شاید جالب باشد كه بدانید بدن ما دارای عضوی است كه به دلیل عملكرد ویژهاش، لقب «مغز دوم» را به خود اختصاص داده است.
به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از مدیكال اكسپرس، محققان دانشگاه ایالتی میشیگان كشفی جالب در مورد سیستم عصبی رودهای انسان انجام دادهاند كه خود پر از حقایق شگفت انگیز است.
برایان گولبرانسن، استاد بنیاد MSU در گروه فیزیولوژی دانشكده علوم طبیعی میگوید: اكثر مردم حتی نمیدانند كه این را در دل خود یك «مغز دوم» دارند.
فراتر از آن، سیستم عصبی رودهای به طور قابل توجهی مستقل است. رودهها میتوانند بسیاری از وظایف عادی خود را انجام دهند حتی اگر به نحوی از سیستم عصبی مركزی جدا شده باشند و تعداد سلولهای تخصصی سیستم عصبی، یعنی نورونها و گلیا كه در روده فرد زندگی میكنند، تقریبا برابر با تعداد موجود در مغز گربه است.
گولبرانسن گفت: این شبیه به مغز دوم در روده ماست. این یك شبكه گسترده از نورونها و گلیاست كه رودههای ما را پوشانده است.
نورونها نوع سلولی شناخته شدهتری هستند كه به طور مشهور سیگنالهای الكتریكی سیستم عصبی را هدایت میكنند. از سوی دیگر، سلولهای گلیا از نظر الكتریكی فعال نیستند كه رمزگشایی را كه از آنچه این سلولها انجام میدهند برای محققان دشوارتر كرده است. یكی از نظریههای برجسته این بود كه سلولهای گلیا از سلولهای عصبی حمایت غیرفعال میكنند.
گلبرانسن و تیمش در حال حاضر نشان دادهاند سلولهای گلیال نقش بسیار فعالتری در سیستم عصبی روده ایفا میكنند. در تحقیقی كه در 1 اكتبر به صورت آنلاین در مجموعه مقالات آكادمی ملی علوم منتشر شد، محققان نشان دادند گلیا به شیوهای بسیار دقیق روی سیگنالهای منتقل شده از مدارهای عصبی تاثیر میگذارد. این كشف میتواند راه را برای درمانهای جدید برای بیماریهای رودهای هموار كند.
گولبرانسن گفت: با در نظر گرفتن این، مغز دوم به عنوان یك رایانه، تراشهای است كه در حاشیه كار میكند. آنها بخش فعال شبكه پیام رسانی هستند اما مانند نورونها نیستند. گلیا سیگنال را تعدیل میكند.
در زبان محاسباتی، گلیا دروازههای منطقی خواهد بود یا در اصطلاح موسیقیایی، گلیا حامل نتهای نواخته شده بر روی گیتار الكتریك نیست، آنها پدالها و تقویت كنندههایی هستند كه تن و حجمشان نتها را تعدیل میكنند.
صرف نظر از قیاس، گلیا بیش از آنچه دانشمندان قبلا تصور میكردند برای اطمینان از كاركردن هموار یا خوب به نظر میرسد، یكپارچه است. این كار تصویری كاملتر و البته پیچیدهتر از نحوه عملكرد سیستم عصبی رودهای و همچنین فرصتهای جدیدی را برای درمان بالقوه اختلالات روده ایجاد میكند.
گولبرانسن گفت: این یك راه پیش روست، اما اكنون میتوانیم بپرسیم كه آیا راهی برای هدف قرار دادن نوع یا مجموعه خاصی از گلیا و تغییر عملكرد آنها وجود دارد یا خیر. شركتهای دارویی در حال حاضر به این موضوع علاقهمند هستند.
در اوایل سال جاری تیم گولبرانسن دریافتند كه گلیا میتواند راههای جدیدی را برای كمك به درمان سندرم روده تحریك پذیر باز كند، یك بیماری دردناك كه در حال حاضر درمانی ندارد و افراد زیادی را تحت تاثیر قرار میدهد. گلیا همچنین میتواند در چندین بیماری دیگر از جمله اختلالات حركتی روده مانند یبوست و یك اختلال نادر معروف به شبه انسداد مزمن روده نقش داشته باشد.
گولبرانسن میگوید: در حال حاضر، هیچ علت شناخته شدهای وجود ندارد. افراد دچار انسداد در روده میشوند، اما هیچ مانع فیزیكی وجود ندارد تنها قسمتی از روده آنهاست دیگر كار نمیكند.
او گفت: MSU یكی از بهترین گروههای تحقیقاتی روده در جهان را دارد. ما این گروه عظیم و متنوع را داریم كه در همه زمینههای اصلی علم روده كار میكنند. این یك قدرت واقعی ماست.