درحالی كه ستاد ملی مقابله كرونا درباره برنامهریزی برای سفرهای نوروزی هشدار جدی داده است، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از مردم میخواهد با تور سفر بروند.
ایرج حریرچی، معاون كل وزارت بهداشت به تازگی گفته است: فعلا سفر نوروزی با خودروهای شخصی ممنوع است و ستاد ملی مقابله با كرونا برای سفر با قطار و هواپیما فعلا تصمیمی نگرفته است. البته بستگی به وضعیت بیماری و شدت شیوع ویروس انگلیسی دارد كه میتواند این تصمیمات را دستخوش تغییر كند.
سخنگوی دولت نیز گفته است تكلیف كلی سفرهای نوروزی در جلسه آتی این ستاد مشخص میشود. علی ربیعی گفته است: براساس طرح هوشمند حتما شهرهای قرمز و نارنجی با محدودیت سفر مواجه خواهند شد. در خصوص نحوه سفر و اقامت و حضور در مناطق پرجمعیت و تفرجگاهها و نقاط تاریخی و زیارتی هم در جلسه بعدی ستاد تصمیمگیری خواهد شد.
با این حال، ولی تیموری ـ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ در آخرین مصاحبه تلویزیونی كه داشته، گفته است: برای اینكه سفرها در فرایندی كنترلشده انجام شود، طرحی در ستاد ملی مقابله با كرونا تصویب شد كه برابر با آن، فروش بلیت و تور به مقصد شهرهای زرد و آبی امكانپذیر است. اگر سفرها در قالب تورهای دفاتر خدمات مسافرتی دارای مجوز از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام شود، كنترل و نظارت آنها امكانپذیرتر است. ضمن اینكه این تورها در مراكز ایمن اقامت خواهند داشت. نگرانیهای ما و ستاد ملی مقابه با كرونا بیشتر درباره سفرهای شخصی و بدون برنامه است كه به شكل انبوه انجام میشود.
این مقام مسؤول در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درحالی مردم را به استفاده از تور در تعطیلات نوروز هدایت میكند كه اسفندماه سال گذشته با تصمیم ناگهانی ستاد كرونا برای بستن برخی راهها و لغو بعضی پروازها و با بسته شدن مرزها، بسیاری از مسافران سرگردان شدند و پولهایشان را از دست دادند. ولی تیموری اكنون گفته است: دفاتر خدمات مسافرتی و سایر تاسیاست گردشگری تا سه ماه بعد میتوانند خدماتشان را تضمین كنند.
با این حال برخی از اقامتگاهها و دفاتر خدمات مسافرتی بندی را به قراردادها و شرایط رزرو اضافه كردهاند كه مسافر را ملزم میكند در صورت لغو خدمات خریدهشده جریمه را بپردازد، بنابراین طرف مقابل كه اقامتگاه و یا دفتر خدمات مسافرتی است مسؤولیتی در برابر كنسل شدن سفرها نمیپذیرد. توجیه این است كه مسافر اینبار با علم به شرایط كرونا در كشور و آگاهانه اقدام به خرید كرده است.
بعضی از آژانسهای مسافرتی نیز تخفیفهایی را برای جلب بیشتر مسافران گذاشتهاند كه به شرط ثبتنام زودهنگام آن را اعمال میكنند، با این شیوه، مسافری كه قصد دارد در شرایط ناپایدار كرونا با تور سفر كند، تضمینی برای برگشت پولش و حتی دریافت خدمات در آینده ندارد.
سوای مساله ضمانت سفر، قیمت تورها در شرایطی است كه گزینههای محدودی برای مسافرت در ایران با درنظر گرفتن ویروس خیزیافته كرونا وجود دارد. كمترین قیمت یك تور دوروزه با محدودترین خدمات و امكانات كه توسط دفاتر خدمات مسافرتی مجاز درحال اجرا است به بیش از یك میلیون تومان میرسد. قیمت تورهایی با خدمات و تعداد روزهای بیشتر در مناطقی مثل كیش و قشم نیز مرز چهار میلیون تومان را رد میكند و نرخ سفر به مسیرهای خاصتر مثل راه ساسانی بیشاپور، درههای لرستان، شهر سوخته سیستان و بلوچستان و كویر لوت از یك تا پنج میلیون تومان تمام میشود. این قیمتها فقط برای یك نفر است.
نرخ سفر با تور به شهرهایی كه اجازه مسافرت با خودرو شخصی را به آنجا نمیدهند، كمتر از بقیه تورها نیست؛ یك تور معمولی شیراز با هواپیما و سه شب اقامت در یك هتل سهستاره بیشتر از دو میلیون تومان برای هر نفر آب میخورد. تور اتوبوسی به خوزستان با دو شب اقامت در هتل سهستاره یك میلیون و 600 هزار تومان است. تور قطاری پنجروزه به كرمان برای هر نفر، سه و نیم میلیون تومان قیمت دارد. كمترین نرخ موجود برای تور جزیره هرمز به مدت دو شب با اقامت در بومگردی و با اتوبوس و كشتی نزدیك به دو میلیون تومان برای هر نفر است. این درحالی است كه حداقل حقوق تصویبشده در سال 99، حدود یك میلیون و 900 هزار تومان بوده است.
نگاهی كلی به قیمت تورها نشان میدهد سفرهایی كه در شرایط كرونا فعلا مورد تایید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و ستاد ملی مقابله با كرونا قرار گرفته، رقمهایی میلیونی دارد كه با توجه به افزایش هزینه معیشت، این نوع سفرها از سبد برخی اقشار جامعه خارج میشود و این احتمال را پیش میآورد گروهی كه همواره مایل به سفر با خودرو شخصی و اقامت در خانه فامیل و دوستان و آشنایان بوده و تقریبا جامعه آماری بزرگی را هم شكل میدهد، در صورت محدودتر نشدن شرایط سفر در تعطیلات نوروز، با همان سیاق سابق مسافرت كند؛ گروهی كه مدیریت سفر آن برای ستاد ملی كرونا مساله است.