از جمله یافتههای دانش جامعه شناسی تقویت زندگی افراد از راه تقویت زندگی اجتماعی آنان است.
معاون بررسیهای راهبردی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، گفت: از جمله طرحهای معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در ایام پاندمی كووید 19 طرح ملی "گفت وگوی خانواده با رویكرد مساله یابی مشاركتی در حوزه اعتیاد" است كه گروه هدف آن خانوادههای آسیب دیده از معضل اعتیاد هستند.
دكتر سوسن باستانی در نشست بینالمللی نقش گفت وگوی تعاملی در تحكیم خانواده كه با حضور جمعی از میهمانان از كشورهای عراق، سوریه، لبنان، فلسطین و افغانستان درباشگاه نهاد ریاست جمهوری برگزار شد، افزود: طرح ملی "گفت وگوی خانواده با رویكرد مساله یابی مشاركتی در حوزه اعتیاد" در مرحله نخست در 13 استان كشور با هدف كاهش اعتیاد به ویژه در ایام پاندمی كووید 19 به اجرا در خواهد آمد.
معاون بررسیهای راهبردی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری درباره اقدامات معاونت زنان و خانواده اظهار كرد: از جمله اقدامات مهم معاونت زنان در دوران پاندمی كووید 19 توجه به خانواده نقش زنان در خانواده است كه در این راستا معاونت با طراحی شعار «در خانه بمان» اهمیت توجه به خانواده و خانواده محوری را گسترش داد.
وی با بیان اینكه امروزه خانه علاوه بر محل زندگی، محل تحصیل، كار و گذران فراغت است و اهمیت آن بیش از پیش مشخص میشود، ادامه داد: طرح «بهار در خانه» از جمله اقدامات اجرا شده معاونت در این ایام است. كانون گفت وگوی امام موسی صدر اجرای این طرح را بر عهده داشته و بستههایی را با موضوع سه مهارت شنیدن، احترام و ابراز تهیه كرده است كه از طریق سایت معاونت در اختیار خانوادهها قرار گرفت.
باستانی با تاكید بر اینكه برنامههای این معاونت بهطور كامل بر اساس نتیجه محوری و دانش بنیان بودن اجرا میشوند، اظهاركرد: معاونت امور زنان و خانواده ماموریت سیاستگذاری، برنامه ریزی، رصد و ارزیابی اقدامات سایر دستگاهها در حوزه زنان و خانواده را بر عهده دارد و در این راستا دو محور اصلی حوزه زنان و تحكیم خانواده را پیگیری میكند.
به گفته معاون بررسیهای راهبردی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، این معاونت چندین برنامه مشخص در راستای تحكیم بنیاد خانواده در دست دارد كه از جمله آنها آموزشهای عمومی تشكیل خانواده و آموزشهایی پیش از ازدواج، حین و پس از ازدواج است كه دستگاههای متفاوتی متولی این امور آموزش هستند.
وی تصریح كرد: از جمله دستاوردهای دولت دوازدهم تدوین شاخصهای خانواده در جهت رصد و ارزیابی خانوادهها توسط این معاونت است. برای نخستین بار شاخصهایی در 10 محور و 45 مولفه به تصویب ستاد ملی زن و خانواده رسید و همچتین سیاستهای دولت دوستدار خانواده نیز در دستور جلسه این ستاد است.
باستانی با اشاره به طرح گفت وگوی ملی خانواده گفت: این طرح از سال 96 با هدف تحكیم بنیان خانواده، بهبود و ارتقای كیفیت خانواده ایرانی، شناسایی و اولویت بندی مسائل مرتبط با خانواده و تقویت مهارتهای گفت وگو در دستور كار معاونت قرار گرفت كه شامل اقداماتی نظیر گفت وگوی بین نسلی در ایران، توانمندسازی سفیران فرهنگی دانشگاهها، پیمایش ملی خانواده، توان افزایی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و... میشود.
