مردم به نظام سلامت اعتماد كنند و اگر واكسنی در اختیارشان قرار می‌گیرد، آن هم در شرایطی كه واقعا واكسن در دنیا كم است و كشور با بسیج تمام امكاناتش تلاش می‌كند كه واكسن را وارد كند، حتما از این فرصت استفاده كرده و خود را ایمن كنند.
دكتر احسان شمسی‌كوشكی ، درباره هراس برخی افراد از تزریق واكسن كرونا و امتناع از تزریق آن، گفت: مساله اساسی درباره واكسن این است كه نظام توزیع واكسن در كشور، تحت اِشراف سازمان غذا و دارو به عنوان نهاد مسئول است. بنابراین اسناد و مستندات مرتبط با ایمنی و اثربخشی هر واكسن قبل از اینكه در جریان و مسیر توزیع عمومی قرار گیرد، از سوی سازمان غذا و دارو و نهادهای مرتبط بررسی شده و سپس از سوی كمیسیونی كه مسئول این كار است، اجازه ورودش به سیستم دارویی كشور داده می‌شود. در این مراحل مساله ایمنی و اثربخشی این واكسن‌ها كاملا بررسی می‌شود.
چرا منفعت تزریق واكسن بیشتر است؟
وی افزود: در هر حال قطعا و با فاصله، منفعت تزریق این واكسن‌ها برای افراد بیش از ضررش است. در عین حال باید توجه كرد كه موضوع عوارض دارویی یا واكسن، یك موضوع جدید نیست، بلكه این مساله درباره بسیاری از داروها و واكسن‌ها از قبل هم وجود داشته است، اما از آنجایی كه در آن زمان واكسیناسیون جمعی انجام می‌شده، نگرانی عمومی و اطلاع‌رسانی عمومی مانند شرایط پاندمی كووید-19 نبوده و حساسیت اجتماعی نسبت به آنها وجود نداشته، این مساله خیلی مورد توجه قرار نمی‌گرفته، اما اكنون به آن توجه شده است.
شمسی‌كوشكی تاكید كرد: بنابراین منطقی‌ترین كار برای همه افراد این است كه به محض اینكه واكسن در دسترس‌شان قرار گرفت، آن را تزریق كنند. ریسك ناشی از تزریق واكسن كه از آن صحبت می‌شود، ریسك بسیار پایینی است و مانند ریسكی است كه افراد در زندگی روزمره با آن مواجهند. به هر حال رانندگی معمولی هم در یك جاده ریسك دارد، اما اینطور نیست كه افراد بگویند از آنجایی كه رانندگی ریسك دارد، ما سفر نمی‌رویم. بنابراین از نظر سازمان‌های تاییدكننده كه اجازه توزیع عمومی این واكسن‌ها را در كشور می‌دهند، ریسك تزریق واكسن كرونا، ریسك حداقلی و قابل قبول است و بر همین اساس اجازه دادند كه این واكسن وارد سیستم دارویی كشور شود.
تنها راه پایان پاندمی قرن
دبیر كمیته اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت با بیان اینكه نكته مهم نحوه گفت‌وگو درباره این ریسك‌ها است، گفت: گاهی در شبكه‌های اجتماعی و رسانه‌ها به نحوی درباره این ریسك‌ها صحبت شده كه افراد نگران شدند. البته مردم هم حق دارند نگران شوند، اما این اطمینان را می‌دهم كه عاقلانه‌ترین كار این است كه مردم به توصیه‌های كارشناسان امور سلامت كه این موارد را با دقت زیادی بررسی كرده و بعد اجازه تزریق واكسن را می‌دهند، گوش داده و زمانی كه واكسن در دسترس‌شان قرار گرفت، آن را تزریق كنند. باید توجه كرد كه تنها راه پایان این پاندمی و نجات جان بسیاری از انسان‌ها تزریق واكسن است. گرچه كه ممكن است كه این واكسن ریسك هم داشته باشد، اما این ریسك بسیار بسیار كم است تا حدی كه قابل چشم‌پوشی است.
