صندلی مخصوص كودك است. توصیه می‌شود تا سن دو سالگی از این نوع صندلی استفاده شود.
وی گفت: هرگز كودك در حمام یا نزدیك آب تنها رها نشود. والدین كنار آب در فاصله‌ای قرار بگیرند كه بتوانند با دست او را لمس كنند. باید توجه شود كودكان حتی در آب با ارتفاع 3 سانتی‌متر غرق می‌شوند یا دچار خفگی می‌شوند.
فطورچی با بیان اینكه كودك در سن 12 ماهگی باید واكسن MMR سرخك – سرخجه - اوریون را دریافت كند، بیان كرد: كودك در این سن می‌تواند از عبارت‌های دو كلمه‌ای استفاده كند. همچنین قادر به انجام دستورهای ساده است و می‌تواند استوار یا مستقل راه برود و می‌تواند كارها یا كلمات را نیز تقلید كند.
وی افزود: در صورتی كه كودك نتواند هر یك از این موارد را انجام دهد باید پرسشنامه‌های ASQ از مراكز بهداشت / خانه‌های بهداشت دریافت و سپس موارد مربوط بررسی شوند.
مدیرگروه سلامت نوزادان و كودكان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز عنوان كرد: در سن 12 ماهگی باید به كودكان آواز، داستان و بازی یاد داده شود و با او در مورد تصاویر كتاب‌ها صحبت كرد. همچنین باید تلاش كودكان در یادگیری مهارت‌های جدید تحسین شود.
وی بیان كرد: یك كودك دو ساله لذت زیادی از بازی‌های كثیف می‌برد و چیزهای زیادی از مخلوط كردن، ریختن، هم زدن و شكل دادن گِل و خاك یاد می‌گیرد بنابراین والدین نگران كثیف كردن لباسش نباشند و به او اجازه بدهند این بازی‌ها را انجام دهد.
فطورچی در خصوص چگونگی از شیر گرفتن كودك، گفت: بهترین روش از شیر گرفتن كودك در این سن، روش تدریجی است كه باید همراه با عشق و علاقه و در چند ماه اتفاق بیفتد. می‌توان به تدریج یك تا دو وعده شیر پاستوریزه را جایگزین شیر مادر كرد و با فنجان به شیرخوار داد.
وی تصریح كرد: كودك در سه سالگی در حال یاد گرفتن استقلال است و یاد می‌گیرد كه دكمه یا زیپ لباسش را باز و بسته كند و كفش‌هایش را بپوشد. همچنین قادر است یك توپ بزرگ را پرتاب كند یا به زمین بزند اما قادر به گرفتن آن نیست.
مدیرگروه سلامت نوزادان و كودكان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز افزود: كودك در این سن روزانه حداقل 800 میلی‌گرم كلسیم و 400 واحد ویتامین D نیاز دارد؛ شیر یك منبع غنی از این ویتامین است.
وی با تاكید بر لزوم فراهم كردن محیط ایمن برای بازی كودك، گفت: در این سن، كودك كوچك‌تر از آن است كه به تنهایی از خیابان رد شود بنابراین هرگز كودك در خانه، اتومبیل و حیاط تنها رها نشود. همچنین باید تمامی داروها و مواد شوینده دور از دسترس كودك قرار بگیرد.
فطورچی با بیان اینكه باید كودك را به انجام فعالیت‌های فیزیكی مانند دویدن تشویق كرد، افزود: تماشای تلویزیون و انجام بازی‌های كامپیوتری باید روزانه حداكثر به یك تا دو ساعت محدود شود.
وی گفت: باید به كودكان آموزش داده شود كه چگونه دندان‌های‌شان را مسواك بزنند و از یك مسواك نرم استفاده كنند. هر شش ماه یك بار نیز باید برای كودك وارنیش فلوراید انجام شود.
مدیرگروه سلامت نوزادان و كودكان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشكی جندی شاپور اهواز بیان كرد: همه كودكان نیز باید در سن سه سالگی از نظر فشار خون توسط پزشك معاینه و غربالگری شوند.