وی افزود: در جهت اجرای طرح گفت وگوی ملی خانواده، شورای راهبری در این معاونت راه اندازی شده است كه در آن گروههای هدف متفاوتی در سطح محلی و ملی، سازمانهای مردم نهاد و استانهای مختلف كشور و... مد نظر قرار گرفتهاند. مجری این طرح "انجمن جامعه شناسی ایران" است كه در 58 شهر و 31 استان اجرا شده است. در این راستا كارشناسان اورژانس اجتماعی 123 نیز آموزش دیدهاند.
باستانی درباره طرح "گفت وگوی بین نسلی" به عنوان یكی دیگر از اقدامات معاونت زنان گفت: طرح گفت وگوی بین نسلی در راستای گفت وگوی ملی خانواده انجام شد كه سعی در مورد توجه قرار دادن مسائل و تجارب نسلهای مختلف دارد. از این رو پادكستهایی تحت عنوان «رادیو نسل» تهیه شده و در اختیار عموم قرار گرفته است. در این راستا توانمند سازی سفیران فرهنگی دانشگاههای كشور با همكاری وزارت علوم انجام و كارگاههای هشت ساعته برای 300 نفر از فعالان انجمنهای علمی برگزار شد.
معاون بررسیهای راهبردی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری ادامه داد: برنامههایی در راستای برگزاری كارگاه گفت وگو برای دانش آموزان با همكاری وزارت آموزش و پرورش اجرا شد و 2004 نفر از مربیان در 3200 مدرسه آموزش دیدند. در این كارگاهها محورهای شادی و نشاط، امید، خویشتن داری، مقابله با استرس، ابراز وجود مثبت، روابط مثبت و گفت وگوی بین نسلی و خود باوری و... در نظر گرفته شده است.
در ادامه این نشست سیامك زند رضوی -عضو انجمن جامعه شناسی ایران و مجری ملی طرح گفتگوی ملی خانواده - اظهار كرد: این طرح با همكاری سه دستگاه معاونت امور زنان و خانواده، انجمن جامعه شناسی ایران و كانون گفت وگوی امام موسی صدر اجرا شده است و در مرحله نخست با انتخاب و آموزش تسهیلگران شروع كرد و به تعداد تمامی استانها به آموزش تسهیلگری و مهارتهای لازم پرداخت. هركدام از آموزش دیدگان كه عموما شامل مدیران بودند به آموزش 30 تا 40 فرد دیگر اعم از اساتید دانشگاه، روزنامهنگاران حوزه خانواده و... مشغول شدند. در این راستا گفتروگوهایی میان پدران با پدران، مادران با مادران و فرزندان با فرزندان انجام شد و تسهیلگران به شنیده شدن صدای افراد كمك میكردند.
زند رضوی ادامه داد: امروزه خانواده و گروههای اجتماعی نمیتوانند یگانه پناهگاه حل مشكلات افراد باشند و مشكلات درون خانواده به تنهایی قابل حل نیست. دستگاههای اداری و دولتی بسیار مركز گرا هستند و نگاهی از بالا به پایین به شهروندان دارند همچنین نیروی انسانی محدودی كه با دانش روز آشنا نیستند نمیتوانند كمك چندانی به رفع مشكلات كنند. در چنین شرایطی كمك گرفتن از سازمانهای مردم نهاد و انجمنها میتواند راهگشا باشد.
این عضو انجمن جامعه شناسی ایران با اشاره به یافتههای جامعه شناسی گفت: از جمله یافتههای دانش جامعه شناسی تقویت زندگی افراد از راه تقویت زندگی اجتماعی آنان است. برای مثال اگر معتادی در یك جامعه وجود دارد تنها كسانی كه او را دوست دارند میتوانند به او كمك كنند بنابراین اگر اعضای خانواده و نزدیكان او را دریابیم، فضای بازگشت فرد معتاد به جامعه نیز فراهم میشود.
مجری ملی طرح گفتگوی ملی خانواده در ادامه اظهار كرد: كم هزینه ترین و موثر ترین راه توسعه اجتماعی و فرهنگی در دنیای مالامال از رسانهها، ایجاد بستر دائمی برای گفت وگوی چهره به چهره در میان گروهها، اعضای خانواده، اقشار اجتماعی و محلات مسكونی است بنابراین ایجاد فرآیند گفت وگویی در این راستا موثر است. گفت وگو به معنای سراپا گوش شدن، همدلانه شنیدن و خود را جای طرف مقابل قرار دادن است كه اگر این همدلانه گوش كردن را پایه گفت وگو بدانیم، راهكاری برای حل مشكلات دنیای امروز یافتهایم.
