شیوع و همه گیری بیماری كرونا طی 18 ماه اخیر، علاوه بر مرگ و میر بیش از 80 هزار نفر در كشور، زنگ خطر بی تحركی را به صدا در آورده و كمبود فعالیت و تحرك بدنی می تواند در آینده ای نزدیك، سلامت مردم را تهدید كند.
سازمان بهداشت جهانی هشدار داده است كه كمبود فعالیت و تحرك بدنی در سطح جهان سلامت یك و نیم میلیارد نفر را به مخاطره انداخته و جانشان را تهدید میكند. ایران از كشورهای نسبتا كم تحرك دنیاست.
فعالیت بدنی در دوران كرونایی روندی نزولی داشته و مطالعات نشان میدهد بی تحركی در شدت عفونت كووید 19 نقش دارد و احتمال مرگ بر اثر این عفونت را افزایش میدهد، بسیاری از افراد قرنطینه خانگی را دلیلی برای تنبلی و نداشتن تحرك میدانند و همین عامل باعث میشود مستعد ابتلا به عفونت شدید شوند.
شرایط زندگی باعث شده روز به روز كم تحركی و بی تحركی بیشتر شود. بر اساس آمار وزارت بهداشت شیوع كم تحركی در جامعه ایران به 57 درصد رسیده و 65 درصد افراد جامعه هم دچار اضافه وزن و چاقی هستند. همین موارد عامل مهمی برای ابتلا به بیماری های غیرواگیردار است.
مهدیه احمدی فیزیوتراپیست در این زمینه می گوید: بیتحركی و نشستن طولانی مدت، سهم مهلكی است كه به اندازه استفاده از دخانیات در روز میتواند ضربههای جبرانناپذیری به سلامتی وارد كند، لازم است افراد با توجه به وجود شرایط كرونایی، فعالیت بدنی حدود نیم ساعت در خانه را انجام دهند زیرا این عمل اثرات مخرب نشستن طولانی مدت را خنثی می كند.
وی با بیان اینكه انجام فعالیت بدنی مشروط به زمین بازی یا محیط بیرون نیست، می افزاید: در خانه انجام فعالیت بدنی برای بهبود ظرفیت قلبی، تنفسی و تقویت عضلات مناسب است و ورزش هوازی، تمرینات كششی و تمرینات قدرتی را می توان در خانه انجام داد.
این فیزیوتراپیست تاكید می كند: در این شرایط راه رفتن در حیاط یا پاركینگ منزل و استفاده از تردمیل و دوچرخه ثابت حدود نیم ساعت سیستم ایمنی بدن را بهبود می بخشد و می تواند از چاقی و اضافه وزن جلوگیری كند.
احمدی می گوید: فعالیت بدنی مناسب در خانه از اضطراب و افسردگی نیز جلوگیری می كند و در عین حال كاهش فعالیت بدنی و بی تحركی ناشی از اقامت در خانه به دلیل پیشگیری وكنترل ابتلا به ویروس كووید 19 تاثیرات منفی بر وضعیت سلامت جسم و روان افراد می گذارد، حفظ فعالیت بدنی و ورزش منظم در محیط امن خانه، یك استراتژی برای زندگی سالم، جلوگیری از ابتلا به ویروس كرونا و حفظ تناسب اندام در مواقع بحران است.
كرونا مشكلات حركتی برای مردم ایجاد كرده است
احمد موذن زاده رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران نیز می گوید: زندگی شهرنشینی، چاقی و كم تحركی باعث افزایش تعداد بیمارانی كه مشكلات اسكلتی - عضلانی و حركتی دارند طی سالهای اخیر بوده اما در یكسال و نیم گذشته به واسطه پاندمی كووید 19 مشكلات بیشتری برای مردم ایجاد كرده است.
وی اظهار می دارد: این مشكلات پس از مرحله حاد بیماری كرونا و مشكلات تنفسی عمدتا ناشی از كم شدن فعالیت فیزیكی، ضعف عضلانی و در منزل ماندن افراد بوده و همین مسئله باعث چاقی، بی تحركی و كاهش توان فیزیكی در این افراد شده است.
رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران ادامه می دهد: دوركاری، دور ماندن از محیط های اجتماعی، كلاس های مجازی و پرخوری باعث فقدان فعالیت فیزیكی روزمره و ضعف حركتی، افزایش وزن و بروز عوارضی چون پوكی استخوان، چاقی، فشار خون و دیابت حتی برای اقشار مختلف گروه سنی بویژه كودكان و جوانان شده است.
ضرورت بازتوانی و پیشگیری از كم تحركی
موذن زاده می گوید: نیاز به فیزیوتراپی و آموزش های مناسب از نظر پیشگیری، درمان و بازتوانی بیشتر از قبل احساس میشود و باید اطلاعات لازم را به آحاد مردم بخصوص به كودكان و نوجوانان بدهیم كه به چه نحو باید فعالیت فیزیكی و فعالیت های ورزشی خود را حتی در محیط منزل تنظیم كنند.
وی می افزاید: رژیم غذایی سالم، پیاده روی روزانه به مدت 30 دقیقه، قرار گرفتن در معرض نور آفتاب، ورزش های مناسب مانند ایروبیك، نرمش و دوچرخه سواری می توانند از بروز مشكلاتی مانند پوكی استخوان، فشارخون، دیابت و چاقی در سنین بالاتر پیشگیری كند.
این فیزیوتراپیست تصریح می كند: نقش فیزیوتراپی در بیماری كرونا بسیار پر رنگ بوده به این صورت كه ما در مراحل حاد و تحت حاد كرونا با ورزش های تنفسی و بازتوانی تنفسی توانستیم نقش خودمان را ایفا كنیم و وضعیت تنفسی بیماران را به حالت عادی برگردانیم و با عوارض آن مقابله كنیم.
موذن زاده اظهار می كند: با توجه به اینكه این بیماری فرد را ناتوان و قدرت فیزیكی فرد را كاهش میدهد و حجم عضلات و ناتوانی های حركتی برای فرد ایجاد می كند، تلاش كردیم با آموزش های مناسب و انجام ورزش های تقویتی و درمان مشكلات اسكلتی- عضلانی كه بیماری كرونا برای مبتلایان ایجاد می كند هرچه سریع تر فرد را به محیط كار، زندگی و فعالیت اجتماعی برگردانیم.
رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران می گوید: مردم می توانند در فضای آزاد با استفاده از ماسك و رعایت فاصله گذاری روزانه حداقل 30 دقیقه پیاده روی سریع داشته باشند و استفاده از نور آفتاب، تغذیه مناسب همراه با مصرف مكمل هایی مانند زینك، كلسیم و ویتامین C می تواند به حفظ سلامتی، افزایش قدرت سیستم ایمنی و پیشگیری از بروز بیماری كرونا كمك كند.