ترس و امتناع از واكسن؛ پدیده ای جهانی
شمسی‌كوشكی درباره امتناع از تزریق واكسن كرونا در سایر كشورها نیز گفت: هنوز نمی‌توان در این باره نظر قطعی داد، بلكه ابتدا باید واكسیناسیون كشورها تكمیل شود تا ببینیم كه چه درصدی در چه جمعیتی واكسن را دریافت كرده‌اند. البته بحث امتناع یا ترس از واكسیناسیون در بسیاری از كشورها از قبل وجود داشته است. خوشبختانه تاكنون در ایران خیلی با این پدیده مواجه نبودیم، اما در سال‌های اخیر به دلیل برخی تبلیغات سوء و رویكردهای غیر علمی و بعضا شبه‌علمی در زمینه واكسیناسیون، آن هم بدون اینكه مستند علمی دقیقی در دسترس باشد، برخی افراد مردم را از واكسیناسیون ترساندند و در دوره كووید-19 هم این موضوع تشدید شده است. بنابراین این موضوع یك پدیده جهانی است و یكی از نكات مثبت ما این بوده كه در ایران كمتر با این پدیده جهانی مواجه بودیم. بر همین اساس هم در ایران موفق شدیم بیماری‌هایی مانند فلج اطفال را ریشه‌كن كنیم. در حال حاضر می‌بینیم كه ابتلا به بیماری فلج اطفال در بین ایرانیان اتفاق نمی‌افتد كه به دلیل اجرای برنامه‌های واكسیناسیون است. این در حالی است كه در دوره‌ای در كشور فلج اطفال بیماری مهمی به شمار می‌رفت.
وی ادامه داد: بنابراین وظیفه عمومی است كه به مردم اطلاع‌رسانی كرده و به آنها اطمینان دهیم كه ریسك واكسیناسیون بسیار پایین است. به هر حال یك داروی معمولی هم در تعداد معدودی از افراد ممكن است منجر به بروز واكنش‌هایی، حتی واكنش‌های خطرناك شود. حال این مساله در واكسن مقداری بارزتر خودش را نشان می‌دهد. زیرا واكسن به تعداد بسیار زیادی از افراد تزریق می‌شود و این عدد خود به خود خودش را نشان می‌دهد. از این جهت عوارض واكسن مقداری ظاهر ترسناك‌تری پیدا می‌كند، اما در واقع وقتی محاسبات را دقیق انجام می‌دهیم و با جزئیات درباره آنها بحث می‌كنیم، متوجه می‌شویم كه ریسك آنقدر كه احساس می‌شود، بزرگ نیست.
واكسن های كرونایی كه در ایران ثبت شده اند، در كشورهای زیادی تزریق شدند
شمسی‌كوشكی تاكید كرد: همه واكسن‌های كرونایی كه در ایران ثبت شده‌اند، در كشورهای زیادی استفاده و تزریق شده‌اند. در عین حال اینكه در برخی كشورها برخی افراد واكسن را تزریق نمی‌كنند، شاید به این دلیل است كه ممكن است گردش ویروس در برخی كشورهای كوچك آنقدر كم باشد كه حتی یك نفر هم به دلیل كرونا فوت نكند. بنابراین موازنه سود و زیان تزریق یك واكسن به میزان خطر زمینه‌ای هم بستگی دارد. به عنوان مثال وقتی در كشورمان شاهدیم كه روزانه 300 تا 400 نفر به دلیل ابتلا به كرونا جان‌شان را از دست می‌دهند، این موضوع بیانگر گردش وسیع ویروس در جامعه بوده و نشان می‌دهد كه قطعا و قطعا ریسك تزریق واكسن بسیار بسیار كمتر از ریسك ابتلا و فوت ناشی از كرونا برای مردم ایران است، به خصوص در گروه‌های پرخطر.
وی ادامه داد: به عنوان مثال در بحث واكسن آسترازنكا ریسك این واكسن برای گروه‌های با سن بالاتر بسیار كمتر از ریسك این واكسن برای افراد جوان است، اما باید توجه كرد كه ریسك تزریق آن برای افراد جوان هم قابل چشم‌پوشی و بسیار كم است. مجددا تاكید می‌كنم كه ممكن است همه واكسن‌ها و همه داروها درصدی عوارض جانبی داشته باشند و این را وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو بررسی می‌كند. قطعا به واكسن‌ها و داروهایی كه عوارض بالایی دارند و كشور را دچار مشكل می‌كنند، به هیچ عنوان مجوز داده نمی‌شود.
شمسی‌كوشكی گفت: پیشنهاد من این است كه مردم به نظام سلامت و وزارت بهداشت اعتماد كنند و اگر واكسنی در اختیارشان قرار می‌گیرد، آن هم در شرایطی كه واقعا واكسن در دنیا كم است و كشور با بسیج تمام امكاناتش تلاش می‌كند كه واكسن را وارد كشور كند، حتما از این فرصت استفاده كرده و خود را ایمن كنند و تحت تاثیر تبلیغات غیر علمی و شبه‌علمی درباره واكسن قرار نگیرند.