به گفته زند رضوی شباهت میان افراد گوناگون در دنیای متفاوت امروزی، " آرزو داشتن" است. تمام افراد آرزو دارند فرزندی داشته باشند یا كودكی را به فرزندی بپذیرند و برایش آرزوی شادی، رفاه و آرامش كنند كه اینها كلید حل مشكلات خانواده در دنیای امروز است.
وی همچنین معتقد است كه گفت وگوی درون خانواده كاملا ضروری است اما كافی نیست. از این رو باید به یافتن "محله تعاملی" بپردازیم. "محله تعاملی" به معنای یافتن فضاهای اجتماعی كوچكی است كه در آنجا بچهها با یكدیگر بازی و در این حین والدین فرصتی برای آشنایی با یكدیگر پیدا میكنند چراكه نكته اساسی در "گفت وگوی ملی" گفت وگوی خانوادهها با یكدیگر است.
این عضو انجمن جامعه شناسی ایران به بیان اهداف طرح "گفتگوی ملی خانواده" پرداخت و گفت: هدف ما از "گفت وگوی ملی خانواده" ارتقا سطح آگاهی به اصول گفت وگو و مفاهیم و ضرورت گفت وگو است تا اینگونه صبورانه بشنویم و همدلانه خود را در جای سایر افراد قرار دهیم. در بسیاری اوقات صدای زنان شنیده نمیشود و ما باید این فرصت را برای تمامی گروههای ذینفع در خانواده ایجاد كنیم.
زند رضوی اضافه كرد: چهار عرصه ضروری برای گفت وگوی موثر اعم از آشنایی با بینش جامعه شناسانه در مواجهه با مسائل است تا به مشكل خود در بستر جامعه و در طول زمان نگاه كنیم همچنین از دیگر عرصههای مهم آشنایی با تسهیلگری اجتماعی برای اجازه صحبت كردن به دیگران و گوش دادن به او، آشنایی با مساله یابی مشاركتی با توجه به گفت وگو در موضوعات معین و مورد تفاهم و آشنایی با اصول گفت وگوی موثر با توجه به عنصر گوش دادن همدلانه به دیگران است.
در بخش دیگر این برنامه دكتر عبدالكریم صادق دوست - معاون دبیركل كمیسیون ملی آیسسكو - به ارائه گزارش اقدامات و فعالیتهای كمیسیون ملی آیسسكو جمهوری اسلامی ایران پرداخت و اظهار كرد: اگر بخواهیم تغییرات مثبتی را در جوامع اسلامی شاهد باشیم، باید این تغییرات را از خانواده شروع كنیم چراكه نخستین گام برای تغییر از خانواده آغاز میشود. خانواده باید محلی گرم و كانونی پویا و با نشاط برای پرورش فرزندان پاك و انسانهایی با همت بلند باشد.
وی ادامه داد: تلاش در جهت راه اندازی كانون و مركز بین المللی اعتلای گفت وگوی خانواده با این نگاه در معاونت زنان و خانواده رئیس جمهوری آغاز و گام های مهمی در این راستا برداشته شد. این اقدام با پیشنهاد معاونت زنان و همكاری وزارت امور خارجه در جهت عرضه تجارت موفق خود به سایر كشورهای اسلامی انجام شد چراكه خانواده در كشورهای اسلامی دارای اشتراكات فراوانی است.
صادق دوست در پایان گفت: ز این رو در كمیته تخصصی فرهنگ آیسسكو پیشنهاد تاسیس كانون و مركز اعتلای گفت وگوی خانواده در سطح جهان اسلام ارائه و سال گذشته تصویب شد. موضوع گفت وگوی خانواده راه حل رفع بسیاری از معضلات امروزی خانوادهها و پر كردن خلاءهای بین نسلی است.